Diyaliz makinelerinde kan nasıl temizlenir?

Diyaliz, böbrek yetmezliği olan kişilerin hayatlarını sürdürebilmeleri için hayati öneme sahip bir tedavi yöntemidir. Böbrekler vücudumuzdaki atık maddeleri ve fazla sıvıyı temizleme görevini yerine getiremediğinde, diyaliz makineleri bu görevi üstlenir. Peki, diyaliz makinelerinde kan nasıl temizlenir?

Diyaliz Sürecinin Temel İlkeleri

Diyaliz makineleri, temelde kanın vücut dışında temizlenmesi prensibine dayanır. Bu işlem sırasında kan, bir filtre görevi gören diyalizörden (yapay böbrek) geçirilir. Diyalizör, iki ana bölümden oluşur: bir tarafta hastanın kanı, diğer tarafta ise diyaliz sıvısı (diyalizat) bulunur. Bu iki bölüm, yarı geçirgen bir membran ile ayrılmıştır. Yarı geçirgen membran, küçük moleküllerin (atık maddeler, fazla elektrolitler) geçmesine izin verirken, büyük moleküllerin (kan hücreleri, proteinler) geçmesini engeller.

Diyalizörde Gerçekleşen Temizleme İşlemi

Diyaliz sırasında, hastanın kanı diyalizöre pompalanır ve aynı anda diyalizat sıvısı da diyalizöre gönderilir. Kanda bulunan üre, kreatinin gibi atık maddeler ve fazla elektrolitler, yüksek konsantrasyondan düşük konsantrasyona doğru, yani kandan diyalizat sıvısına geçer. Bu olaya difüzyon denir. Aynı zamanda, diyalizat sıvısında uygun miktarda bulunan elektrolitler (sodyum, potasyum, kalsiyum vb.) ise, kanda eksikse kana geçer. Bu sayede kanın elektrolit dengesi de sağlanmış olur.

Ultrafiltrasyon ile Sıvı Dengesinin Sağlanması

Diyaliz sırasında sadece atık maddeler değil, aynı zamanda vücuttaki fazla sıvı da uzaklaştırılır. Bu işlem, ultrafiltrasyon olarak adlandırılır. Ultrafiltrasyon, diyalizördeki basınç farklılıkları sayesinde gerçekleşir. Diyaliz makinesi, kandan belirli miktarda sıvıyı çekerek hastanın vücudundaki sıvı dengesini düzenler. Temizlenmiş kan daha sonra hastanın vücuduna geri verilir.

Diyaliz, böbrek yetmezliği olan hastalar için yaşam kalitesini artıran ve hayatlarını sürdürmelerini sağlayan önemli bir tedavi yöntemidir. Bu süreçte, kanın diyaliz makinesi aracılığıyla temizlenmesi, hastaların sağlıklı bir yaşam sürmelerine olanak tanır. Daha fazla bilgi için doktorunuza danışmayı unutmayın.