Asgari ücretin içerisinde agi var mı?
Asgari Ücret ve AGİ: Gerçekler ve Bilmeniz Gerekenler
Asgari ücretin içerisinde AGİ (Asgari Geçim İndirimi) var mı diye merak ediyorsun, değil mi? Kısaca cevap vereyim: Hayır, asgari ücretin doğrudan "içinde" AGİ diye bir kalem yok. Ancak AGİ, eline geçecek net asgari ücreti doğrudan etkileyen bir hesaplama unsuru.
Şöyle düşün: Brüt asgari ücret belirlenir. Sonra bu brüt ücretten vergi ve sigorta primi gibi kesintiler yapılır. İşte tam bu noktada AGİ devreye girer. AGİ, vergi matrahından düşülerek eline geçecek olan net tutarı artırır. Yani, AGİ sayesinde daha az vergi ödersin ve cebine daha fazla para girer.
Peki bu nasıl oluyor, biraz rakamlarla detaylandıralım.
AGİ Nasıl Hesaplanıyor ve Neden Önemli?
AGİ'nin hesaplanması tamamen senin medeni durumuna ve çocuk sayına göre değişir. Devlet, çalışanların geçimini sağlamaları için bu indirimi yapar. AGİ hesaplaması şu şekilde yapılır:
- Bekar ve çocuğu olmayan: Brüt asgari ücretin %50'si.
- Evli ve eşi çalışmayan: Brüt asgari ücretin %60'ı.
- Evli ve eşi çalışmayan + 1 çocuklu: Brüt asgari ücretin %65'i.
- Evli ve eşi çalışmayan + 2 çocuklu: Brüt asgari ücretin %70'i.
- Evli ve eşi çalışmayan + 3 çocuklu: Brüt asgari ücretin %75'i.
- Evli ve eşi çalışmayan + 4 çocuklu: Brüt asgari ücretin %80'i.
Örneğin, 2024 yılı brüt asgari ücreti 20.002,50 TL olarak belirlendi. Eğer sen bekar ve çocuğu olmayan bir çalışansan, brüt ücretinden kesilecek vergiden (gelir vergisi ve damga vergisi) AGİ tutarı düşülecektir. Bu durumda AGİ'nin yaklaşık %15'lik diliminden faydalanırsın (vergi dilimi değişebilir). Bu da cebine giren net tutarı artırır.
Deneyimlerime göre, bu durum özellikle düşük gelirli çalışanlar için büyük bir fark yaratıyor. AGİ olmasaydı, brüt asgari ücretten kesilen vergi ve primler net tutarı çok daha aşağı çekerdi.
AGİ Tutarı ve Asgari Ücret Arasındaki İlişki
Asgari ücret her yıl yeniden belirlenir ve bu belirleme sırasında AGİ'nin toplam etkisi de dolaylı olarak göz önünde bulundurulur. Ancak AGİ'nin kendisi, asgari ücrete eklenen sabit bir miktar değildir. Asgari ücret arttıkça, AGİ'nin hesaplandığı brüt asgari ücret de artar. Bu da, AGİ sayesinde eline geçen net tutarın da artması anlamına gelir.
Bir örnekle açıklayayım: Diyelim ki geçen sene asgari ücret 11.400 TL idi ve senin AGİ'n 500 TL civarıydı. Bu sene asgari ücret 20.000 TL'ye çıktı ve senin AGİ'n de çocuk sayına ve medeni durumuna göre daha yüksek bir tutara (örneğin 800-1000 TL civarı) denk gelecektir. Bu artış, doğrudan eline geçen net tutarı da yükseltir.
Yani asgari ücretteki her artış, AGİ hesaplaması üzerinden net ücrete yansır. AGİ, çalışanın temel yaşam giderlerini desteklemeyi amaçlar ve bu nedenle ülkenin ekonomik durumuna ve enflasyona göre asgari ücretle birlikte düzenlenir.
Pratik İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şimdi sana birkaç pratik önerim var:
- AGİ Bildirimi: İşe başlarken veya evlilik, doğum gibi durum değişikliklerinde işverene bu bilgileri eksiksiz ve doğru bir şekilde bildirdiğinden emin ol. Yanlış bildirim, AGİ hakkından eksik yararlanmana neden olabilir.
- Maaş Bodrosunu Kontrol Et: Her ay aldığın maaş bodrosunu dikkatlice incele. Brüt ücret, SGK primi, gelir vergisi ve AGİ tutarlarının doğru yazıldığını kontrol et. Anlamadığın bir yer olursa mutlaka insan kaynakları veya muhasebe departmanıyla görüş.
- Çocuk Yardımı ve AGİ: Eğer eşin de çalışıyorsa ve iki taraf da AGİ'den faydalanıyorsa, bu durumu işverenlerine bildir. Genellikle eşlerden biri AGİ'den tam faydalanırken, diğeri daha düşük oranda faydalanabilir. Bu durumun en avantajlı şekilde nasıl ayarlanacağını sormaktan çekinme.
- Resmi Kaynakları Takip Et: AGİ hesaplamaları ve asgari ücretle ilgili en güncel ve doğru bilgileri her zaman Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın resmi web sitesinden veya güvenilir ekonomi kaynaklarından takip et.
Unutma, AGİ senin hakkın ve bu hakkını doğru bilmek, cebine girecek parayı optimize etmene yardımcı olur.