Dizel motor yağ çubuğundan neden yağ atar?
Dizel Motor Yağ Çubuğundan Neden Yağ Atar?
Dizel motorunda yağ çubuğundan yağ atması can sıkıcı bir durum. Bu sorunun birkaç temel nedeni var ve çoğu zaman basit çözümleri bulunuyor. Motorun sağlığı için bu tür belirtileri göz ardı etmemek önemli.
- Aşırı Yağ Basıncı ve Havalandırma Sorunları
Dizel motorlarında yağ basıncı, motor parçalarını yağlamak ve soğutmak için kritik bir rol oynar. Ancak bu basınç normal seviyelerin üzerine çıktığında veya motorun içindeki hava sirkülasyonunda bir problem olduğunda, yağ çubuğu en zayıf nokta haline gelir ve yağ dışarıya doğru itilir. Motorun içindeki havalandırma sistemi, yani Krank Mili Havalandırma Sistemi (PCV) veya dizellerde daha yaygın olan Blow-by Gaz Tahliye Sistemi, yanma odasından kartere sızan egzoz gazlarının dışarı atılmasını sağlar. Eğer bu sistem tıkanırsa, karterdeki basınç artar. Bu artış, yağ çubuğunun contasını zorlar ve yağın dışarı fışkırmasına neden olur.
Deneyimlerime göre, bu durumun en sık karşılaşılan nedenlerinden biri tıkanmış PCV valfi veya havalandırma hortumlarıdır. Zamanla bu hortumlar ve valfler, kurum ve yağ buharı birikintileriyle tıkanabilir. Örneğin, bir Volkswagen 1.9 TDI motorda, havalandırma hortumunun aşırı kurumla tıkanması sonucu yağ çubuğundan yağ atma sorunu yaşadığını gördüm. Bu gibi durumlarda, tıkanıklığı gidermek genellikle sorunu çözer. Bazı araçlarda bu sistemin filtreleri de bulunur; bu filtrelerin de temizlenmesi veya değiştirilmesi gerekir.
- Segman Aşınması ve Silindir Sıkıştırma Kaybı
Motorun kalbi olan silindirler ve pistonları arasındaki sızdırmazlığı sağlayan segmanlar, zamanla aşınabilir. Dizel motorları, benzinli motorlara göre daha yüksek sıkıştırma oranlarına sahip olduğundan, segman aşınması daha belirgin sorunlara yol açabilir. Segmanlar aşındığında, yanma odasındaki yüksek basınçlı egzoz gazları, piston eteklerindeki boşluktan kartere sızar. Bu olaya "blow-by" denir. Bu sızan gazlar, karter içindeki hava basıncını ciddi şekilde artırır. Artan bu basınç, yağ çubuğundan yağ atmasına neden olan ana faktörlerden biridir.
Örneğin, yüksek kilometreli bir Fiat Doblo 1.3 Multijet motorda, segman aşınması nedeniyle oluşan aşırı blow-by gazı, karter basıncını o kadar artırmıştı ki, yağ çubuğu yerinden fırlamıştı. Basınç tahliye edilmediği için yağ çubuğu zorla dışarı itilmişti. Bu durum, motorun genel sağlığının da bir göstergesidir. Eğer aracınızda aşırı blow-by belirtileri (örneğin, egzozdan normalden fazla duman atması, yağ yakma) varsa, segman aşınması olasılığı yüksektir.
- Turboşarj Sorunları ve Aşırı Yağlama
Modern dizel motorlarının çoğunda bulunan turboşarj sistemi, motorun gücünü ve verimliliğini artırır. Turboşarj, motor yağı ile hem yağlanır hem de soğutulur. Turboşarjın contalarında veya iç aksamında bir arıza olduğunda, motor yağı yanma odasına veya emme/egzoz sistemine sızabilir. Eğer turboşarjdan gelen yağ, doğrudan kartere veya havalandırma sistemine aşırı miktarda girerse, bu da karterdeki yağ seviyesini ve basıncını etkileyebilir.
Özellikle turbo milindeki aşınma veya turbo contalarının zarar görmesi durumunda, turboşarj aşırı yağlama yapabilir. Bu fazla yağ, kartere karışarak basıncı artırabilir. Bir Peugeot 301 1.6 HDI aracında, turbo yağlama hattında bir sızıntı ve turbo milinde hafif bir boşluk vardı. Bu durum, aşırı yağ buharının kartere karışmasına ve yağ çubuğundan atmasına neden oluyordu. Turboşarjın durumu, motorun genel yağ sistemini doğrudan etkileyebilir.
Ne Yapmalı?
Eğer dizel motorunuzun yağ çubuğundan yağ atıyorsa, ilk yapmanız gerekenler şunlardır:
- Motoru Soğutun: Motor çalışırken bu durumla karşılaşırsanız, hemen motoru durdurun ve soğumasını bekleyin.
- Yağ Seviyesini Kontrol Edin: Motor soğuduktan sonra yağ çubuğunu çekin ve yağ seviyesinin normal olup olmadığını kontrol edin. Aşırı dolu yağ da bu tür sorunlara yol açabilir.
- Havalandırma Sistemini Kontrol Edin: Aracınızın markasına ve modeline göre krank mili havalandırma sistemi hortumlarını ve valflerini (varsa) görsel olarak kontrol edin. Tıkanıklık belirtisi var mı diye bakın.
- Profesyonel Yardım Alın: Eğer yukarıdaki basit kontroller sorunu açıklamıyorsa veya kendiniz müdahale etmek istemiyorsanız, kesinlikle güvendiğiniz bir tamirciye başvurun. Özellikle turboşarj veya segmanlarla ilgili sorunlar, uzmanlık gerektirir.
Unutmayın, bu tür belirtiler motorunuzun genel sağlığı hakkında önemli ipuçları verir. Erken teşhis ve müdahale, daha büyük ve maliyetli hasarları önleyebilir.