Karaciğer hemanjiom nedir?

Karaciğer Hemanjiomu: Nedir, Neden Olur ve Ne Yapmalı?

Karaciğer hemanjiomu, genellikle iyi huylu, yani kanser olmayan, kan damarlarından oluşan bir tür tümördür. Bunu bir nevi karaciğerdeki kan damarlarının biraz daha fazla büyüyüp topaklanması gibi düşünebilirsin. En sık görülen iyi huylu karaciğer lezyonlarından biridir ve popülasyonun %0.4 ila %7’sinde rastlanabilir. Bu oranlar oldukça yüksek ve aslında çoğumuzun çevresinde hemanjiomu olan biri vardır, sadece haberimiz olmayabilir.

Peki, bu hemanjiomlar neden ortaya çıkar? Aslında kesin bir sebebi bilinmiyor. Genetik yatkınlık olabileceği düşünülüyor. Yani ailenizde varsa sizde de görülme ihtimali biraz daha artabilir. Bazı araştırmalar, östrojen gibi hormonların da hemanjiomların büyümesinde rol oynayabileceğini gösteriyor. Bu yüzden kadınlarda erkeklere göre biraz daha sık görüldüğü söylenir. Hamilelik veya hormon tedavisi alanlarda bazen boyutunda hafif artışlar görülebilir ama bu genellikle endişe verici bir durum değildir.

Hemanjiomun Belirtileri ve Tanısı

Çoğu karaciğer hemanjiomu belirti vermez. Yani sen de gayet sağlıklı yaşarken bir şekilde yapılan rutin kontrollerde, örneğin ultrason veya tomografide tesadüfen fark edilebilir. Bu yüzden "tesadüf lezyonu" olarak da adlandırılır. Ancak eğer hemanjiomun boyutu çok büyürse (genellikle 5 cm'den büyük olanlarda belirti verme olasılığı artar), karın ağrısı, şişkinlik, bulantı, iştahsızlık gibi genel şikayetler ortaya çıkabilir. Nadiren de olsa, karaciğerin fonksiyonlarını etkileyecek kadar büyürse veya kanamaya yol açarsa daha ciddi belirtiler görülebilir. Ama bu durumlar gerçekten çok nadirdir.

Tanısı genellikle görüntüleme yöntemleriyle konulur. Ultrason en sık kullanılan yöntemdir. Eğer ultrasonla net bir tanı konulamazsa, kontrastlı bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi daha ileri görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu yöntemlerde hemanjiomun tipik görüntüleri vardır ve bu sayede başka lezyonlardan kolayca ayırt edilebilir. Örneğin, kontrast madde verildiğinde hemanjiomlar, damarlardan madde alıp biriktirdiği için özel bir şekilde boyanırlar.

Hemanjiomlarda Ne Yapılmalı? Takip ve Tedavi

Deneyimlerime göre, hemanjiomun boyutuna ve belirti verip vermediğine göre yaklaşım değişir. Eğer hemanjiomun küçükse (genellikle 5 cm altı) ve herhangi bir şikayetin yoksa, büyük ihtimalle sadece düzenli takip yeterli olacaktır. Doktorun önerdiği aralıklarla (örneğin 6 ayda bir veya yılda bir) ultrason gibi görüntüleme yöntemleriyle kontrol edilir. Bu takibin amacı, hemanjiomun boyutunda belirgin bir artış olup olmadığını veya yapısında bir değişiklik olup olmadığını gözlemlemektir.

Eğer hemanjiomun çok büyükse, ağrıya neden oluyorsa veya nadir görülen komplikasyonlar gelişiyorsa, cerrahi müdahale düşünülebilir. Bu cerrahi, hemanjiomun olduğu karaciğer bölümünün çıkarılması veya bazen hemanjioma giden kan damarının bağlanması şeklinde olabilir. Ancak dediğim gibi, cerrahi genellikle gerekli olmayan, çok istisnai durumlarda başvurulan bir yöntemdir. İlaç tedavisi ise hemanjiomlar için standart bir tedavi yöntemi değildir. Sadece çok özel durumlarda, örneğin hemanjiomun hızlı büyüdüğü veya belirti verdiği durumlarda, doktorun kararıyla bazı ilaçlar (örneğin beta-blokerler) denenebilir.

Pratik Öneriler:

• Eğer bir hemanjiom teşhisi konulduysa, panik yapma. Çoğu durumda endişelenmene gerek yok.
• Doktorunla düzenli iletişimde ol ve önerdiği takip randevularına mutlaka git.
• Yaşam tarzında büyük değişiklikler yapmana genellikle gerek yoktur. Dengeli beslenmek, alkolü abartmamak genel sağlık için her zaman iyidir.
• Hemanjiomla ilgili kafa karıştıran durumlar veya endişelerin olduğunda mutlaka doktorunla konuş. İnternetteki bilgilerin her zaman doğru olmadığını unutma.