La Fontaine Masalları kim çevirdi?
La Fontaine Masalları'nın Türkçe Çevirileri
La Fontaine'in o ölümsüz masallarının dilimize nasıl kazandırıldığı konusu, kitaplıklarımızda yerini alan her bir nüshanın ardındaki emeği anlamak açısından oldukça kıymetli. Deneyimlerime göre, bu çeviri meselesi pek çok kişinin merak ettiği bir konu ve aslında işin içine girdikçe ne kadar zengin bir mirasla karşı karşıya olduğumuzu görüyorsunuz.
İlk Çeviriler ve Dönüm Noktaları
La Fontaine'in masallarının Türkçeye ilk kez ne zaman çevrildiği sorusu aslında biraz karmaşık. Zira doğrudan "La Fontaine Masalları" adıyla değil, zamanla farklı isimlerle ve seçmeler halinde dilimize adapte edildiğini görüyoruz. Ancak kesinleşmiş ilk çevirilerden biri olarak 1920'lerin sonu ve 1930'ların başı işaret edilebilir. Özellikle Sadri Ertem'in 1932 yılında Tercüman Gazetesi'nde tefrika edilen ve sonrasında kitaplaşan çevirisi, bu konuda önemli bir dönüm noktasıdır. Ertem, masalların ruhunu yakalamayı başarırken, aynı zamanda dönemin Türkçesine uygun bir dil kullanmıştır. Bu çevirinin, o dönemdeki okuyucu kitlesi üzerinde ciddi bir etkisi olmuştur.
Başka bir önemli isim ise Nurullah Ataç'tır. Ataç'ın çevirileri genellikle daha modern bir Türkçeye odaklanmış, sade ve akıcı bir üslup benimsemiştir. Hangi çevirinin en iyisi olduğu konusu, okuyucunun kendi dil zevkine ve beklentisine göre değişir elbette. Ama şunu söyleyebilirim ki, her çevirmen kendi dönemin dilini ve kendi yorumunu katmıştır.
Önemli Çevirmenler ve Farklı Yaklaşımlar
La Fontaine Masalları'nın Türkçeye kazandırılmasında emeği geçen pek çok değerli isim var. Bunlardan bazıları arasında Ercan Eyüboğlu, Sabahattin Eyüboğlu ve Azra Erhat gibi isimleri de anmak gerekir. Her birinin çevirisi, farklı bir bakış açısı ve dilsel duyarlılık sunar.
* Ercan Eyüboğlu: Genellikle masalların didaktik yönünü ve ders çıkarılacak kısımlarını vurgulayan bir çeviri anlayışına sahip olduğunu gözlemledim.
* Sabahattin Eyüboğlu: Daha çok masalların edebi değerini ve hikaye anlatımındaki ustalığı ön plana çıkaran çeviriler yapmıştır.
* Azra Erhat: Kendisi, çevirilerinde genellikle özgün metne sadık kalmaya özen göstermiş ve yalın bir dil kullanmıştır.
Bu çevirmenlerin eserlerini karşılaştırırken, hangi eserin hangi yayınevinden çıktığına da dikkat etmek faydalı olabilir. Zira yayınevlerinin editöryal süreçleri de çevirinin son halini etkileyebilir.
Seçiminizi Yaparken Nelere Dikkat Etmelisiniz?
La Fontaine Masalları'nın hangi çevirisini seçeceğiniz tamamen kişisel bir tercih olsa da, deneyimlerime göre birkaç noktaya dikkat edebilirsiniz:
* Dil Kullanımı: Eğer daha klasik ve edebi bir dil tercih ediyorsanız, Nurullah Ataç veya Sabahattin Eyüboğlu'nun çevirilerine göz atabilirsiniz. Daha modern ve sade bir okuma deneyimi arıyorsanız, farklı çevirmenlerin eserlerini incelemek faydalı olacaktır.
* Baskı ve Görsel Tasarım: Çocuklar için alıyorsanız, masalların içeriği kadar görselleri ve sayfa düzeni de önemlidir. Renkli ve ilgi çekici illüstrasyonlara sahip baskılar, çocukların kitaba olan ilgisini artıracaktır.
* Çevirmenin Adı: Daha önce beğendiğiniz çevirmenlerin La Fontaine çevirilerini de araştırabilirsiniz. Bu, sizi hayal kırıklığına uğrama riskinden kurtarabilir. Örneğin, eğer Nurullah Ataç'ın Türkçesi size yakın geliyorsa, onun La Fontaine çevirisini tercih edebilirsiniz.
La Fontaine Masalları'nın Türkçedeki yolculuğu, yalnızca bir çeviri serüveni değil, aynı zamanda dilimizin bu evrensel eserlerle nasıl zenginleştiğinin de bir kanıtıdır. Siz de bu zenginliğin bir parçası olmak için kendi tercihlerinizi belirleyerek bu masalların dünyasına adım atabilirsiniz.