Kabe hangi dönem siyah örtü ile örtüldü?
Kabe'nin Siyah Örtüsü: Tarihi Bir Yolculuk
Kabe'nin üzerinde gördüğünüz o siyah, ihtişamlı örtü, yani Kâbe Örtüsü veya Situs, aslında her dönemde aynı değildi. Bu örtünün rengi ve malzemesi zaman içinde değişiklik gösterdi. Ancak günümüzde alışkın olduğumuz o siyah örtünün kullanımı ve tarihsel kökenleri hakkında konuşalım.
İlk Örtüler ve Dönemsel Değişimler
Kabe'nin ilk örtülerinin ne zaman ve nasıl kullanıldığına dair bilgilerimiz biraz daha sınırlı. Ancak bilinen o ki, Kabe'nin örtülme geleneği Cahiliye Dönemi'nden itibaren vardı. O dönemde Kabe'yi örten çeşitli malzemeler kullanılıyordu. En bilinenleri, Mısır'dan gelen keten kumaşlar ve Yemen'den getirilen Yemenî kumaşlar idi. Hatta bazı rivayetlere göre, Kabe'yi örtme görevi Mekke'deki bazı önemli kabilelere verilmişti.
Hz. İbrahim'in Kabe'yi inşa ettiği dönemden itibaren bir örtü olduğu düşünülse de, bu örtünün yapısı ve rengi hakkında net veriler yok. İslam'dan sonra bu gelenek devam etti. Hz. Ömer döneminde Kabe'nin örtülmesinde farklılıklar olduğu belirtilir. Hz. Ömer, bazı malzemelerin israf olduğunu düşünerek, Kabe'nin daha sade örtülmesini istemişti. Deneyimlerime göre, bu tür uygulamalar, dönemin ekonomik koşulları ve toplumsal hassasiyetleriyle doğrudan ilgili.
Siyah Örtüye Geçiş ve Nedenleri
Peki, o hepimizin bildiği siyah örtü ne zaman ve neden kullanılmaya başlandı? Bu konuda kesin bir başlangıç tarihi vermek zor olsa da, Abbasi Halifesi El-Mehdî döneminde (MS 775-785) Kabe'nin siyah örtü ile örtülmeye başlandığına dair güçlü bilgiler var. El-Mehdî, halifeliğinin gücünü ve ihtişamını simgelemek adına bu değişikliği yaptırmış olabilir. Siyah renk, o dönemde birçok kültürde gücü, asaleti ve otoriteyi temsil eden bir renk olarak kabul ediliyordu.
Bununla birlikte, Abbasi Devleti'nin kendisi de Abbasîler sloganlarında siyah rengi kullanırdı. Bu durum, siyah örtünün siyasi bir sembolizm taşıdığı ihtimalini güçlendiriyor. Yani, Kabe'nin örtüsü sadece bir kaplama olmanın ötesinde, dönemin siyasi ve kültürel atmosferini de yansıtıyordu. Size şunu söyleyebilirim ki, bu tür sembolik renk kullanımları, sadece Kabe ile sınırlı kalmayıp, bayraklarda, giysilerde ve hatta mimaride de görülebilen yaygın bir uygulamaydı.
Günümüzdeki Örtü: Kutsal Emanet ve Üretim Süreci
Bugün Kabe'yi örten örtü, yani "Situs", oldukça özel bir iştir. Her yıl yenilenen bu örtü, özel olarak üretilir. Yaklaşık 670 kg saf ipekten yapılır ve üzerine altın ve gümüş tellerle ayetler işlenir. Bu işleme süreci, oldukça zahmetli ve hassastır. Yaklaşık 8-9 aylık bir çalışma ile tamamlanır.
Bu örtünün üretimi, Suudi Arabistan'daki Mekke Kutsal Mekanların Örtülme Fabrikası'nda gerçekleştirilir. Bu fabrika, bu kutsal emaneti en üst düzeyde hassasiyetle ve geleneklere uygun olarak üretmektedir. Size bir önerim var: Kabe'nin örtüsünün üretim sürecini gösteren belgeselleri izlemek, bu kutsal emanete olan saygınızı ve bilginizi artıracaktır. Bu tür bilgiler, sadece dini bir görev değil, aynı zamanda bir sanat ve zanaat örneği olduğunu da anlamanıza yardımcı olur.