Senkromeç arızası nedir?

Senkromeç Arızası: Neler Oluyor da Araban Tepki Vermiyor?

Direksiyonu çeviriyorsun, debriyaja basıyorsun, vites kolunu oynatıyorsun ama araba ne ileri gidiyor ne de geri... İşte bu senkromeç arızasının en belirgin işaretlerinden biri. Arabanın vites geçişlerinde yaşadığı o pürüzsüzlük, aniden ortadan kaybolduğunda veya vitese zorlandığında, muhtemelen senkromeç kutusuyla ilgili bir sorun yaşıyorsun demektir.

Deneyimlerime göre senkromeç arızası, sürücülerin en çok karşılaştığı ve aynı zamanda en can sıkıcı sorunlardan biri. Çünkü sürüş konforunu doğrudan etkiliyor. Peki, bu senkromeç dediğimiz illet tam olarak nedir ve neden arızalanır?

Senkromeç Nedir ve Nasıl Çalışır?

Senkromeç, basitçe ifade etmek gerekirse, vites kutusunun içinde bulunan ve iki dişlinin devirlerini eşitleyen bir sistemdir. Vites değiştirdiğinde, birbirine geçen dişlilerin hızlarının aynı olması gerekir. Senkromeç sayesinde bu eşitleme otomatik olarak gerçekleşir ve vites geçişleri yumuşak ve sessiz olur. Bu sistem, genellikle pirinç veya benzeri bir alaşımdan yapılmış halkalar ve bunları iten çatal gibi parçalardan oluşur. Arabanın hareket halindeyken vites değiştirmesini sağlayan sihirli değnek diyebiliriz.

Eğer bu sistem düzgün çalışmazsa, vites kutusunun içindeki dişliler birbirine geçerken birbiriyle "tokatlaşır" gibi bir ses çıkarabilir ve vitese geçirmek zorlaşır. Özellikle

1. vitese veya geri vitese geçerken bu sorun daha belirgin hale gelebilir.

Senkromeç Neden Bozulur?

Senkromeç arızalarının başında gelen nedenler şunlardır:

• Aşırı Kullanım ve Eskime: Her parçada olduğu gibi senkromeç halkaları da zamanla aşınır. Özellikle yoğun şehir trafiğinde sık sık vites değiştirmek, bu aşınmayı hızlandırır. Bir aracın ortalama senkromeç ömrü, kullanım koşullarına bağlı olarak 150.000 ila 300.000 kilometre arasında değişebilir. Ancak kötü kullanım bu süreyi önemli ölçüde kısaltabilir.
• Yanlış Vites Kullanımı: Arabanız hareket halindeyken vites düşürürken veya yükseltirken debriyaj pedalını tam basmamak, senkromeçlere fazladan yük bindirir. Ayrıca, araba tamamen durmadan geri vitese takmaya çalışmak da en sık yapılan hatalardandır ve senkromeçlere zarar verir.
• Yetersiz veya Kalitesiz Vites Kutusu Yağı: Vites kutusu yağı, hem dişlileri yağlar hem de senkromeçlerin sürtünmesini sağlayarak çalışmasını kolaylaştırır. Yağın seviyesinin düşük olması veya zamanla özelliğini kaybetmesi, senkromeçlerin daha hızlı aşınmasına yol açar. Yüksek kaliteli, uygun viskozitede bir yağ kullanmak çok önemlidir. Örneğin, birçok modern araçta API GL-4 veya GL-5 standartlarında yağlar kullanılır.
• Sürüş Alışkanlıkları: Debriyaja tam basmadan vites değiştirmeye çalışmak, vites kolunu nazikçe kullanmamak, arabayı yavaşlatırken ani vites küçültmeler yapmak senkromeçleri zorlayan davranışlardır. Deneyimlerime göre, aracınızı yavaşlatırken sadece frene basmak ve debriyajı gereksiz yere kullanmamak da önemlidir.

Senkromeç Arızasının Belirtileri ve Ne Yapmalı?

Senkromeç arızasının en yaygın belirtileri şunlardır:

• Vitese geçerken gelen gıcırtı veya vuruntu sesi.
• Vitesin tam oturmama veya kendiliğinden boşa çıkma durumu.
• Vites değiştirmenin normalden daha zor olması.
• Özellikle 1.,
  1. veya geri vitese geçerken yaşanan zorluklar.

Ne Yapmalı? Eğer bu belirtileri fark ederseniz, ilk yapmanız gereken şey bir servise başvurmak olmalı. Geciktirmek, sorunun daha da büyümesine ve daha pahalı onarımlara yol açmasına neden olabilir. Serviste, mekanikerler genellikle vites kutusu yağını kontrol eder, eğer sorun basit bir yağ eksikliğinden kaynaklanıyorsa çözülebilir. Ancak sorun senkromeçlerin kendisindeyse, vites kutusunun sökülüp onarılması veya değiştirilmesi gerekebilir. Bu işlem, aracın modeline ve arızanın boyutuna göre birkaç bin liradan başlayıp daha yukarılara çıkabilir.

Pratik Öneriler:

• Vites değiştirirken debriyaj pedalını sonuna kadar bastığınızdan emin olun.
• Aracınız tamamen durmadan geri vitese veya
  1. vitese takmaktan kaçının.
• Vites kolunu nazikçe ve doğru pozisyona getirerek kullanın, zorlamaktan kaçının.
• Aracınızın bakım periyotlarına uyarak vites kutusu yağını düzenli olarak kontrol ettirin ve gerekirse orijinal veya üreticinin önerdiği kalitede yağ ile değiştirin.
• Uzun yokuşlarda veya dur-kalk trafikte aracınızı yavaşlatırken, devir düşüşünüze göre uygun viteste seyretmeye özen gösterin. Gereksiz yere düşük devirde yüksek viteste gitmek de senkromeçlere yük bindirebilir.

Unutmayın, aracınıza iyi bakmak, ona nazik davranmak, hem sizin sürüş konforunuzu artırır hem de beklenmedik ve maliyetli arızaların önüne geçer.