Motor soğutma suyu nasıl konur?

Motor Soğutma Suyu Nasıl Konur?

Motor soğutma suyu koymak, arabanın sağlığı için yapabileceğin en temel ve en önemli bakımlardan biri. Eğer bu işlemi doğru yapmazsan, motorun aşırı ısınabilir, ciddi zararlar görebilir ve cebin epey boşalabilir. Deneyimlerime göre, bu işi birkaç basit adımda halledebilirsin. Önemli olan doğru soğutma sıvısını seçmek ve doğru miktarda koymak.

Doğru Soğutma Sıvısını Seçmek

Piyasada farklı türde antifrizler ve soğutma sıvıları var. Bunların hepsi aynı değil. Genellikle araç üreticileri, kendi araçları için spesifik antifriz tiplerini önerir. Aracının kullanım kılavuzunu kontrol etmeni şiddetle tavsiye ederim. En yaygın olanları yeşil (etilen glikol bazlı, daha eski nesil), mavi/mor (genellikle organik asit teknolojili - OAT) ve pembe/kırmızı (genellikle uzun ömürlü - HOAT) renkleridir.

• Etilen Glikol Bazlı: Genellikle daha uygun fiyatlıdır ama paslanmaya karşı daha az koruma sağlayabilir ve ömrü daha kısadır. Çoğu eski model araçta kullanılır.
• Organik Asit Teknolojili (OAT): Bu tür antifrizler, paslanmaya ve korozyona karşı daha iyi koruma sağlar ve daha uzun ömürlüdür. 5 yıl veya 100.000 km gibi uzun değişim aralıkları sunabilirler.
• Hibrit OAT (HOAT): Bu tür, hem organik asit teknolojisinin hem de geleneksel inorganik inhibitörlerin avantajlarını birleştirir.

Pratik İpucu: Asla farklı türde antifrizleri karıştırma! Bu, soğutma sisteminde çökeltilere ve tıkanıklıklara neden olabilir. Eğer ne kullanacağından emin değilsen, en güvenlisi aracının servis kitapçığına bakmak veya bir uzmana danışmaktır.

Soğutma Sıvısı Oranı (Antifriz/Su Karışımı)

Antifrizi tek başına suya karıştırmadan kullanmak doğru değil. Antifrizin temel görevi sadece donmayı önlemek değil, aynı zamanda kaynama noktasını yükseltmek ve motorun içindeki metalleri korozyondan korumaktır. Bu yüzden suyla belirli bir oranda karıştırılması gerekir.

Genellikle kullanılan oran %50 antifriz / %50 su şeklindedir. Bu oran, çoğu bölgede -37°C'ye kadar donmayı önler ve kaynama noktasını yaklaşık 108°C'ye çıkarır. Daha soğuk bölgelerde, antifriz oranı %60-70'e çıkarılabilir. Ancak %70'ten fazla antifriz kullanmak, soğutma verimliliğini düşürebilir, çünkü saf antifrizin ısı transferi sudan daha düşüktür.

Örnek: 5 litrelik bir soğutma sistemi için %50 oranında antifriz koymak istiyorsan, 2.5 litre antifriz ve 2.5 litre saf su kullanmalısın. Saf su derken musluk suyu değil, damıtılmış (distile) su kullanman gerektiğini unutma. Musluk suyunda bulunan mineraller korozyona neden olabilir.

Pratik İpucu: Hazır karışım antifrizler de satılıyor. Bunlar zaten doğru oranda karıştırılmış haldedir ve doğrudan kullanıma uygundur. Eğer emin olamazsan, bu hazır karışımları tercih edebilirsin.

Soğutma Sıvısı Nasıl Konulur?

Bu işleme başlamadan önce motorun tamamen soğuk olduğundan emin ol. Sıcak motorda soğutma sistemini açmak, içindeki basınç nedeniyle ciddi yanıklara yol açabilir.

