Fiber optik kablo eki nasıl yapılır?
Fiber Optik Kablo Eki Nasıl Yapılır?
Fiber optik kablo eki yapmak, ilk başta biraz göz korkutucu görünebilir ama aslında doğru ekipman ve biraz pratikle oldukça başarılabilir bir işlem. Deneyimlerime göre, bu işin püf noktası sabır ve hassasiyet.
- Doğru Ekipman Seçimi ve Hazırlık
İşe başlamadan önce ihtiyacın olan temel ekipmanları hazırlaman çok önemli. Yanlış veya eksik ekipmanla başlamak, işi zorlaştırmaktan başka bir işe yaramaz. İşte olmazsa olmazlar:
- Fiber Optik Soyucu (Stripper): Bu alet, kablonun dış kılıfını ve iç koruyucu katmanlarını nazikçe soyarak optik liflere zarar vermeden erişmeni sağlar. Farklı kalınlıklardaki kablolar için farklı modelleri bulunur. Genellikle 3 aşamalı soyucular tercih edilir.
- Fiber Optik Kesici (Cleaver): Ekleme yapmadan önce optik lifin ucunu mükemmel bir şekilde kesmek kritik öneme sahiptir. Lifin kesildiği açının ve yüzeyin pürüzsüzlüğü, ek kaybını doğrudan etkiler. Yüksek hassasiyetli bir cleaver, en iyi sonuçları verir. Genellikle fiber optik kesiciler bu iş için kullanılır.
- Splice Koruyucu Kılıf: Eklenen lifleri dış etkenlerden korumak için kullanılır. Bu kılıflar, eklenen lifin bükülmesini veya kırılmasını engelleyen metal veya plastik çubuklar içerir.
- Splice Tepsisi: Korunan eklerin düzenli bir şekilde yerleştirildiği kutudur. Kablo yönetimini kolaylaştırır.
- Isıyla Daralan Makaron: Liflerin eklenip korunduktan sonra üzerine geçirilir ve ısıtılarak küçülür, böylece ek yeri sabitlenir ve korunur.
- Temizleme Mendilleri ve Alkol: Liflerin ucundaki toz, yağ veya kir, sinyal kaybına neden olabilir. Bu yüzden her adımda lifleri temizlemek çok önemlidir. İzopropil alkol genellikle tercih edilir.
Ekipmanlarını hazırladıktan sonra, çalışacağın ortamın temiz ve aydınlık olduğundan emin olmalısın. Toz, fiber optik eklemede en büyük düşmanlarından biridir.
- Kablo Soyma ve Lif Hazırlığı
İşe önce kablonun dış kılıfını soymakla başla. Soyucu aleti kullanarak, kabloya zarar vermeden kılıfı dikkatlice çıkar. Ardından, kablonun içindeki mukavemet elemanlarını (genellikle kevlar veya çelik tel) ve daha ince koruyucu katmanları da uygun soyucularla soyarak doğrudan optik liflere ulaş. Bu aşamada en önemli şey, optik liflerin yüzeyinde herhangi bir çizik veya hasar oluşturmamak. Liflerin etrafındaki akrilat kaplamayı da özel soyucularla temizlemen gerekecek. Genellikle 250 mikron veya 900 mikronluk kaplamalar olur.
Lifleri temizledikten sonra, sıra geldi kesme işlemine. Fiber optik kesiciyi kullanarak, lifin ucunu yaklaşık 10-16 mm kadar, kesicinin önerdiği uzunlukta, dümdüz ve pürüzsüz bir şekilde kes. Bu kesim işlemi, ek kaybını en aza indirmek için hayati önem taşır. Kesme açısının 0-0.5 derece arasında olması idealdir. Kesim sonrası lif ucunu tekrar alkollü mendil ile temizlemeyi unutma.
- Ekleme (Fusion Splicing)
Bu, işlemin kalbidir. Eğer bir füzyon splice makinesi kullanıyorsan, bu işlem oldukça otomatiktir. Makinenin ilgili yuvalarına hazırladığın iki lifi dikkatlice yerleştirirsin. Makine, liflerin uçlarını hizalar, bir elektrik arkı oluşturarak lifleri birbirine eritir (kaynaştırır) ve ek işlemini gerçekleştirir. Bu işlem sırasında makine, ek kaybını da gösterir. Düşük ek kaybı, yani 0.05 dB'nin altındaki değerler, başarılı bir ek olduğunu gösterir. Ardından, eklenen liflerin üzerine hazırladığın splice koruyucu kılıfı geçirip ısıtıcı bölümünde ısıtarak sabitleştirirsin.
Eğer bir mekanik konnektör kullanıyorsan, işlem biraz daha farklılaşır. Bu tip konnektörlerde, lifler özel bir yapıştırıcı veya mekanik kilitleme mekanizması ile birbirine bağlanır. Mekanik konnektörler daha hızlı olsa da, genellikle füzyon splice kadar düşük kayıp sağlamazlar.
Deneyimlerime göre, füzyon splice makinelerinin kullanımı daha yaygındır ve daha güvenilir sonuçlar verir. Makineyi kullanmadan önce kullanım kılavuzunu dikkatlice okuman ve birkaç deneme kesimi yapman önerilir.
- Ekleme Sonrası Kontrol ve Yerleştirme
Ekleme işlemi tamamlandıktan sonra, ek yerini ve oluşan ek kaybını kontrol etmen önemlidir. Füzyon splice makinesi bu bilgiyi genellikle ekrana yansıtır. Eğer ek kaybı beklenenden yüksekse (örneğin, 0.2 dB'nin üzerindeyse), lifleri tekrar kesip ekleme işlemini tekrarlaman gerekebilir. Ardından, koruyucu kılıfı geçirilmiş ek yerini splice tepsisine dikkatlice yerleştirirsin. Tüm ekleri tamamladıktan sonra, splice tepsisini de kablo bağlantı kutusuna veya dağıtım paneline sabitlersin.
Unutma, her adımda titiz davranmak, gelecekte yaşayabileceğin ağ sorunlarının önüne geçmeni sağlar. Sabırlı ol, doğru ekipmanı kullan ve her zaman temizliğe dikkat et.