Vikingler ingiltere'de ne kadar kaldı?
Vikingler İngiltere'de Ne Kadar Kaldı?
Vikinglerin İngiltere'ye gelişi, basit bir ziyaret değildi; adayı yüzyıllar boyunca etkileyen derin bir iz bıraktı. Bu işgal ve yerleşim süreci,
- yüzyılın sonlarından
- yüzyılın ortalarına kadar, yani yaklaşık 300 yıl boyunca devam etti. Ancak bu, "300 yıl boyunca sürekli savaştılar" demek değil. Süreç, baskınlar, fetihler, barış anlaşmaları ve nihayetinde kültürel entegrasyon gibi pek çok aşamadan oluştu.
İlk Baskınlar ve Yerleşim Başlangıcı
Her şey 793'te Lindisfarne Manastırı'na yapılan şok edici baskınla başladı. Bu, sadece bir yağmalama değildi, aynı zamanda Vikinglerin ne kadar acımasız ve organize olabileceğinin ilk göstergesiydi. Ardından gelen ilk baskınlar daha çok kıyı bölgelerine yönelikti. Ancak 840'larda işler değişti. Vikingler artık sadece ganimet peşinde değildi; kalıcı yerleşim kurma niyetiyle hareket etmeye başladılar. Dublin'in kuruluşu (yaklaşık 841) bunun en somut örneklerinden. İngiltere'de ise, özellikle Doğu Angliya ve Northumbria gibi bölgelerde ilk kalıcı üsler kuruldu. Bu yerleşimler, zamanla daha organize hale gelen büyük orduların İngiltere içlerine ilerlemesine zemin hazırladı.
Büyük Kuzey Ordusu ve Danelaw'ın Oluşumu
865 yılında İngiltere'ye ayak basan Büyük Kuzey Ordusu, işlerin seyrini tamamen değiştirdi. Bu, daha önceki baskınlardan çok farklıydı; tek bir yerden yönetilen, binlerce savaşçıdan oluşan bir güçtü. Amaçları yağmalama değil, fethetmek ve kontrol altına almaktı. Northumbria, East Anglia ve Mercia gibi krallıklar bu ordu karşısında tutunamadı. 870'lerin ortalarına gelindiğinde, Vikingler İngiltere'nin doğu ve kuzeydoğu bölgelerinin büyük bir kısmını ele geçirmişti. Bu bölgeler, tarihte Danelaw (Vikinglerin Yasası) olarak bilinir. Yaklaşık 886'da Alfred the Great ile Viking lideri Guthrum arasında imzalanan Wedmore Antlaşması, Danelaw'ın sınırlarını belirledi ve bu bölgelerde Viking kültürünün ve hukukunun yerleşmesini sağladı. Eğer bu dönemde İngiltere'de olsaydın, yaşam tarzının, dilinin ve hatta hukukunun ne kadar değiştiğini fark ederdin.
İngilizlerin Direnişi ve Sonunda Entegrasyon
Vikingler bir bölgeyi ele geçirdiğinde, hemen İngilizleri kovmazdı. Çoğu zaman, yerel halkla birlikte yaşamayı ve yönetimi ele almayı tercih ettiler. Bu, bazı bölgelerde şiddetli çatışmalara yol açsa da, genel eğilim bir tür entegrasyondu. İngilizler Viking adetlerini, dillerini (birçok İngilizce kelime Eski Norsça'dan gelir, örneğin "sky", "give", "take") ve hatta bazı yönetim biçimlerini benimsedi. Vikingler de Hristiyanlığı kabul etmeye ve İngiliz kültürüne uyum sağlamaya başladılar.
- yüzyılda, İngiliz krallıkları Viking kontrolündeki bölgeleri geri alsa da, Vikinglerin mirası silinmedi. Son büyük Viking istilası, 1066'da Harald Hardrada'nın gelişidir. Ancak Stamford Bridge Savaşı'nda yenilmesi, İngiltere'deki büyük ölçekli Viking seferlerinin sonu oldu. Yine de bu tarihsel olay, İngiltere'nin kaderini belirleyen Norman Fethi'nin hemen öncesine denk gelmesiyle ayrıca önemlidir.
Pratik İpuçları ve Öneriler
Eğer Viking tarihi seni de benim kadar heyecanlandırıyorsa, bu dönemi daha iyi anlamak için birkaç önerim var:
- Tarihi Yerleri Ziyaret Et: York'taki Jorvik Viking Centre gibi müzeler ve kalıntı alanları, o döneme dair somut ipuçları sunar. Danelaw'ın merkezlerindeki yer adlarına dikkat et. "-by" (örneğin Grimsby) veya "-thorpe" (örneğin Scunthorpe) ile biten isimler genellikle Viking kökenlidir.
- Belgeseller ve Kitaplar: Konuyla ilgili uzmanların hazırladığı belgeselleri izleyebilir veya dönem romanları okuyabilirsin. Ancak hangi kaynaktan bilgi aldığına dikkat et, tarihçiler ve arkeologların çalışmaları genellikle daha güvenilirdir.
- Dil Bağlantılarına Dikkat Et: Günlük İngilizce'deki kelimelerin kökenlerine baktığında, ne kadar çok Norsça etkisi olduğunu görebilirsin. Bu, Vikinglerin sadece savaşçı değil, aynı zamanda kültür taşıyıcıları olduğunu gösterir.
Unutma, Vikinglerin İngiltere'de kalış süresi sadece savaş ve fetih anlamına gelmiyor; aynı zamanda kültürlerin çarpışıp kaynaştığı, dilin, hukukun ve yaşam biçimlerinin birbirini etkilediği uzun ve karmaşık bir dönemdi.