1. Hazırlık: Bir huni, bir miktar bez ve uygun bir kap hazırla. Aracının kaputunu aç ve soğutma suyu deposunu bul. Bu genellikle motor bölmesinin ön kısmında, yarı saydam, plastik bir kaptır. Üzerinde genellikle "Coolant" veya "Antifriz" gibi bir yazı bulunur. Bazı araçlarda genleşme tankı yerine doğrudan radyatöre doldurma kapağı da olabilir.
2. Eski Sıvıyı Boşaltma (Gerekirse): Eğer soğutma sistemini tamamen boşaltıp yenileyeceksen, aracının altındaki radyatörün altında bulunan tahliye vanasını veya alt hortumu dikkatlice açarak eski sıvıyı boşalt. Yeni sıvı koymadan önce bu adımı da gerçekleştirmen gerekir.
3. Yeni Sıvıyı Doldurma: Soğutma suyu deposunun kapağını yavaşça aç. Eğer genleşme tankı tipiyse, genellikle üzerinde maksimum ve minimum seviye çizgileri bulunur. Sıvıyı bu çizgiler arasına, genellikle maksimum çizgisini biraz geçecek kadar doldur. Eğer doğrudan radyatöre dolduruyorsan, motor çalışırken yavaşça ekleyerek havanın çıkmasını sağla.
4. Hava Alma: Soğutma sisteminde hava kalması, verimliliği düşürür ve arızalara yol açabilir. Motoru çalıştır ve ısıtma/klima sistemini en yüksek seviyeye getir. Motor çalışırken yavaşça soğutma sıvısı eklemeye devam et. Bazı araçlarda hava alma vanaları bulunur, bunları hafifçe gevşeterek içerideki havayı tahliye edebilirsin. Bu işlem sırasında çıkan sıcak su sıçramalarına karşı dikkatli ol. Motor fanı çalışmaya başladığında ve ısıtma normal hava üflediğinde, sistemdeki hava büyük oranda çıkmış demektir. Motoru kapat ve sıvı seviyesini tekrar kontrol et.
5. Sızıntı Kontrolü: Doldurma işlemi bittikten sonra aracının motorunu kapat ve tekrar soğumasını bekle. Ardından, hortum bağlantıları ve radyatör çevresinde herhangi bir sızıntı olup olmadığını kontrol et.

Pratik İpucu: Sıvı seviyesini düzenli olarak kontrol etmek, özellikle uzun yolculuklardan önce çok önemlidir. Genellikle haftalık veya iki haftada bir kontrol yapmak iyi bir alışkanlıktır.

Periyodik Bakım ve Değişim Zamanı

Soğutma sıvısı zamanla özelliklerini yitirir. İçindeki koruyucu katkı maddeleri tükenir, çamurlaşma ve tortu oluşabilir. Bu nedenle belirli periyotlarla değiştirilmesi gerekir.

Aracının servis kitapçığında belirtilen değişim aralığına uyman önemlidir. Bu aralık, genellikle aracın modeline, kullanılan antifrizin türüne ve markasına göre değişir. Örneğin, bazı geleneksel antifrizler 2 yılda bir veya 40.000 km'de bir değiştirilirken, bazı uzun ömürlü antifrizler 5 yıl veya 100.000-150.000 km'ye kadar dayanabilir.

Deneyimlerime göre: Eğer aracının geçmiş bakımları hakkında net bir bilgin yoksa veya uzun süredir soğutma sıvısı değiştirilmediyse, her ihtimale karşı değişim zamanı gelmiş gibi düşünebilirsin. Eski ve renksizleşmiş, içinde partiküller veya yağ gibi görünen tabakalar olan soğutma sıvıları, hemen değiştirilmelidir.

Pratik İpucu: Soğutma sıvısının rengi zamanla değişebilir, bu normaldir. Ancak keskin bir şekilde kararmış, çamurlu veya içinde yabancı maddeler varsa bu bir sorunun işaretidir.