Ne kadar sütten ne kadar yoğurt olur?
Ne Kadar Sütten Ne Kadar Yoğurt Olur?
Bu işe giriştiğinde aklına gelen ilk soru budur, değil mi? Hemen somutluk kazandıralım: Genel bir kural olarak, 1 litre sütten yaklaşık 800-900 gram yoğurt elde edersin. Bu, sütün yağ oranına, kalitesine ve mayalama süreci gibi faktörlere göre biraz değişiklik gösterebilir.
Mesela, tam yağlı inek sütü kullandığında, sütün su oranı daha az olacağı için daha yoğun bir yoğurt elde edersin ve bu oran 900 grama yaklaşabilir. Yarım yağlı veya az yağlı sütlerde ise bu oran biraz daha düşer, 800 gram civarında kalabilir. Keçi sütü veya koyun sütü gibi farklı hayvanların sütlerinde de yağ ve protein oranları farklı olduğu için elde edilen yoğurt miktarı da değişir. Koyun sütü, yağ oranı daha yüksek olduğu için genellikle daha fazla yoğurt verir.
Yoğurt Mayalama Süreci ve Etkileri
Sütün kalitesi kadar, mayalama süreci de yoğurdun kıvamını ve miktarını doğrudan etkiler. Doğru sıcaklıkta mayalamak en kritik nokta. Sütü kaynatıp yaklaşık 40-45 dereceye kadar soğutmak idealdir. Bu sıcaklık, yoğurt bakterilerinin en iyi şekilde çoğalmasını sağlar.
Eğer süt çok sıcak olursa, bakteriler ölür ve yoğurt tutmaz. Çok soğuk olursa da mayalanma çok yavaş olur veya hiç olmaz. Mayayı ekledikten sonra da sabit bir sıcaklıkta tutmak önemlidir. Deneyimlerime göre, yoğurt kabını bir battaniyeye sarıp sıcak bir ortamda bekletmek, mayalanma için harika bir ortam yaratır. Bu süre genellikle 4-6 saat sürer, ancak bu süre de ortam sıcaklığına göre uzayabilir.
Bazen insanlar sütten daha fazla yoğurt elde etmek için sütü daha fazla kaynatıp suyunu uçurmayı düşünür. Bu prensip olarak doğru olsa da, sütü aşırı kaynatmak sütten lezzetini ve besin değerini alıp götürür. Bu nedenle, lezzetli ve besleyici bir yoğurt için sütü sadece pastörize edecek kadar kaynatmak yeterlidir.
Kullanılan Maya ve Kıvam
Kullanılan yoğurt mayası da elde edilecek yoğurdun miktarını ve kıvamını etkiler. Marketten aldığın hazır yoğurt mayaları veya daha önceki yaptığın yoğurttan ayırdığın maya, bu süreçte önemli rol oynar. Genellikle 1 litre süte 1-2 yemek kaşığı kadar maya yeterli olur.
Daha sert ve kesme kıvamında bir yoğurt istiyorsan, sütü biraz daha uzun süre kaynatıp yağını biraz daha yoğunlaştırabilirsin. Ancak bu, elde edeceğin yoğurt miktarından çok, yoğurdun kendi dokusuyla ilgilidir. Önemli olan, sütün kendi doğasına uygun bir mayalama süreci yürütmektir.
Yoğurt Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu işin püf noktaları şunlardır:
- Sütün Kalitesi: Mümkünse günlük ve taze süt kullanmaya özen göster. İşlenmiş veya uzun ömürlü sütler bazen aynı sonucu vermeyebilir.
- Temizlik: Mayalama yapacağın kapların ve kullanacağın malzemelerin tamamen temiz olduğundan emin ol. Kirlilik, istenmeyen bakterilerin üremesine neden olabilir.
- Sıcaklık Kontrolü: Sütün mayalanma sıcaklığını doğru ayarlamak ve mayalama süresince bu sıcaklığı korumak çok önemlidir.
- Mayalama Süresi: Yoğurdun kıvamına göre mayalama süresini ayarlayabilirsin. İlk denemelerinde daha kısa sürelerle başlayıp kıvamı kontrol edebilirsin.
Unutma, her evde yoğurt yapma tekniği biraz farklılık gösterebilir. Kendi mutfağının özelliklerine ve malzemelerine göre en iyi sonucu bulmak için birkaç deneme yapman gerekebilir. Ama bu bilgilerle yola çıkarsan, lezzetli ve istediğin kıvamda yoğurtlar yapacağına eminim.