Tevhid inancı nedir özellikleri nelerdir?
Tevhid: Tek Bir Gerçeklik, Tek Bir Otorite
Tevhid, İslam'ın temelini oluşturan ve "Allah'ın birliği" anlamına gelen bir kavramdır. Bu, sadece "tek tanrı" demekten çok daha fazlasıdır. Tevhid, evrenin ve insanın yaratıcısının, tek ve mutlak olan Allah olduğunu kabul etmektir. Bu inanç, hayatının her alanını şekillendiren bir bakış açısı sunar.
- Allah'ın Eşsizliği ve Tam Mülkiyeti
Tevhid, Allah'ın hiçbir ortağı, benzeri veya dengi olmadığını ifade eder. O, evrenin tek yaratıcısı ve sahibidir. Bu şu anlama gelir:
* Yaratılış ve Süreklilik: Kuran'da geçen şu ayetler bu durumu çok net ortaya koyar: "O, gökleri ve yeri yoktan var edendir. O bir şeye ‘ol’ dedi mi, hemen oluverir." (Bakara Suresi, 117). Bu, Allah'ın sadece yaratmakla kalmadığını, aynı zamanda evrenin işleyişini de sürdürdüğünü gösterir. Kendi deneyimlerime göre, bu bilgi insanın kendine olan güvenini artırır; çünkü hayatın karmaşası içinde sırtını dayayabileceği mutlak bir güç olduğunu bilmek büyük bir rahatlık verir.
* Mutlak Otorite: Tevhid inancı, otoriteyi yalnızca Allah'ta toplar. Bu, Allah'ın belirlediği yasa ve kuralların (şeriatın) üstünlüğünü kabul etmek demektir. Örneğin, trafik kuralları insanlar tarafından konulmuş olsa da, bunların amacı toplumsal düzeni sağlamaktır ve bu düzen, Allah'ın genel ahlaki prensipleriyle çelişmemelidir. İnsanın kendi nefsinin veya toplumun kurallarının Allah'ın belirlediği hakikatin önüne geçmemesi gerekir.
* Kulluk Sadece Allah'adır: Bu, insanın boyun eğeceği, ibadet edeceği, yardım isteyeceği tek varlığın Allah olması demektir. Başka hiçbir varlığa, kişiye veya kuruma ilahlık vasfı atfedilemez. Kuran'daki "Ancak sana kulluk ederiz ve ancak senden yardım dileriz." (Fatiha Suresi, 5) ayeti, bu prensibi en özlü şekilde ifade eder.
Pratik Öneri: Günlük hayatta karşılaştığın zorluklarda, ilk olarak Allah'tan yardım dilemeyi ve O'nun rızasını gözetmeyi alışkanlık haline getir. Kendi gücünün sınırlarını bilmek ve nihai gücü Allah'ta görmek, seni gereksiz endişelerden kurtarır.- Şirkten Uzak Durmak
Tevhid'in zıttı olan şirk, Allah'a ortak koşmaktır. Bu, sadece putlara tapmakla sınırlı değildir. Şirk, birçok farklı biçimde ortaya çıkabilir:
* Açık Şirk: Allah'tan başka bir varlığa ibadet etmek, ondan doğrudan yardım dilemek (örneğin, mezarlardan veya evliyadan dilemek gibi).
* Gizli Şirk (Riya): İbadetlerini insan görsün diye yapmak. Örneğin, namazını insanlar izlediğinde daha gösterişli kılmak. Kendi deneyimlerime göre, riya insanda derin bir boşluk hissi yaratır çünkü yapılan iyiliğin karşılığını Allah'tan değil, insanlardan bekler.
* Nefse veya Hevaya Uymak: Allah'ın emirleri yerine kendi arzularını veya nefsinin isteklerini ilah edinmek. Furkan Suresi'nin
- ayetinde şöyle buyrulur: "Hevasını ilah edineni gördün mü? Ona biz mi vekil olacağız?"
* Dünyaya Aşırı Bağlılık: Maddi varlıkları, makamı veya şöhreti Allah'ın yerine koymak. Bu, insanın kalbinde Allah sevgisinden daha büyük bir sevginin yer etmesidir.
Rakamlarla Düşünelim: Kur'an-ı Kerim'de şirk konusuyla ilgili pek çok ayet bulunur. Örneğin, Bakara Suresi'nde şirk, "en büyük zulüm" olarak nitelendirilir (Bakara Suresi, 233). Bu, şirkin Allah katında ne kadar büyük bir günah olduğunun altını çizer. Pratik Öneri: Yaptığın her işin ardındaki niyeti sorgula. Amacın Allah'ın rızasını kazanmak mı, yoksa insanların beğenisini veya dünyevi bir çıkar mı? Samimiyetini diri tutmak için sürekli tecdid-i iman (imanı yenileme) yapmalı ve Allah'a dönük olmalısın.- İnsanın Sorumluluğu ve Allah'a Dönüşü
Tevhid inancı, insana hem bir özgürlük alanı tanır hem de büyük bir sorumluluk yükler. Allah birdir ve mutlak otorite O'dur. Bu, insanın özgür iradesini kullanarak seçimler yapacağı ve bu seçimlerden sorumlu tutulacağı anlamına gelir.
* Özgür İrade ve Sorumluluk: Her insan, Allah'ın kendisine verdiği akıl ve irade ile doğruyu yanlışı seçme potansiyeline sahiptir. Ancak bu seçimler, Allah'ın belirlediği sınırlarla birlikte değerlendirilir. Tevhid'i benimseyen kişi, kendi hayatının kontrolünün Allah'ın elinde olduğunu bilir ve kendi seçimlerinin sonuçlarından sorumludur. Kendi deneyimlerime göre, bu sorumluluk bilinci insanda bir olgunluk geliştirir ve onu rastgele yaşamak yerine bilinçli bir hayat sürmeye teşvik eder.
* Yaratılış Amacı: Tevhid, insanın yaratılmasının tek bir amacı olduğunu söyler: Allah'a kulluk etmek. Zariyat Suresi'nin
- ayetinde şöyle buyrulur: "Ben cinleri ve insanları ancak bana kulluk etsinler diye yarattım." Bu kulluk, sadece namaz kılmak veya oruç tutmak gibi ibadetlerle sınırlı değildir; hayatın her alanında Allah'ın rızasını gözetmeyi içerir.
* Allah'a Dönüş: Tevhid, hayatın geçici olduğunu ve nihai dönüşün Allah'a olacağını hatırlatır. Bu, ölümden sonra bir hesap gününün olduğuna ve herkesin amellerinden sorumlu tutulacağına dair inancı pekiştirir. Bu bilinç, dünyevi hırsları kontrol altında tutmaya ve ahireti önceliklendirmeye yardımcı olur.
Pratik İpucu: Hayatındaki her kararı verirken, "Bu karar Allah'ın rızasına uygun mu?" sorusunu kendine sor. Başarıların için şükretmeyi ve başarısızlıklarında sabretmeyi ve ders çıkarmayı öğren. Bu, seni hem tevekküle hem de çabaya yönlendirir. Unutma, tevhid sadece bir dil bilgisi kuralı değil, yaşam biçimidir.