Araçta tekleme neden olur?
Araçta Tekleme Neden Olur?
Aracının birden bire silkelendiğini, gaz yemediğini veya düzensiz çalıştığını fark ettiğinde canın sıkılır, değil mi? Bu durumun birkaç ana nedeni olabilir ve genellikle basit çözümleri bulunur. Deneyimlerime göre, araçta teklemenin temelinde yatan üç ana unsur var: yakıt sistemi, ateşleme sistemi ve hava emme sistemi. Bunlardan biri veya birkaçı arızalandığında motorun dengeli çalışması bozuluyor.
Yakıt Sistemindeki Sorunlar
Motorun nefes alması için yakıta ihtiyacı var ve bu yakıtı doğru miktarda ve basınçta silindirlere ulaştıran sistemde bir aksaklık olduğunda tekleme kaçınılmaz olur.
- Yakıt Pompası: Eğer yakıt pompası yeterli basıncı üretemiyorsa, motor fakir karışımla çalışır ve bu da tekleme yapar. Örneğin, yakıt pompası ömrünü tamamlamışsa veya içinde bir tıkanıklık varsa, özellikle yokuş yukarı çıkarken veya yüksek devirde aracın gücünü kaybedip teklemesine neden olabilir.
- Yakıt Enjektörleri: Enjektörler, yakıtı ince bir püskürtme şeklinde silindirlere gönderir. Eğer enjektörlerden biri tıkanırsa veya akıtmaya başlarsa, silindire giren yakıt miktarı dengesizleşir. Bir veya daha fazla tıkanmış enjektör, özellikle motor soğukken daha belirgin olan düzensiz çalışmaya ve tekleme hissine yol açabilir.
- Yakıt Filtresi: Yakıt filtresi, depodaki benzindeki veya dizeldeki kirleri tutar. Zamanla bu filtre dolar ve yakıt akışını engeller. Tıkalı bir yakıt filtresi, özellikle aracının devri arttığında veya daha fazla yakıt istediğinde teklemesine sebep olabilir. Genellikle filtre değişim periyotları araç kitapçığında belirtilir, bu periyotlara uymak önemlidir. Örneğin, 50.000 km'de bir değiştirilmesi gereken bir yakıt filtresi, 70.000 km'de hala takılıysa sorun çıkarmaya başlayabilir.
Ateşleme Sistemindeki Arızalar
Silindirlerde yakıt-hava karışımını ateşleyerek gücü üreten sistemdir ateşleme sistemi. Bu sistemdeki bir aksaklık, yakıtın doğru zamanda ve doğru şekilde yanmamasına ve dolayısıyla tekleme yaşanmasına neden olur.
- Bujiler: Bujiler, yüksek voltajlı elektrik akımını silindirin içine göndererek yakıt-hava karışımını ateşler. Zamanla bujilerin üzerindeki elektrotlar aşınabilir veya kurum birikebilir. Aşınmış veya kirli bujiler, zayıf bir kıvılcım oluşturur, bu da yakıtın tam olarak yanmamasına ve motorun tekleyerek çalışmasına yol açar. Özellikle lpg'li araçlarda buji ömrü daha çabuk dolabilir. Bir bujinin bozuk olması, tüm motorun dengesiz çalışmasına neden olabilir.
- Buji Kabloları veya Bobinleri: Bujilere voltajı taşıyan kablolar zamanla yıpranabilir, izolasyonları zarar görebilir. Modern araçlarda ise bu işi buji bobinleri yapar. Bobinlerden birinin arızalanması veya kabloların eskimesi, ilgili silindire yeterli voltajın gitmesini engeller. Bu durum, o silindirin çalışmamasına veya düzensiz çalışmasına ve sonucunda aracın teklemesine neden olur.
Hava Emme Sistemindeki Sorunlar
Motorun yanma için havaya ihtiyacı vardır ve bu havanın temiz ve doğru miktarda silindirlere ulaşmasını sağlayan sistemde de sorunlar yaşanabilir.
- Hava Filtresi: Tıkanmış bir hava filtresi, motora yeterli hava girmesini engeller. Bu durum, yakıtın tam olarak yanmasını engelleyerek zayıf bir karışım oluşturur ve performans düşüklüğüne, tekleme hissine yol açar. Bir hava filtresinin tıkanıklığı, aracının gaz tepkisinin yavaşlamasına da neden olur.
- Emme Manifoldu ve Vakum Kaçakları: Emme manifoldu, havayı silindirlere dağıtan parçadır. Bu sistemde oluşan çatlaklar veya contalardaki kaçaklar, motora kontrolsüz hava girmesine neden olur. Bu "vakum kaçağı", yakıt-hava karışım oranını bozar ve özellikle rölantide veya düşük devirlerde aracının düzensiz çalışmasına ve teklemesine yol açabilir.
- Karbüratör veya Gaz Kelebeği: Eski araçlarda karbüratör, yeni araçlarda ise elektronik kontrollü gaz kelebeği, motora giden hava ve yakıt miktarını ayarlar. Karbüratörün ayarının bozulması veya gaz kelebeği sensörünün arızalanması, hava-yakıt karışımının yanlış ayarlanmasına ve bunun sonucunda tekleme sorunlarına neden olabilir.
Eğer aracın tekleme yapıyorsa, bu belirtilerden bir veya birkaçının varlığı söz konusu olabilir. Böyle bir durumda, en kısa sürede bir uzmana danışarak sorunun kaynağını tespit ettirmen en sağlıklısıdır. Unutma, küçük bir sorun gibi görünen durumlar, ihmal edildiğinde daha büyük ve maliyetli arızalara yol açabilir.