Çene altındaki şişliğin sebebi nedir?
Çene Altındaki Şişliğin Sebepleri ve Çözümleri
Çene altındaki bir şişlik bazen can sıkıcı olabilir. Gel, bu duruma neden olabilecek birkaç yaygın sebebi ve neler yapabileceğini konuşalım. Deneyimlerime göre, bu şişliklerin altında yatan temel nedenleri üç ana başlıkta toplayabiliriz: enfeksiyonlar, lenf bezi sorunları ve cilt altı oluşumlar.
Enfeksiyon Kaynaklı Şişlikler
En sık karşılaştığımız nedenlerden biri enfeksiyonlardır. Çene altındaki tükürük bezlerinde veya çevresindeki dokularda bir enfeksiyon oluştuğunda şişlik meydana gelebilir.
* Diş Enfeksiyonları: Ağız hijyenine dikkat etmediğinde veya çürükler ilerlediğinde diş kökünde iltihaplanma olabilir. Bu iltihap bazen çene altına doğru yayılabilir ve orada bir apse oluşturabilir. Bu tür bir durumda, şişliğin yanı sıra şiddetli ağrı, ateş ve çiğnemede zorluk yaşaman oldukça olasıdır.
* Tükürük Bezi Enfeksiyonları (Sialadenitis): Özellikle parotis veya submandibular tükürük bezlerinde bakteri veya virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar çene altında belirgin bir şişliğe yol açar. Kabakulak hastalığı buna iyi bir örnektir, bu hastalıkta kulak önü ve çene altında şişlikler olur.
* Cilt İltihapları: Çene altında çıkan sivilceler veya kıl kökü iltihapları da (folikülit) zamanla derinleşerek bölgede enfeksiyona ve şişliğe neden olabilir.
Bu tür enfeksiyonlarda, şişliğin yanı sıra kızarıklık, sıcaklık hissi, ağrı ve hatta genel bir halsizlik gibi belirtiler görürsün. Eğer bu belirtiler varsa, vakit kaybetmeden bir diş hekimine veya kulak burun boğaz uzmanına görünmen en doğrusu olur. Genellikle antibiyotik tedavisi ile bu durumlar hızla kontrol altına alınır.
Lenf Bezleri ve Tepkileri
Vücudumuzdaki lenf bezleri, enfeksiyonlarla savaşan küçük filtrelerdir. Çene altı bölgesi de başta olmak üzere vücudumuzun birçok yerinde bulunur.
* Reaktif Lenfadenopati: Çene altındaki lenf bezleri, üst solunum yolu enfeksiyonları (soğuk algınlığı, grip, boğaz enfeksiyonları), diş eti iltihapları veya ağızdaki herhangi bir enfeksiyona karşı tepki olarak şişebilir. Bu şişlikler genellikle ağrılıdır ve dokunduğunda lastik gibi hissedilebilir. Birkaç gün veya hafta içinde altta yatan enfeksiyon tedavi edildiğinde şişlikler de normal boyutuna döner.
* Lenfoma: Daha nadir görülen bir durum olsa da, lenf bezlerinin kendisinde bir kanser türü olan lenfoma da çene altında şişliklere neden olabilir. Bu tür lenf bezlerinde şişlikler genellikle ağrısızdır, zamanla büyüyebilir ve sert olabilir. Eğer çene altındaki şişlik birkaç haftadan uzun sürerse, büyürse veya ağrısız ama sertse mutlaka bir doktora başvurmalısın. Kan tahlilleri ve gerekirse biyopsi ile kesin tanı konulabilir.
Burada önemli olan, lenf bezlerinin şişmesinin her zaman kötü bir durum olduğu anlamına gelmemesidir. Çoğu zaman, vücudunun enfeksiyonla mücadele ettiğinin bir işaretidir. Ancak süreklilik arz eden veya şüpheli durumlarda bir sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmesi önemlidir.
Cilt Altı Oluşumları ve Diğer Nedenler
Enfeksiyonlar ve lenf bezleri dışında, çene altında farklı türde şişlikler de görülebilir.
* Lipom: Bu, yağ dokusundan kaynaklanan iyi huylu bir tümördür. Genellikle yavaş büyür, yumuşak ve ağrısızdır. Derinin altında hareket ettirilebilir bir kitle olarak hissedilir. Lipomlar genellikle zararsızdır ancak kozmetik olarak rahatsızlık veriyorsa cerrahi olarak çıkarılabilir.
* Kist (Sebase Kist vb.): Cilt altında yağ bezlerinin tıkanması veya ciltteki küçük yaralanmalar sonucu oluşabilir. Kistler genellikle yuvarlak, ağrısız veya hafif ağrılı şişliklerdir. İçleri iltihapla doluysa kızarık ve hassas hale gelebilirler. Kistlerin tedavisi genellikle cerrahi drenaj veya tamamen çıkarılmadır.
* Sert, Ağrısız Şişlikler: Bazen travma sonrası oluşan hematomlar (kan birikmesi) veya kalsiyum birikintileri de çene altında sert şişliklere neden olabilir. Bunların değerlendirilmesi için genellikle ultrason veya röntgen gerekebilir.
Eğer çene altındaki şişlik seni endişelendiriyorsa, ilk adım olarak genel bir pratisyen hekime veya bir kulak burun boğaz uzmanına başvurmaktan çekinme. Doktorlar, fiziksel muayene ve bazı durumlarda ek tetkikler (ultrason, kan tahlili gibi) ile şişliğin nedenini doğru bir şekilde teşhis edebilir ve sana en uygun tedavi yöntemini önerebilirler. Unutma, erken teşhis ve tedavi çoğu zaman en iyi sonucu verir.