Fitre ve zekât verirken ne söylenir?
Fitre ve Zekât Verirken Neler Söylenir?
Fitre ve zekât vermek, hem bir ibadettir hem de toplumsal bir yardımlaşmadır. Bu özel anlarda ne söyleyeceğimiz konusunda kafa karışıklığı yaşayabilirsin. Deneyimlerime göre, önemli olan samimi bir niyet ve kabul görmüş bir formüldür. İşte sana hem pratik hem de gönülden çıkan birkaç öneri:
Niyet Etmek: En başta, kalbinden niyet etmen çok önemli. Hangi amaçla zekât veya fitre verdiğini bilmek, ibadetin ruhuna uygun hareket etmeni sağlar. Örneğin, "Allah'ım, bu verdiğim fitreyi/zekâtı kabul eyle, kazancımı bereketli kıl, sevdiklerimin sağlığını ve huzurunu daim eyle" gibi samimi bir dua ile başlayabilirsin.
Zekât Verirken: Zekât, belirli bir mal varlığı üzerinden hesaplanan bir paydır. Bu nedenle verilirken şu şekilde bir ifade kullanabilirsin: "Ya Rabbi, bu malımdan ayırdığım zekâtı kabul eyle. Fakirlerin, miskinlerin hakkı olan bu sadakamı bana helal eyle. Niyetim rızan içindir." Eğer bankada duran paranız varsa ve zekâtını vereceksen, örneğin 1000 TL zekât vereceksen, bunu verirken "Allah rızası için 1000 TL zekâtımı veriyorum" diyebilirsin.
Fitre Verirken: Fitre, Ramazan Bayramı'ndan önce verilmesi gereken bir sadakadır ve kişinin kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler adına hesaplanır. Fitre verirken şu söylenebilir: "Ya Rabbi, verdiğim fitreyi kabul eyle. Sevdiklerim adına verdiğim bu sadaka ile bizleri de fakirlerin sevincine ortak eyle." Bir aile için fitre hesaplanırken, güncel fitre bedeli kişi sayısı ile çarpılır. Örneğin, 2023 yılı fitre bedeli kişi başı 70 TL ise, 4 kişilik bir aile için 280 TL fitre verilir. Bu miktarı verirken "Allah rızası için 4 kişi adına 280 TL fitremi veriyorum" diyebilirsin.
Yardım Edeceğin Kişiye Göre Yaklaşım
Zekât veya fitreyi doğrudan bir ihtiyaç sahibine veriyorsan, ona durumu anlatıp "Allah kabul etsin" diyebilirsin. Eğer bir dernek veya vakıf aracılığıyla veriyorsan, onlara makbuz karşılığında teslim ederken "Allah kabul etsin" demen yeterlidir. Burada önemli olan, verme eyleminin kendisi ve samimi niyettir.
Pratik İpuçları ve Öneriler
- Hesaplama Yap: Zekât vereceksen, sahip olduğun mal varlığına göre ne kadar zekât vermen gerektiğini önceden hesapla. Altın, gümüş, nakit para, ticaret malları gibi birçok kalem için nisap miktarları ve oranları bellidir. Örneğin, elinde 85 gram altın veya eşdeğer nakit varsa, bunun kırkta biri (2.5%) zekâttır.
- Doğru Adresi Bil: Kime zekât ve fitre verebileceğini iyi bil. Borçluya, yetime, öksüze, fakire, miskine, yolda kalmışlara verilebilir.
- Zamanında Yap: Zekât yıl boyunca verilebilir. Fitre ise Ramazan ayı içinde, bayramdan önce verilmelidir.
- Gizliliğe Önem Ver: Veren elin sol elinin bilmediği gibi, durumu gizli tutmak sevaptır. Ancak bazen bir tanıdığının ihtiyacını bildiğin için ona doğrudan yardım etmek de insani bir davranıştır.