Planter refleksi ne zaman kaybolur?
Planter Refleksi Ne Zaman Kaybolur?
Planter refleksi, yani ayak tabanının uyarılmasıyla parmakların fleksiyona (aşağı doğru) hareket etmesi, aslında daha çok bebeklik döneminde görülen ilkel bir reflekstir. Yetişkinlerde bu refleksin genellikle kaybolması beklenir. Eğer sizde veya yakınınızda bu refleks hala belirginse, altında yatan nedenleri anlamak önemli.
Nörolojik Gelişim ve Planter Refleksi
Bebeklerde planter refleksi (Babinski belirtisi olarak da bilinir), henüz beyin ve omuriliğin motor yollarının tam olarak miyelinleşmemesinden kaynaklanır. Miyelin, sinir liflerinin etrafını saran ve sinyallerin daha hızlı iletilmesini sağlayan bir kılıftır. Bu kılıf geliştikçe, beynin üst merkezleri omurilikteki bu ilkel refleksleri baskılar. Genellikle 12 ila 24 ay arasında bu refleks kaybolmaya başlar ve yerini normal plantar fleksiyona bırakır. Eğer bir çocukta bu yaşlardan sonra hala belirgin bir Babinski belirtisi varsa, bu durum merkezi sinir sisteminde bir soruna işaret edebilir.
Yetişkinlerde Görülen Planter Refleks: Nedenleri
Yetişkinlerde planter refleksi genellikle kaybolur. Ancak bazı durumlarda hala gözlemlenebilir ve bu durumun altında yatan çeşitli nedenler vardır. Deneyimlerime göre, bu refleksin devam etmesi veya sonradan yeniden ortaya çıkması genellikle sinir sistemiyle ilgili bir anormalliğin belirtisidir. Başlıca nedenler şunlardır:
- Üst Motor Nöron Lezyonları: Beyin veya omuriliği etkileyen ve beyinden kaslara giden motor yolları bozan durumlar, Babinski belirtisinin geri dönmesine neden olabilir. Bu durumlar şunları içerebilir:
- Multiple Skleroz (MS): Miyelin kılıfının hasar gördüğü otoimmün bir hastalık.
- Felç (İnme): Beyne giden kan akışının bozulmasıyla oluşan hasar.
- Beyin Tümörleri: Beyin dokusuna baskı yapan büyümeler.
- Omurilik Yaralanmaları: Omuriliğin travma veya hastalık sonucu zarar görmesi.
- Sinir Sistemi Enfeksiyonları veya Hastalıkları: Menenjit veya ensefalit gibi beyin zarlarının veya beyin dokusunun iltihaplanması da sinir iletimini bozarak bu refleksi tetikleyebilir.
- Metabolik Ensefalopati: Karaciğer veya böbrek yetmezliği gibi durumlarda vücutta biriken toksinlerin beyin fonksiyonlarını etkilemesi.
Planter Refleksi ve Tanı Süreci
Eğer bir nörolojik muayene sırasında sizde veya bir başkasında Babinski belirtisi tespit edilirse, bu bir uyarı işaretidir. Doktorunuz, belirtinin nedenini belirlemek için ek testler isteyecektir. Bu testler genellikle şunları içerir:
- Nörolojik Muayene: Refleksler, kas gücü, duyu ve koordinasyon gibi çeşitli nörolojik fonksiyonların detaylı değerlendirilmesi.
- Görüntüleme Yöntemleri: Beyin ve omuriliğin MR (Manyetik Rezonans) veya BT (Bilgisayarlı Tomografi) gibi yöntemlerle incelenmesi, yapısal anormallikleri ortaya çıkarabilir.
- Elektrofizyolojik Testler: EMG (Elektromiyografi) ve sinir iletim çalışmaları, sinirlerin ne kadar iyi çalıştığını değerlendirmek için kullanılabilir.
Ne Yapmalı?
Planter refleksi kaybolmadıysa veya yetişkinlikte yeniden ortaya çıktıysa, panik yapmak yerine bir doktora görünmek en doğrusudur. Bu belirtiyi fark ettiğinizde, bir nöroloğa danışmanız önemlidir. Erken teşhis ve doğru tedavi, altta yatan durumun yönetilmesinde büyük fark yaratabilir. Kendinizde böyle bir belirti fark ederseniz veya çocuğunuzda beklenenin aksine bu refleks devam ediyorsa, vakit kaybetmeden bir sağlık profesyoneline başvurmanız tavsiye ederim.