Tavuklar daha çok nasıl yumurtlar?

Tavukların Bol Yumurta Vermesinin Sırları

Tavuklarının daha verimli yumurtlamasını mı istiyorsun? Bu işin inceliklerini bilmek gerekiyor. Tecrübelerime göre, tavukların yumurta verimliliğini etkileyen birkaç temel faktör var. Gelin bunlara bir göz atalım.

Beslenme: Yumurtanın Temeli

Tavuğun yumurtlaması için ihtiyacı olan her şeyi doğru oranda alması şart. Yem, bunun en büyük parçası. Kaliteli bir karma yem kullanmak en doğrusu. Ancak sadece yem yetmez; eklemeler de faydalı.

• Protein: Yumurta akının ve sarısının ana yapısını protein oluşturur. Yemlerinde %16-18 oranında protein olması ideal. Yumurta dönemindeki tavuklar için bu oran daha da önem kazanır. Kurubaklagiller (nohut, mercimek gibi iyi haşlanmış olanlar) veya az miktarda kıyma gibi ek protein kaynakları verebilirsin.
• Kalsiyum: Yumurta kabuğunun hammaddesi kalsiyumdur. Kalsiyum eksikliği, ince kabuklu, hatta kabuksuz yumurtalara neden olur. Tavukların serbestçe ulaşabileceği şekilde ufalanmış yumurta kabukları, istiridye kabukları veya tebeşir tozu bulundurmak harika bir çözüm. Mide taşları için küçük çakıl taşları da olmalı.
• Vitaminler ve Mineraller: Tüm vücut fonksiyonları için gerekli olan vitamin ve mineralleri de unutmamak lazım. Yeşil sebzeler (ıspanak, marul gibi), mısır, buğday gibi tahıllar çeşitlilik katar. Mevsiminde taze otlar, tavukların bayılarak yediği ve fayda gördüğü şeylerdir.

Çevresel Faktörler ve Konfor

Tavuklar strese girmeye gelmez. Konforlu bir yaşam alanı, yumurtlama isteğini doğrudan etkiler.

• Alan: Tavuklar sıkışık alanlardan hoşlanmaz. Her tavuk için en az 1 metrekarelik bir gezinme alanı ve kümes içinde 0.2-0.3 metrekarelik bir yaşam alanı düşün. Bu, onların rahat hareket etmesini ve strese girmemesini sağlar.
• Yemlik ve Suluk: Yemlik ve sulukların temiz ve her zaman ulaşılabilir olması önemli. Kirlenmiş yemlikler veya su, tavukların yemden ve sudan mahrum kalmasına neden olur. Günde en az bir kere temizlemek iyi olur.
• Yuvalıklar: Rahat ve güvenli yuvalıklar, yumurtlamayı teşvik eder. Genellikle her 3-4 tavuk için bir yuvalık yeterlidir. Yumuşak altlık malzemeleri (saman, talaş gibi) ile rahatlatmak önemlidir. Karanlık ve sessiz bir ortam, tavukların kendilerini güvende hissetmelerini sağlar.
• Işık: Tavuklar doğal gün ışığına duyarlıdır. Kış aylarında günlerin kısalması yumurtlamayı azaltabilir. Eğer kümesin yeterince ışık almıyorsa, kontrollü bir şekilde suni ışıklandırma (örneğin sabah erken saatlerde veya akşam geç saatlerde ek ışık) yumurta verimini artırabilir. Günde toplam 14-16 saat ışık almak onlar için idealdir.

Sağlık ve Bakım

Sağlıklı tavuklar daha çok yumurtlar, bu kadar basit.

• Parazit Kontrolü: İç ve dış parazitler, tavukların genel sağlığını bozar ve yumurta verimini düşürür. Düzenli olarak (örneğin 3-6 ayda bir) parazit ilaçları kullanmak önemlidir. Dış parazitler için kümesin temizliği ve gerekli görüldüğünde özel spreyler kullanmak faydalı olabilir.
• Su: Temiz ve taze su, her zaman en önemli ihtiyaçtır. Dehidrasyon (susuzluk), yumurta üretimini hızla durdurabilir. Gün içinde suyunun kontrol edilmesi ve her zaman ulaşılabilir olması gerekir.
• Stres Faktörleri: Ani sıcaklık değişimleri, yırtıcı hayvanlar (kedi, köpek, tilki gibi), gürültü gibi stres faktörlerini en aza indirmeye çalış. Sakin ve huzurlu bir ortam, tavukların kendilerini güvende hissetmelerini sağlar.

Irk ve Yaş Faktörü

Her tavuk ırkının genetik olarak yumurtlama potansiyeli farklıdır. Örneğin, atum gibi hibrit ırklar, yılda 250-300 yumurta verebilirken, bazı süs tavukları bu kadar verimli olmayabilir. Ayrıca tavukların yaşının da yumurtlama üzerinde etkisi vardır. Genç tavuklar (5-6 ay civarı) yumurtlamaya başlar ve ilk 1-2 yıl en verimli dönemleridir. 2-3 yaşından sonra yumurta verimi yavaş yavaş düşer. Bu doğal bir süreçtir.