Kanun çalmayı öğrenmek ne kadar sürer?
Kanun Çalmayı Öğrenmek Ne Kadar Sürer?
Kanun çalmayı öğrenmek, pek çok insan için merak uyandıran bir konudur. Bu güzel enstrümanı eline alıp o büyüleyici sesi duymak isteyenler için "ne kadar sürer?" sorusu akıllarda yer eder. Deneyimlerime göre, bu sorunun tek bir cevabı yok; zira bu süre, kişisel motivasyonundan tutun da ayırdığın zamana, hatta doğru teknikleri ne kadar hızlı kavradığına kadar pek çok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Temel Seviyeye Ulaşma Süresi
Bir kanun virtüözü olmak elbette yıllar alır. Ancak temel seviyede, yani basit melodileri çalabilir hale gelmek ve temel kanun tekniğini anlamak için ortalama 6 ay ila 1 yıl gibi bir süre göz önünde bulundurabilirsin. Bu süreçte şunları başarabilirsin:
- Parmak Yerleşimleri ve Tel Geçişleri: Parmaklarının kanun üzerindeki doğru pozisyonlarını öğrenmek, başlangıçta biraz pratik gerektirir. Sağa ve sola doğru yapılan "mızrap" (pena) vuruşlarını ve bunların temiz ses çıkarmasını sağlamak, ilk öğrenilmesi gerekenlerdir.
- Temel Notalar ve Gamlar: Her enstrümanda olduğu gibi, kanunun temel notalarını ve basit gamlarını ezberlemek ve çalmak, repertuarını genişletmenin ilk adımıdır. Deneyimlerime göre, ilk 3 ayda bir veya iki temel gamı akıcı bir şekilde çalabilir hale gelirsin.
- Basit Şarkılar: Bildiğin ve sevdiğin basit melodileri, örneğin çocuk şarkıları veya Türk sanat müziğinin giriş seviyesi eserlerini çalmak, motivasyonunu yüksek tutar. Genellikle ilk 6 ay sonunda, el-göz koordinasyonu geliştikçe bu şarkılara hayat verebilirsin.
Orta Seviye ve İleri Teknikler
Temel seviyeyi aştıktan sonra kanun ile daha karmaşık eserlere yönelebilirsin. Bu evre, yaklaşık 2-4 yıl sürebilir ve şunları içerir:
- Perdelerin Kullanımı: Kanunun en ayırt edici özelliklerinden biri olan perdelerin (bakır çubuklar) kullanımı, başlangıçta zorlayıcı olabilir. Farklı duyguları ifade etmek için perdeleri ustaca kullanmayı öğrenmek, bu seviyenin temelini oluşturur. Perdeleri doğru basarak makam geçişlerini yapmak, bu evrenin en önemli kazanımlarından biridir.
- Farklı Makamlar ve Usuller: Türk müziğinin zengin makamlarını ve usullerini öğrenmek, kanun repertuarını inanılmaz derecede genişletir. Her makamın kendine özgü bir "tadı" ve çalma biçimi vardır. Bu derinliği kavrayabilmek zaman ister.
- İmprovizasyon ve Beste: Temel teknikleri sağlamlaştırdıktan sonra, kendi melodilerini yaratmaya veya mevcut eserlere kendi yorumunu katmaya başlayabilirsin. Bu, kanun çalmanın en keyifli yanlarından biridir ve pratikle gelişir.
Pratik Süresi ve Etkisi
Kanun çalmayı öğrenme süresini en çok etkileyen faktörlerden biri şüphesiz ayırdığın zamandır.
- Düzenli Pratik: Günlük 30 dakika ile 1 saat arasında düzenli ve odaklanmış pratik yapmak, haftada bir kez 3 saat pratik yapmaktan çok daha etkilidir. Beynin ve kas hafızasının bilgiyi işlemesi için süreklilik esastır.
- Öğrenme Yöntemi: Bir öğretmenle çalışmak, süreci hızlandırır ve hatalarını erken fark etmeni sağlar. Online dersler, videolar ve kitaplar da faydalı olsa da, bir uzmanın geri bildirimi paha biçilmezdir.
- Sabır ve Motivasyon: Her öğrenme sürecinde olduğu gibi, sabır kilit noktadır. Başlangıçta sesler çatlak çıkabilir, parmakların ağrıyabilir. Bu anlarda motivasyonunu yüksek tutmak ve pes etmemek, ilerlemenin en önemli anahtarıdır. Deneyimlerime göre, ilk ayda sabrını koruyabilenler yolun büyük kısmını zaten kat etmiş oluyor.
Özetle, kanun çalmak bir yolculuktur. Bu yolculuğun süresi senin hızına, ne kadar istekli olduğuna ve ne kadar zaman ayırdığına göre şekillenir. Önemli olan, her adımda öğrenmenin keyfini çıkarmak ve enstrümanla bağ kurmaktır.