Tasavvufta ilahi aşk nedir?

Tasavvufta İlahi Aşkın Derinlikleri

Tasavvufta ilahi aşk, kelimelere sığdırmak zor olsa da, aslında hayatın ta kendisi, ruhun gıdasıdır. Bu, sadece hissetmekle kalmayıp, yaşamakla, dönüşmekle anlam kazanan bir yolculuk. İlahi aşk, Allah’ı, O’nun varlığını her zerresinde hissetme, O’na tüm benlikle yönelme halidir. Bu sadece bir duygu değil, bir yaşam biçimidir; bir yakınlaşma, bir teslimiyet ve bir coşkudur.

Varlıkta Varlığı Görmek: Tevhidin Tecellisi

Tasavvufta ilahi aşkın temelinde tevhid inancı yatar. Yani, Allah’ın birliği ve her şeyde O’nun varlığını hissetmek. Bunu anlamak için örneğin bir çiçeğe baktığında, sadece bir bitki görmezsin. Onun yaratılışındaki ince hesapları, renklerinin uyumunu, kokusunun güzelliğini düşünürsün. İşte bu, O’nun sanatının bir tecellisidir ve bu sanat, O’nun aşkının bir yansımasıdır. Deneyimlerime göre, Mevlana Celaleddin Rumi'nin "Her ne ararsan kendinde ara" sözü tam da bu noktaya işaret eder. Varlıkta Allah’ı görmek, O’nun adını anmak, O’nunla hemhal olmaktır. Örneğin, Abdülkadir Geylani'nin "Fethu'l-Gayb" eserindeki anlatılar, Allah'ın her an her şeyle birlikte olduğunu ve bu birlikteliği idrak etmenin önemini vurgular.

Aşkın Aşamaları: Aşık, Maşuk ve Aşkın Kendisi

Bu yolculukta aşamalar vardır. İlk adım, aşık olma halidir. Bu, Allah’a karşı duyulan bir özlem, bir yakarış, bir sevgi ile başlar. Sonraki aşama, maşukun yani sevilenin (Allah’ın) tecellilerini görmektir. Bu tecelliler, evrende, insanlarda, kendi nefsimizde belirir. En nihayetinde ise, aşkın kendisi birleşir. Yani, seven ile sevilen arasındaki ayrılık ortadan kalkar. Bu, Hallac-ı Mansur'un "Ene'l-Hak" (Ben Hakk'ım) sözüyle ifade ettiği bir haldir ki, bu noktada kul, Hakk ile beka bulur. Bu birleşme, enbiya ve evliyanın yaşamlarında da açıkça görülür. Örneğin, Yunus Emre'nin "Canı tenimde bulan, evvel Allah'a sonra yare dost olur" dizeleri, bu birleşme aşamasına işaret eder.

Aşkın İnziva ve İçsel Yolculuk

İlahi aşkın peşinde koşanlar için inziva (yalnız kalma) ve murakabe (tefekkür, gözlem) önemli araçlardır. Günlük hayatın karmaşasından sıyrılıp, kendi iç dünyasına dönmek, Allah ile baş başa kalma fırsatı sunar. Bu, bir kütüphanede saatlerce kitap okumak gibi değildir; bu, kalbin penceresinden içeriye bakmak, nefsin isteklerini anlamak ve onları ilahi sevgiyle dönüştürmektir. Bir pirinç tanesi kadar bile olsa, samimi bir niyetle yapılan tefekkür, seni binlerce sayfa kitaptan daha fazla aydınlatabilir. Örneğin, Ebû Said-i Ebu'l-Hayr’ın halvethanede geçirdiği zamanlar, onun içsel yolculuğunu derinleştirmiştir. Bu, bir nevi zihinsel ve ruhsal bir arınmadır.

Pratik Öneriler: Aşkı Yaşamak İçin

Eğer sen de bu ilahi aşkı daha derinden hissetmek ve yaşamak istiyorsan, şu adımları deneyebilirsin:

  • Namazı Anlamlandır: Namaz, sadece bir ritüel değil, Allah ile doğrudan bir konuşmadır. Namaz kılarken O’nun huzurunda olduğunu hissetmeye çalış. Kelimelerin anlamlarına odaklan.
  • Kur'an'ı Düşünerek Oku: Her ayetin birer ilahi mektup olduğunu bilerek oku. Sadece okumakla kalma, derinlemesine tefekkür et, sana ne anlatmak istediğini anlamaya çalış.
  • Tefekkür Egzersizleri Yap: Her gün birkaç dakika ayırarak, evrendeki güzellikleri, kendi varoluşunu ve Allah’ın sana verdiği nimetleri düşün. Bu, kalbini sevgiyle dolduracaktır.
  • Tasavvuf Edebiyatına Yönel: Mevlana, Yunus Emre, İbn Arabi gibi büyüklerin eserlerini okumak, sana bu aşkın farklı boyutlarını gösterecektir. Onların deneyimlerinden feyiz al.
  • İyi Niyet ve Samimiyet: Her yaptığın işte Allah rızasını gözetmek, samimi olmak, seni ilahi aşka yaklaştıracaktır. Unutma, Allah kalplere bakar.

İlahi aşk, bir varış noktası değil, bir yolculuktur. Bu yolculukta sabır, azim ve samimiyet en büyük yardımcılarındır. Kendi içindeki o sonsuz sevgi kaynağını keşfetmek senin elinde.