Mutevazi nasıl yazılır TDK?

"Mutevazi" mi, "Mütevazı" mı? TDK'nın Rehberliğiyle Noktayı Koyalım

Türkçede doğru yazım, özellikle de yabancı kökenli kelimelerde bazen kafa karıştırıcı olabiliyor. En çok merak edilen ve yazımı karıştırılan kelimelerden biri de "mutevazi". Doğrusu nedir, TDK ne diyor, gelin bunu netleştirelim. Deneyimlerime göre, bu kelimeyi doğru yazmak, iletişimde daha net ve anlaşılır olmamızı sağlıyor.

Kelimenin Kökleri ve Anlamı

Aslında "mutevazi" kelimesi, Arapça kökenli ve "kendi değerini olduğundan aşağı görme, alçakgönüllü" anlamına gelen "mütevâzı‘" kelimesinden geliyor. Dilimize geçerken bu telaffuz farkı, yazımda da karışıklığa yol açmış. TDK'nın güncel sözlüğüne baktığımızda, bu kelimenin doğru yazımının "mütevazı" olduğunu net bir şekilde görüyoruz. Yani, 'u' harfi yerine 'ü' kullanmalısın.

Bu kelimenin anlamını biraz daha açarsak; kişinin kendi yetenekleri, başarıları veya sosyal konumu ne olursa olsun, bunu abartmadan, gösteriş yapmadan, sakin ve ölçülü bir şekilde sergilemesi durumudur. Örnek verecek olursak, büyük bir başarı elde etmiş bir bilim insanının bu başarısını anlatırken kullandığı dil, gösterişten uzak ve alçakgönüllüyse, bu onun mütevazı olduğunu gösterir.

Yazım Kuralları ve Yaygın Hatalar

Türkçedeki yazım kuralları gereği, bazı Arapça kökenli kelimelerdeki 'av' hecesi, Türkçede 'av' veya 'ov' olarak seslendirilebilir. Ancak "mütevazı" kelimesinde, orijinalindeki gibi 'u' sesi korunur. Bu nedenle "mutevazi" yazmak dil bilgisi açısından hatalıdır.

Bu hatayı yapanların sayısı azımsanmayacak kadar fazla. TDK'nın yazım kılavuzunu incelediğimde, bu kelimenin doğru yazımının "mütevazı" olarak kabul edildiğini ve "mutevazi"nin yanlış kabul edildiğini belirtiyor. Bu, yaklaşık 40 milyon kişinin her gün bu kelimeyi kullandığını düşünürsek, önemli bir kural ihlali anlamına geliyor. Dilimizin zenginliği ve doğruluğu için bu tür detaylara dikkat etmek, hepimizin sorumluluğu.

Pratik İpuçları ve Öneriler

Peki, bu kelimeyi akılda tutmak ve doğru yazmak için neler yapabilirsin?

• Telaffuza Dikkat Et: Kelimeyi söylerken "mü-te-va-zı" şeklinde telaffuz etmeye çalış. Bu, yazımını da doğru yapmana yardımcı olacaktır. 'Mutevazi' yerine 'Mütevazı' demek, zaten doğrusunu fısıldıyor.
• Benzer Kelimeleri Hatırla: Türkçede benzer ses yapısına sahip başka kelimeler de var. Bu kelimeleri araştırıp, "mü" ile başlayanları veya "a" yerine "ı"nın kullanıldığı durumları inceleyebilirsin.
• TDK'dan Yardım Al: Şüphelendiğin her kelime için TDK'nın online sözlüğünü veya yazım kılavuzunu kullan. Bu, en güvenilir bilgi kaynağımız.
• Yazım Denetleyicilerini Kullan: Bilgisayarında veya telefonundaki yazım denetleyicileri, bu tür hataları yakalamanda sana yardımcı olabilir. Bunları etkinleştirmek işini çok kolaylaştırır.

Unutma, doğru yazım sadece bir kural değil, aynı zamanda karşındaki kişiye verdiğin önemin de bir göstergesidir. Dilimizi doğru kullanmak, düşüncelerimizi daha net ifade etmemizi sağlar.