Koltuk altında şişlik neden olur?
Koltuk Altı Şişlikleri: Nedir, Neden Olur ve Ne Yapmalı?
Koltuk altında bir şişlik fark ettiğinde paniğe kapılmak yerine durumu anlamaya çalışmak en iyisi. Deneyimlerime göre, koltuk altı şişlikleri oldukça yaygın ve çoğu zaman ciddi olmayan nedenlerden kaynaklanıyor. Ancak yine de dikkatli olmakta fayda var.
Öncelikle koltuk altındaki şişliklerin en sık karşılaşılan nedenlerinden biri lenf bezlerinin büyümesi. Vücudumuzun bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenf bezleri, enfeksiyonlarla savaşırken şişebilir. Bu durum genellikle grip, soğuk algınlığı gibi basit enfeksiyonlarda veya daha ciddi enfeksiyonlarda görülebilir. Örneğin, bir apandisit patladığında vücudun farklı yerlerindeki lenf bezleri reaktif olarak büyüyebilir. Koltuk altı lenf bezleri de bu reaksiyondan nasibini alabilir. Bu tür durumlarda şişlik genellikle hassas ve ağrılı olur ve altta yatan enfeksiyon tedavi edildiğinde kendiliğinden geçer.
Bir diğer yaygın neden ise kıl kökü iltihapları, yani halk arasındaki tabiriyle "sivilceler" veya daha tıbbi adıyla folikülit. Özellikle tıraş sonrası veya dar giysiler nedeniyle ciltte oluşan küçük tahrişler, kıl köklerinin iltihaplanmasına yol açabilir. Bu iltihaplar zamanla birikerek koltuk altında belirgin bir şişlik oluşturabilir. Bazen bu iltihaplar daha derinlere inerek apseye dönüşebilir. Apse durumunda şişlik daha büyük, ağrılı, kızarık ve sıcak olabilir. Böyle durumlarda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.
Daha az sıklıkla karşılaşılan ama mutlaka bilinmesi gereken bir diğer neden ise yağ bezeleri, yani lipomlar. Bunlar iyi huylu tümörlerdir ve cilt altındaki yağ dokusundan kaynaklanır. Genellikle yumuşak, hareketli ve ağrısızdır. Boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir. Lipomlar zararsızdır ve estetik kaygılar dışında genellikle müdahale gerektirmezler. Ancak hızlı büyüyen veya ağrılı olan lipomların bir doktor tarafından değerlendirilmesi önemlidir.
Nadiren de olsa koltuk altı şişlikleri alerjik reaksiyonlar veya kistler nedeniyle de oluşabilir. Yeni kullandığın bir deodorant, parfüm veya deterjan ciltte alerjik bir reaksiyona yol açabilir ve bu da şişlik şeklinde kendini gösterebilir. Aynı şekilde, ter bezlerinin tıkanması sonucu oluşan kistler de koltuk altında şişliklere neden olabilir. Bu kistler genellikle ağrısızdır ama enfekte olduklarında kızarıklık ve hassasiyet artışı görülebilir.
Peki, koltuk altındaki şişliklerde ne yapmalı? İşte sana birkaç pratik öneri:
- Gözlemle: Şişliğin boyutunu, rengini, ağrılı olup olmadığını ve ne kadar süredir var olduğunu not al. Bu bilgiler doktorunla konuşurken işine yarayacaktır.
- Sıcak Kompres: Eğer basit bir kıl kökü iltihabından şüpheleniyorsan, temiz bir bezle uygulayacağın sıcak kompres şişliğin yumuşamasına ve iltihabın dışarı atılmasına yardımcı olabilir. Ancak apse olduğundan şüpheleniyorsan kesinlikle kendini sıkıp patlatmaya çalışma, bu enfeksiyonun yayılmasına neden olabilir.
- Hijyen: Koltuk altı bölgesini temiz tutmak ve tahrişi önlemek için nazik temizleyiciler kullanmak önemlidir. Tıraş sonrası alkol bazlı ürünlerden kaçınmak da faydalı olabilir.
- Kıyafet Seçimi: Çok dar ve sentetik kumaşlardan yapılmış kıyafetler sürtünmeyi artırarak tahrişe yol açabilir. Daha bol ve nefes alan pamuklu kumaşları tercih etmek iyi bir seçenektir.
- Doktora Başvur: Eğer şişlik birkaç haftadan uzun sürerse, giderek büyürse, çok ağrılıysa, kızarıksa veya genel sağlığını etkileyen başka belirtiler varsa (ateş gibi) mutlaka bir aile hekimine veya cildiyeye görünmen gerekir. Doktorun yapacağı muayene ve gerekirse alacağı örneklerle doğru teşhisi koyacaktır. Unutma, doğru teşhis doğru tedavi demektir.