Osmanlı'da ilk kardeş katli hangi padişah?
İçindekiler
Osmanlı İmparatorluğu'nun yükseliş dönemi, ihtişamlı zaferlerin yanı sıra, devletin bekası için alınan tartışmalı kararlara da sahne oldu. Bu kararların en çok konuşulanlarından biri ise kardeş katli meselesiydi. Peki, Osmanlı tarihinde ilk kardeş katli vakası hangi padişah döneminde yaşandı?
Fatih Sultan Mehmet ve Kardeş Katli Kanunnamesi
Osmanlı Devleti'nde kardeş katlinin yasal bir zemine oturtulması, Fatih Sultan Mehmet dönemine rastlar. Fatih, devleti merkezi otorite altında tutmak ve taht kavgalarını önlemek amacıyla ünlü Kanunname-i Ali Osman'ı hazırlattı. Bu kanunnamede yer alan "Her kime saltanat müyesser ola, karındaşların nizam-ı alem içün katletmek münasiptir" ifadesi, kardeş katlinin devletin bekası için gerekli görüldüğü anlamına geliyordu. Ancak bu, Fatih'in fiilen bir kardeşini katlettiği anlamına gelmez.
İlk Kardeş Katli Vakası: II. Murad Dönemi
Tarihi kaynaklara göre, Osmanlı'da ilk kardeş katli vakası Fatih Sultan Mehmet'ten önce, II. Murad döneminde yaşanmıştır. II. Murad, tahtı oğlu II. Mehmet'e (geleceğin Fatih Sultan Mehmet'i) devrettikten sonra Manisa'ya çekilmişti. Ancak devlet işlerinde yaşanan sıkıntılar üzerine tekrar tahta geçmek zorunda kaldı. Bu dönemde, küçük yaştaki kardeşi Şehzade Küçük Mustafa'nın isyan hazırlığında olduğu iddiası üzerine, II. Murad'ın onu boğdurduğu kabul edilir. Bu olay, Fatih'in kanunnamesinden önce gerçekleşmiş olsa da, sonraki padişahlar için bir emsal teşkil etmiştir.
Kardeş katli, Osmanlı tarihinde tartışmalı bir konu olmaya devam etmektedir. Bir yandan devletin bekası için zorunlu bir önlem olarak görülürken, diğer yandan insani ve ahlaki değerlerle çelişen bir uygulama olarak değerlendirilir. Osmanlı İmparatorluğu'nun yükseliş ve çöküş dönemlerindeki siyasi ve sosyal dinamikleri anlamak için bu tür olayları doğru bir şekilde değerlendirmek önemlidir.