Vertebrobaziller yetmezlik ne demek?

Vertebrobaziller Yetmezlik: Beynin Arkasındaki İsyankarlar

Vertebrobaziller yetmezlik deyince, aklına hemen karman çorman bir tıp terimi gelmesin. Aslında bu, beyninin arkasını besleyen damarların, yani omurilik ve beyincik gibi kritik bölgelere kan taşıyanların bir nevi "yeterince beslenememesi" durumu. Düşünsene, beyninin tamamı gibi burası da oksijen ve besin olmadan çalışamaz. Bu damarların daralması, tıkanması veya esnekliğini kaybetmesiyle ortaya çıkan bir sorun bu.

Neden Olur Bu İşler?

Deneyimlerime göre, bunun arkasında yatan en büyük sebep genellikle damar sertliği (ateroskleroz). Yaş ilerledikçe damarlarımızın duvarlarında biriken plaklar, kan akışını daraltabiliyor. Bir düşün, bir su borusunun içine zamanla tortu biriktiğini ve suyun akışının zorlaştığını hayal et. İşte damarlarda da benzer bir durum söz konusu.

Bunun yanı sıra:

* Yüksek Tansiyon: Kontrol altına alınmayan yüksek tansiyon, damar duvarlarını zamanla yıpratır ve esnekliğini azaltır.

* Şeker Hastalığı: Diyabet, damarlar için zehir gibi bir şey. Kan şekerinin yüksek seyretmesi, damar duvarlarında hasara yol açar.

* Yüksek Kolesterol: Kötü kolesterol (LDL), damar duvarlarında birikerek plakların oluşmasına zemin hazırlar.

* Sigara Kullanımı: Sigara, damarları büzüştüren ve sertleştiren en büyük düşmanlardan biri.

Bazen de boyundaki ani hareketler, örneğin hızlıca başını çevirmek gibi, bu damarların geçici olarak sıkışmasına ve kan akışının azalmasına neden olabilir. Ama kalıcı sorunlarda genellikle altta yatan damar problemleri vardır.

Belirtiler Ne Diyor Bize?

Bu yetmezliğin en sık karşılaşılan ve kafa karıştıran belirtisi, ani başlayan ve gelip geçici baş dönmesi ve denge kaybı. Sanki yer ayaklarının altından kayıyormuş gibi hissedebilirsin. Hatta bazen bu öyle şiddetli olur ki ayakta durmak bile imkansızlaşır.

Diğer yaygın belirtiler arasında şunlar bulunur:

* Görme Problemleri: Bulanık görme, çift görme, görme alanında kararmalar veya hatta geçici körlük atakları yaşanabilir. Bu, beynin görme merkezlerine giden kanın azalmasından kaynaklanır.

* İşitme Sorunları: Kulak çınlaması, ani işitme kaybı yaşanabilir.

* Konuşma Güçlüğü: Kekeleme, kelimeleri bir araya getirmekte zorlanma veya anlamsız konuşmalar görülebilir.

* Yutma Güçlüğü: Yiyecekleri veya sıvıları yutmak zorlaşabilir.

* Zayıflık ve Uyuşma: Vücudun bir tarafında ani güç kaybı veya uyuşma hissi, inme benzeri belirtilere yol açabilir.

* Bulantı ve Kusma: Şiddetli baş dönmesiyle birlikte mide bulantısı ve kusma da eşlik edebilir.

Özellikle bu belirtiler özellikle ayaklanırken, otururken veya başını çevirirken ortaya çıkıyorsa, vertebrobaziller yetmezlikten şüphelenmek için iyi bir nedenin var.

Peki, Ne Yapmalı? Hayat Kalitesini Nasıl Koruruz?

Bu işin çözümü, öncelikle altta yatan nedenleri ortadan kaldırmak veya kontrol altına almak. Doktorunla birlikte hareket etmek en doğrusu.

Pratik olarak yapabileceklerin:

* Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

* Sağlıklı Beslenme: Tuz, şeker ve kötü yağlardan uzak dur. Bol sebze, meyve ve tam tahıllı gıdalar tüket.

* Düzenli Egzersiz: Yürüyüş gibi hafif tempolu egzersizler damar sağlığını iyileştirir. Ancak egzersiz sırasında baş dönmesi hissedersen hemen bırak ve doktoruna danış.

* Sigarayı Bırakmak: Bu konuda ne kadar vurgu yapsam azdır. Hayat kurtarıcı bir adım.

* Stres Yönetimi: Stres, tansiyonu yükseltebilir. Yoga, meditasyon gibi yöntemlerle stresten uzak durmaya çalış.

* Tıbbi Tedavi: Doktorun, tansiyonunu, kolesterolünü ve kan şekerini kontrol altına almak için ilaçlar reçete edebilir. Kan sulandırıcılar veya damarları genişletici ilaçlar da kullanılabilir. Bazı durumlarda, ciddi darlıklar söz konusuysa cerrahi müdahale (stent takılması gibi) düşünülebilir.

* Boyun Hareketlerine Dikkat: Ani ve sert boyun hareketlerinden kaçınmak, özellikle spor yaparken veya günlük yaşamda başını çevirirken dikkatli olmak önemlidir. Doktorun özel boyun egzersizleri önerebilir.

Unutma, erken teşhis ve doğru tedavi ile bu durumun hayat kaliteni düşürmesini engelleyebilirsin. Kendine iyi bak!