2 Kosova savaşı hangi devletler arasında olmuştur?

Kosova Savaşı: Kim Kimle Mücadele Etti?

Kosova Savaşı dediğimizde aslında genellikle akla iki ana dönem gelir ve bu dönemler arasında da doğrudan bir bağ var. Bu savaşların temelinde, Kosova'nın Sırbistan (o dönemde Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin bir parçası) içindeki statüsü ve Arnavut nüfusunun hakları yatıyordu.

Öncelikle, 1998-1999 yılları arasındaki Kosova Savaşı'ndan bahsedelim. Bu savaşta karşı karşıya gelen ana güçler şunlardı:

• Sırp ve Yugoslav Güçleri: Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (Sırbistan ve Karadağ) ordusu ve polis güçleri. Liderleri Slobodan Milošević'ti. Amaçları, Kosova'nın Sırbistan'dan ayrılmasını engellemek ve Kosova Kurtuluş Ordusu'nu (UÇK) bastırmaktı.
• Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK): Kosovalı Arnavutların kurduğu silahlı örgüt. Amaçları Sırp egemenliğinden kurtulmak ve bağımsız bir Kosova kurmaktı.

Bu dönemdeki çatışmalar oldukça şiddetliydi. Sırp güçleri, UÇK'yı ezmek için askeri operasyonlar düzenlerken, bu operasyonlar sırasında sivil halka yönelik ağır insan hakları ihlallerinin yaşandığına dair raporlar mevcut. Örneğin, Sırp polis ve askeri birliklerin köyleri boşalttığı, Arnavut sivilleri hedef aldığı iddiaları yaygındı. Sırp güçlerinin bu operasyonlarda genellikle ağır silahlar, tanklar ve helikopterler kullandığı biliniyor.

Bu çatışmaların uluslararası alanda yankı bulmasıyla birlikte, NATO müdahalesi de gündeme geldi. Mart 1999'da NATO, Sırp güçlerinin Kosova'daki eylemlerini durdurmak amacıyla Yugoslavya'ya yönelik hava saldırıları başlattı. Bu saldırılar, Sırp güçlerini geri çekilmeye zorlayan önemli bir faktör oldu. Deneyimlerime göre, NATO'nun bu müdahalesi, savaşın gidişatını değiştiren kilit bir noktaydı.

Peki, senin bu konuda neler bilmen önemli? Eğer Kosova'nın tarihine ilgi duyuyorsan, bu savaşın sadece bir askeri çatışma olmadığını, aynı zamanda etnik gerilimlerin ve uluslararası politikaların karmaşık bir iç içe geçtiği bir süreç olduğunu anlamalısın. Sırp tarafında, Kosova'nın tarihsel ve dini önemi vurgulanırken, Arnavut tarafında ise kendi kaderini tayin hakkı ve baskıdan kurtulma isteği ön plandaydı.

Diğer bir önemli nokta da, 1990'ların başındaki daha önceki gerilimler. Her ne kadar "Kosova Savaşı" denince akla 1998-1999 dönemi gelse de, Kosova'daki durum 1990'ların başından itibaren giderek kötüleşiyordu. Yugoslavya'nın dağılması ve Sırbistan'ın Kosova'nın özerkliğini kaldırması (1989'da), Arnavut nüfusun pasif direnişine ve giderek artan gerilimlere yol açmıştı. Bu dönemde sivil itaatsizlik, grevler ve barışçıl protestolar yaygındı. Ancak UÇK'nın 1996'dan itibaren silahlı eylemlere başlamasıyla tansiyon yükseldi ve bu da 1998'deki doğrudan savaşa zemin hazırladı.

Eğer bu konuya daha derinlemesine bakmak istersen, o dönemdeki insan hakları raporlarını incelemeni öneririm. Özellikle Uluslararası Af Örgütü ve Helsinki Gözlemevi gibi kuruluşların o dönemde yayınladığı raporlar, yaşananlara dair somut bilgiler sunar. Bu raporlarda, Sırp güçlerinin sivillere yönelik şiddeti, toplu mezarlar ve zorla yerinden edilmeler gibi dehşet verici detaylar yer alır.

Son olarak, savaşın sonuçlarına kısaca değinelim. NATO'nun hava saldırıları sonunda Sırp güçleri Kosova'dan çekildi ve Kosova Birleşmiş Milletler'in geçici yönetimi altına girdi. Bu süreç, 2008 yılında Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesiyle sonuçlandı. Ancak Sırbistan Kosova'nın bağımsızlığını hala tanımıyor ve bu durum, bölgedeki siyasi gerilimlerin devam etmesine neden oluyor.