Insanlarda tansiyon kaç olmalı?

İdeal Tansiyon Değerlerin: Bilmen Gerekenler

Tansiyon, yani kan basıncı, hayatımızın en temel göstergelerinden biri. Kalbinin kanı pompalamasıyla damarlarında oluşan basınç bu. Peki, senin tansiyonun kaç olmalı? Gel seninle bu işi netleştirelim.

Normal Tansiyon Nedir?

Genel kabul gören ideal tansiyon değeri 120/80 mmHg (milimetre cıva)'dir. Bu iki sayıdan üstteki, yani sistolik basınç, kalbin kanı pompalarken damarlara uyguladığı maksimum basıncı gösterir. Alttaki, yani diyastolik basınç ise kalbin dinlenme anında damarlarda kalan minimum basıncı ifade eder. Yani kalp kasıldığında 120, gevşediğinde 80 civarında olması ideal kabul edilir. Bu değerlerin biraz altı veya üstü çoğu zaman endişe verici değildir, ancak sürekli olarak 130/85 mmHg'nin üzerindeyse veya 90/60 mmHg'nin altındaysa dikkat etmekte fayda var.

Neden Tansiyon Değerleri Değişir?

Tansiyonun tek bir sabit değeri yok. Gün içinde bile birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Örneğin, heyecanlandığında, stres altındayken, egzersiz yaptığında tansiyonun yükselmesi gayet normaldir. Sabahları uyanınca genellikle daha düşüktür, gün içinde ve özellikle yemek yedikten sonra bir miktar yükselebilir. Yaş ilerledikçe damarların esnekliğini yitirmesiyle birlikte tansiyonun bir miktar artması da beklenir. Kilolu olmak, sigara kullanmak, tuzlu beslenmek, yeterince hareket etmemek gibi yaşam tarzı faktörleri de tansiyon değerlerini olumsuz etkileyebilir. Deneyimlerime göre, bu faktörlerin farkında olmak ve yaşam tarzında yapacağın küçük değişiklikler tansiyonunu kontrol altında tutmanda büyük rol oynar.

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) ve Düşük Tansiyon (Hipotansiyon)

Hipertansiyon, yani yüksek tansiyon, uzun süreli olarak 130/85 mmHg ve üzeri değerlere sahip olmaktır. Bu durum, damarlarda sürekli yüksek basınç anlamına gelir ve zamanla kalp, böbrekler, beyin gibi hayati organlara zarar verebilir. Belirtileri her zaman belirgin olmayabilir, bu yüzden düzenli ölçüm önemlidir. Baş ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı gibi belirtiler görülebilir.

Hipotansiyon ise tansiyonun sürekli olarak 90/60 mmHg'nin altında seyretmesidir. Genellikle ani ayağa kalkışlarda görülen baş dönmesi, göz kararması, bayılma hissi gibi belirtiler verir. Bunun yanı sıra halsizlik, bulanık görme de görülebilir. Düşük tansiyonun da bazı durumlarda ciddi nedenleri olabilir, bu yüzden sürekli düşüklük yaşıyorsan mutlaka bir doktora danışmalısın.

Tansiyonunu Kontrol Altında Tutmak İçin Neler Yapabilirsin?

• Tuz Tüketimini Azalt: Günlük tuz alımını 5 gramın (yaklaşık bir çay kaşığı) altına indirmeye çalış. Hazır gıdalar, turşular, konserveler yüksek tuz içerir.
• Sağlıklı Beslen: Bol sebze, meyve, tam tahıllar ve yağsız proteinler içeren bir diyet uygula. Özellikle potasyumdan zengin gıdalar (muz, ıspanak, fasulye) tansiyonu dengelemeye yardımcı olur.
• Düzenli Egzersiz Yap: Haftada en az 150 dakika orta tempolu aerobik egzersiz (yürüyüş, yüzme, bisiklet gibi) yapmaya özen göster.
• İdeal Kilonu Koru: Vücut kitle indeksini (VKİ) 18.5-24.9 arasında tutmaya çalışmak, tansiyonun üzerinde olumlu etki yaratacaktır.
• Stresi Yönet: Yoga, meditasyon, derin nefes egzersizleri gibi rahatlama tekniklerini hayatına dahil et.
• Sigarayı Bırak ve Alkolü Sınırla: Sigara damarları daraltır, alkol ise tansiyonu yükseltebilir.
• Düzenli Kontrollerini Yaptır: Yaşına ve sağlık durumuna göre doktorunun önerdiği sıklıkta tansiyonunu ölçtür.

Unutma, tansiyonunu takip etmek ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmek, uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmenin anahtarlarından biri.