Mestan ne demek TDK?
Mestan Ne Demek TDK?
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne baktığımızda "mestan" kelimesinin anlamı oldukça net. Genellikle "sarhoş, içkili" anlamında kullanılan bir kelime. Ama işin derinlerine indiğimizde bu kelimenin kullanımındaki nüansları ve kültürel çağrışımlarını görmek de mümkün.
"Mestan" Kelimesinin Kökeni ve Anlamı
TDK, "mestan" kelimesini Farsça kökenli olarak belirtiyor. Farsça'da "mest" kelimesi "sarhoş" anlamına gelir ve buradan türemiştir. Kelimenin anlamı sadece fiziksel olarak sarhoş olmakla sınırlı değil. Bazen mecazi olarak da kullanılır; örneğin, coşkun, kendinden geçmiş, neşeli gibi durumları ifade etmek için de kullanılabilir. Deneyimlerime göre, özellikle halk edebiyatında ve müzikte bu mecazi anlamı daha sık karşımıza çıkıyor. Bir şiirin ortasında "mestan gözler" dendiğinde, bu, gözlerin derinliğini, çekiciliğini ve adeta bir sarhoşluk hissi uyandırdığını anlatmak için kullanılan bir tanımlamadır.
Kullanım Alanları ve Örnekler
Peki, bu kelime günlük hayatta nasıl kullanılıyor? Çoğunlukla edebi metinlerde, şarkı sözlerinde veya daha şiirsel ifadelerde karşımıza çıkar. Günlük konuşma dilinde nadiren kullanılır. Örneğin, bir arkadaşınızın çok neşeli ve kontrolsüz davrandığını gördüğünüzde "Bugün mestan gibisin" diyebilirsiniz. Ancak bu kullanım, kelimenin asıl anlamından biraz uzaklaşmış olabilir. Daha yaygın bir kullanım örneği ise şu şekilde olabilir:
- "Eski şarkılarda, âşıkların sevdikleri için 'mestan gönüller' dediğini duyarsınız."
- "Bir toplantıda, aşırı derecede keyifli ve hareketli olan biri için 'dün akşam mestan gibiydi' denilebilir."
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, kelimenin hangi bağlamda kullanıldığıdır. Eğer alkol alımına bir gönderme yapılıyorsa anlamı nettir. Eğer edebi bir coşkunluk veya aşırı neşe anlatılmak isteniyorsa, bu bağlamı anlamak önemlidir.
"Mestan" Kelimesini Anlamada İpuçları
Bu kelimeyle karşılaştığında ne yapmalı? İlk olarak TDK gibi güvenilir kaynaklara başvurmak en doğrusudur. Ardından, kelimenin içinde geçtiği cümlenin genel anlamına bakarak, bahsedilen durumun fiziksel bir sarhoşluk mu yoksa mecazi bir coşkunluk mu olduğunu anlamaya çalışabilirsin. Edebiyat veya müzik eserlerinde karşına çıktığında, sanatçının vermek istediği duyguya odaklanmak, kelimenin anlamını daha iyi kavramana yardımcı olacaktır. Örneğin, bazı müzik türlerinde bu kelime, tasavvufi bir vecd ve Allah aşkıyla kendinden geçmeyi de ifade edebilir. Bu tür nüansları yakalamak, kelimeyi daha zengin bir şekilde anlamanı sağlar.