🗞️ Manisa Haber

Malulen emekli olmak için hangi hastalıklar?

16 Haziran 2025 Manisa Haber

Malulen Emeklilik ve Süreci: Nelere Dikkat Etmelisin?

Malulen emeklilik, çalışma gücünüze ciddi derecede zarar veren bir sağlık sorunuyla karşılaştığınızda, devletin sunduğu bir destek mekanizmasıdır. Tabii ki bu her sağlık sorunu için geçerli değil. SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) tarafından belirlenmiş, çalışma gücünüzün en az %60'ını kaybetmenize neden olan hastalıklar malulen emekliliğe hak kazandırabilir. Bu oran, doktor raporuyla ve SGK'nın kendi sağlık kurullarıyla teyit edilir.

Peki, hangi hastalıklar bu kapsama giriyor ve süreci nasıl yönetmelisin? Deneyimlerime göre, en sık karşılaşılan ve malulen emekliliğe yol açabilen durumları birkaç ana başlıkta toplayabiliriz:

  1. Kronik Ağır Hastalıklar ve Ortopedik Sorunlar

Bu kategori oldukça geniş. Özellikle uzun süreli ve tedaviye dirençli hastalıklar çalışma gücünüzü ciddi şekilde etkileyebilir. Örneğin:

  • Kanser Türleri: Vücudun farklı bölgelerindeki kanserlerin ileri evreleri, yayılmış metastazlar veya cerrahi sonrası oluşan kalıcı işlev kayıpları. Tedavi süreçleri de (kemoterapi, radyoterapi) kişinin genel durumunu ve çalışma kapasitesini düşürür.
  • Nörolojik Hastalıklar: Parkinson, Multiple Skleroz (MS), ALS gibi ilerleyici ve hareket kısıtlılığına yol açan hastalıklar. Bu tür rahatsızlıklar günlük yaşam aktivitelerini ve işlevselliği doğrudan etkiler.
  • Kalp ve Damar Hastalıkları: İleri evre kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı sonrası ciddi stent veya bypass ameliyatları ve bunlara bağlı olarak ortaya çıkan efor kapasitesinde belirgin düşüşler. Örneğin, kalbinizin pompalama gücünün (ejeksiyon fraksiyonu) %30'un altına düşmesi ciddi bir göstergedir.
  • Solunum Yetmezlikleri: Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) gibi durumlar sonucu oluşan ağır nefes darlığı, oksijen ihtiyacı gibi durumlar. Akciğer kapasitesindeki düşüşler (FEV1 değerinin beklenen değerin %40'ının altına düşmesi gibi) önemli kriterlerdir.
  • Ortopedik Sorunlar: Ağır eklem kireçlenmeleri (özellikle diz, kalça, omurga), protez sonrası kalıcı ağrı ve hareket kısıtlılığı, omurga deformiteleri (ileri derecede skolyoz, kifoz) çalışma gücünü ciddi şekilde etkileyebilir. Özellikle bel fıtığı ameliyatı sonrası kalıcı sinir hasarı ve hareket kısıtlılığı durumunda bu mümkündür.

Bu hastalıklarda önemli olan, hastalığın sizin çalışma gücünüzü ne kadar etkilediğini somut olarak belgelemektir. Doktor raporlarında bu etkilerin açıkça belirtilmesi süreci kolaylaştırır.

  1. Ruh Sağlığı Sorunları

Bazen göz ardı edilen ama çalışma gücünü en çok etkileyebilecek alanlardan biri de ruh sağlığıdır. İleri derecede depresyon, anksiyete bozuklukları, şizofreni gibi kronikleşmiş ve tedaviye dirençli ruhsal hastalıklar da malulen emekliliğe yol açabilir. Önemli olan:

  • Hastalığın sürekli ve tedaviye dirençli olması.
  • Kişinin sosyal ve mesleki işlevlerini belirgin şekilde bozması.
  • Bu durumun psikiyatri uzmanları tarafından düzenli olarak takip edilmesi ve belgelenmesi.

Yoğun ilaç tedavisine rağmen sosyal hayattan tamamen çekilme, günlük işlevleri yerine getirememe gibi durumlar söz konusuysa, bu da malulen emeklilik için bir zemin oluşturabilir.

  1. Kronik Ağrı Sendromları ve Fibromiyalji Gibi Durumlar

Bazı durumlarda, yukarıdaki kategorilere tam olarak girmese de, kronikleşmiş ve yaşam kalitesini aşırı derecede düşüren ağrı durumları da malulen emeklilik sebebi olabilir. Örneğin:

  • Kromik Bel ve Boyun Ağrıları: Belirli bir teşhis konulamasa dahi, sürekli ve şiddetli ağrı nedeniyle ayakta duramama, oturma zorluğu gibi durumlar.
  • Fibromiyalji: Yaygın kas ağrıları, yorgunluk, uyku bozukluğu gibi belirtilerle seyreden ve kişinin çalışma kapasitesini önemli ölçüde azaltan bu tür rahatsızlıklar, eğer raporlarla desteklenirse, malulen emeklilik için değerlendirilebilir.

Bu tür durumlarda doktor raporlarında ağrının şiddeti, hareket kısıtlılığı ve bunun günlük yaşam üzerindeki etkileri detaylıca belirtilmelidir.

Pratik İpuçları ve Süreç Yönetimi

Malulen emeklilik sürecini başlatmak istiyorsan, bilmen gereken birkaç önemli nokta var:

  • Doktor Raporu En Önemlisi: Çalıştığın kurumdan ayrılmadan veya ayrıldıktan sonra SGK'ya başvururken en kritik belge doktor raporudur. Tedavini yürüten uzman doktorların, senin durumunu ve çalışma gücündeki kaybı ne kadar net ve bilimsel verilerle açıklarsa, sürecin o kadar hızlı ilerler. Hastalığın türü, evresi, uygulanan tedaviler ve bu tedavilerin genel durumun üzerindeki etkisi gibi detaylar raporda olmalı.
  • SGK Sağlık Kurulları: Doktor raporunla birlikte SGK'nın belirlediği hastanelerden sağlık kurulu raporu alacaksın. Bu rapor, SGK'nın kendi belirlediği kriterlere göre senin durumunu değerlendirecek.
  • Süreç Karmaşık Olabilir: Unutma ki bu süreç bazen zaman alabilir ve birkaç farklı aşama gerektirebilir. Belgelerin eksiksiz olması ve doktor raporlarının güçlü olması sana zaman kazandırır.
  • Bir Avukattan Destek Alabilirsin: Eğer süreç senin için çok karmaşık hale gelirse veya ilk başvurunda ret alırsan, SGK davaları konusunda uzmanlaşmış bir avukattan destek alman da seçenekler arasında.

Unutma, malulen emeklilik çalışma gücünü ciddi derecede kaybetmiş bireyler için bir haktır. Bu hakkı ararken doğru bilgiye sahip olmak ve belgelerini titizlikle hazırlamak en önemli adımlardır.