Iskan durumu nasıl sorgulanır?
İskan Durumu Nasıl Sorgulanır?
Bir gayrimenkul sahibi olduğunda ya da almayı düşündüğünde, iskân durumu en önemli konulardan biri. İnşaatın projeye uygun tamamlanıp tamamlanmadığını, belediye tarafından ruhsat ve onayların alındığını gösteren resmi bir belge bu. Peki, bunu nasıl sorgulayacaksın? Gel, deneyimlerime göre adımları net bir şekilde konuşalım.
Belediyeye Doğrudan Sorgulama
En garantili yöntemlerden biri, doğrudan ilgili belediyenin imar ve fen işleri müdürlüğüne başvurmak. Gerekli belgelerle (tapu fotokopisi, kimlik gibi) şahsen giderek ya da dilekçe yoluyla iskan ruhsatı olup olmadığını sorgulayabilirsin. Bazı belediyeler online sistemler de sunuyor. Örneğin, İstanbul'da İBB'nin Kentsel Dönüşüm ve Şehir Planlama Dairesi'nin web sitesi üzerinden de bilgi alınabiliyor. Orada binanın bağlı olduğu ilçe belediyesinin imar durumunu kontrol edebilirsin. Önemli olan, binanın yapı ruhsatına uygun olarak yapıldığının belgelenmiş olması.
Emlak Danışmanı veya Hukuki Destek
Eğer gayrimenkul alım-satım süreciyle ilgileniyorsan, bu işin içinde olan bir emlak danışmanından destek almak da işini kolaylaştırır. Tecrübeli bir danışman, bu sorgulamaları senin adına yapabilir ve doğru belgeleri gösterebilir. Ayrıca, özellikle büyük veya karmaşık projelerde, bir gayrimenkul avukatından hukuki destek almak da riskleri azaltır. Avukatlar, iskan ruhsatı dışındaki diğer yasal gereklilikleri de kontrol edebilirler.
Tapu Kaydı ve Proje Belgeleri
Tapu dairesi, doğrudan iskan ruhsatını sorgulamak için ilk adres değil. Ancak, tapu kaydında "kat irtifakı" veya "kat mülkiyeti" şeklinde bir durum görüyorsan, bu binanın bir kısmının yasal olarak tamamlandığını gösterir. Kat mülkiyeti, iskan ruhsatının alındığına işaret eden daha güçlü bir durumdur. Satın almayı düşündüğün gayrimenkulün projesini ve bu projenin ruhsatını mutlaka incelemelisin. Projede yer alan dairelerin özellikleri ile mevcut durumun uyumlu olup olmadığını kontrol etmek, iskanın neden önemli olduğunu anlamana yardımcı olur. Örneğin, projesinde olmayan bir ek kat veya sonradan yapılan bir değişiklik, iskan ruhsatını engelleyebilir.
Sık Karşılaşılan Durumlar ve İpuçları
Deneyimlerime göre, bazen yeni yapılmış binalarda bile iskan ruhsatı hemen alınamayabiliyor. Bu durumda belediye ile görüşerek ruhsat sürecinin ne aşamada olduğunu öğrenebilirsin. Eğer satıcı veya müteahhit, iskan ruhsatının olmadığını ve soonra verileceğini söylüyorsa, bunu sözleşmeye açıkça yazdır. Ruhsat alınana kadar ödemenin bir kısmını tutmak gibi önlemler alabilirsin. Unutma, iskan ruhsatı olmayan binalarda resmi elektrik, su, doğalgaz aboneliği alma gibi konularda sorun yaşanabilir. Hatta bazı durumlarda, kaçak yapı statüsüne düşebilirsin.