Kırık kol alçı nasıl yapılır?

Kırık Kol Alçı Nasıl Yapılır: Bilmeniz Gerekenler

Kırık bir kol, hem can sıkıcı hem de dikkatli bir tedavi süreci gerektirir. Alçı, bu sürecin en temel ve en önemli parçalarından biridir. Peki, bir kırık kol için alçı nasıl yapılır, nelere dikkat etmek gerekir? Deneyimlerime göre, bu süreçte bilinçli olmak, iyileşme sürecini hem daha konforlu hale getirir hem de olası komplikasyonları azaltır.

Alçılamanın Amacı ve Uygulama Aşamaları

Alçının en birincil amacı, kırık kemik parçalarının hareket etmesini engellemektir. Bu hareketsizlik, kemiğin doğal iyileşme mekanizmasının düzgün çalışmasını sağlar. Kırık bölgenin sabitlenmesi, ağrının azalmasına da yardımcı olur. Uygulama süreci ise genellikle şu adımları içerir:

• Muayene ve Görüntüleme: Öncelikle, doktorunuz kırığın durumunu değerlendirmek için fiziksel muayene yapar ve röntgen gibi görüntüleme yöntemleriyle kırığın tipini, yerini ve ciddiyetini belirler. Bu, alçı tipini ve uzunluğunu belirlemek için kritik önem taşır.
• Kemiklerin Yerleştirilmesi (Repozisyon): Eğer kırık kemik parçaları yerinden oynamışsa (deplase), doktorunuz bunları doğru anatomik pozisyonuna getirmek için bir "repozisyon" işlemi uygulayabilir. Bu genellikle anestezi altında yapılır.
• Tamponlama ve Koruma: Alçılamadan önce, cildi ve kemiğin çıkıntı yapan bölgelerini korumak için yumuşak pamuklu bandajlar veya özel sentetik dolgu malzemeleri kullanılır. Bu dolgu, alçıların cilde sürtünmesini ve rahatsızlık vermesini önler.
• Alçı Bandajlarının Uygulanması: Genellikle sentetik veya alçı tozundan yapılmış özel bandajlar suya batırılır. Bu bandajlar, nemlendiğinde sertleşen özel bir malzeme içerir. Bu ıslak bandajlar, kırık bölgenin etrafına, belirli bir gerginlikle ve katmanlar halinde sarılır. Sarım tekniği, kırığın stabilitesini sağlamak ve uygun pozisyonu korumak için önemlidir.
• Şekillendirme ve Kuruma: Doktorunuz, alçı bandajları sararken, kırık bölgenin doğru pozisyonda kalmasını sağlamak için alçıyı elle şekillendirir. Alçı, uygulandıktan sonra yaklaşık 24-48 saat içinde tamamen sertleşir. Bu süre zarfında alçıyı kuru tutmak ve üzerine ağırlık bindirmemek çok önemlidir.

Alçı Bakımı ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Alçı uygulandıktan sonra, doğru bakım iyileşme sürecinin sorunsuz ilerlemesi için hayati önem taşır. Deneyimlerime göre, şu noktalara özen göstermek gerekir:

• Kuru Tutmak: Alçının en büyük düşmanı sudur. Su, alçının yapısını bozarak yumuşamasına ve işlevini yitirmesine neden olabilir. Banyo yaparken alçının üzerine kalın bir plastik torba geçirip bantlamak en etkili yöntemlerden biridir. Ancak bu torbanın alçıya sıkıca yapışmadığından ve etrafında hava sirkülasyonu sağladığından emin olun. Su sızdığından şüphelenirseniz hemen doktorunuza başvurun.
• Kaşımaktan Kaçınmak: Alçı altındaki kaşıntı dayanılmaz olabilir. Ancak alçı içerisine bir cisim sokarak kaşımak, cilde zarar verebilir, enfeksiyona yol açabilir ve hatta daha ciddi sorunlara neden olabilir. Doktorunuzun önerdiği kaşıntı giderici spreyler veya basitçe alçı kenarlarından hava üflemek gibi yöntemleri deneyebilirsiniz.
• Şişlik Kontrolü: Özellikle ilk birkaç gün, alçı altındaki şişlik artabilir. Kırık kolu, kalp seviyesinden yukarıda tutmak (örneğin, bol yastık kullanarak) şişliği azaltmaya yardımcı olur. Parmağınızda veya elinizde uyuşma, karıncalanma, aşırı soğukluk veya renk değişikliği gibi belirtiler fark ederseniz, bu alçının çok sıkı olduğunun bir göstergesi olabilir ve derhal doktorunuza bildirmeniz gerekir.
• Kırık Bölgeyi Hareket Ettirmemek: Doktorunuz aksini belirtmedikçe, alçı içerisindeki kolu veya parmakları zorlamamak önemlidir. Ancak parmakları ve omuz gibi alçı dışında kalan eklemleri, doktorun önerdiği şekilde nazikçe hareket ettirmek, kan dolaşımını destekler ve eklem sertliğini önler.

Alçı Değişimi ve Çıkarılma Süreci

Her kırık aynı değildir ve bu nedenle alçı süresi de kişiden kişiye ve kırığın ciddiyetine göre değişiklik gösterir. Genellikle küçük kırıklar için 4-6 hafta, daha karmaşık kırıklar için ise bu süre 8-12 haftaya kadar uzayabilir. Doktorunuz, iyileşme sürecini takip etmek için düzenli kontroller yapacaktır.

Alçının ne zaman çıkarılacağına doktorunuz karar verir. Bu karar, yapılan röntgen kontrolleri sonucunda kemiğin yeterince kaynadığının görülmesiyle verilir. Alçı çıkarılırken genellikle özel testereler kullanılır. Bu testereler, cildi kesmeyecek şekilde tasarlanmıştır, ancak yine de tedirgin edici sesler çıkarabilir. Alçı çıkarıldıktan sonra kolunuzda zayıflık ve kuruluk hissedebilirsiniz. Bu normaldir ve fizyoterapi ile zamanla düzelecektir.