Kontakt lens parametreleri nelerdir?
Kontakt Lens Parametreleri: Doğru Lensi Bulmanın Anahtarı
Kontakt lens seçimi, göz sağlığın ve net görüşün için kritik bir adım. Bu işi bilen biri olarak, sana en doğru bilgileri, deneyimlerime dayanarak aktaracağım. Karşında anlamsız laflar olmayacak, doğrudan konuya gireceğiz.
- Sferik (SPH) Değer: Miyop ve Hipermetrop Dengesi
Bu, en temel parametredir ve gözünün ne kadar yakına veya uzağa odaklanma sorunu olduğunu belirtir.
* Eksiler (-): Miyop (uzağı görememe) durumunu ifade eder. Örneğin, -3.00 diyoptri, uzağı net görmek için 3 diyoptri ek güce ihtiyacın olduğunu gösterir. Deneyimlerime göre, -0.25 ile -6.00 arasındaki değerler oldukça yaygındır. Daha yüksek değerler (-8.00, -10.00 ve üzeri) de mevcut ancak özel üretim gerektirebilir.
* Artılar (+): Hipermetrop (yakını görememe) durumunu ifade eder. Örneğin, +2.50 diyoptri, yakını net görmek için 2.50 diyoptri ek güce ihtiyacın olduğunu gösterir. Yaş ilerledikçe presbiyopi ile birlikte bu değerler artabilir.
Pratik İpucu: Göz doktorunun yazdığı reçetede bu değerin tam olarak ne yazdığını öğren. Yarım veya çeyrek diyoptri bile fark yaratabilir. Kendi kendine tahmin etme, göz sağlığın her şeyden önemli.- Silindirik (CYL) ve Aks (AXIS) Değerleri: Astigmatizmanın Gizemi
Eğer astigmatın varsa, lensinde bu iki değer de yer alacaktır. Astigmatizma, korneanın veya lensin tam küresel değil de oval olması durumudur.
* Silindirik (CYL): Astigmatizmanın derecesini gösterir. Bu da genellikle eksi (-) değerlerle ifade edilir. Örneğin, -1.25 CYL, astigmat düzeltmesi için 1.25 diyoptri silindirik güce ihtiyacın olduğunu belirtir. Değerler genellikle -0.50'den başlar ve -2.75'e kadar sıkça görülür.
* Aks (AXIS): Astigmatizmanın hangi yönde olduğunu gösteren bir açıdır. 1 ile 180 derece arasında bir değer alır. Örneğin, AXIS 90, astigmatizmanın dikey yönde olduğunu ifade eder. Bu değer, lensin gözünde doğru pozisyonda durmasını sağlar.
Pratik İpucu: Astigmatlı lensler, astigmatsız olanlardan farklı tasarımlara sahiptir. Lensin gözünde dönmemesi için özel tasarlanmışlardır. Bu nedenle CYL ve AXIS değerlerinin reçetendekiyle birebir aynı olması çok önemlidir. Yanlış bir değer, bulanık görmene neden olabilir.- Bazal Eğri (BC) ve Çap (DIA): Rahatlık ve Uyum
Bu iki parametre, lensin gözüne nasıl uyum sağlayacağını belirler.
* Bazal Eğri (BC): Lensin iç yüzeyinin kavisini ifade eder. Milimetre (mm) cinsinden ölçülür. Genellikle 8.3 ile 9.0 mm arasında değişir. Daha düşük BC değeri daha kavisli, daha yüksek BC değeri daha düz bir lens anlamına gelir. Gözünün kornea yapısına uygun BC değeri, lensin gözünde rahatça kaymasını sağlar.
* Çap (DIA): Lensin toplam genişliğini milimetre (mm) cinsinden ifade eder. Genellikle 14.0 ile 14.5 mm arasındadır. DIA, lensin gözünün renkli tabakasını (iris) ne kadar kaplayacağını belirler. Uygun DIA, lensin gözünde sabit kalmasına yardımcı olur.
Pratik İpucu: BC ve DIA değerleri genellikle lens kutularında veya reçetelerde yazar. Bu değerlerde küçük oynamalar kabul edilebilir olsa da, genellikle doktorun önerdiği değerlere sadık kalmak en iyisidir. Eğer lensin gözünde rahatsızlık veriyorsa, kayıyorsa veya çok sıkıysa, bu değerleri doktorunla tekrar gözden geçirmelisin.- Su İçeriği ve Malzeme: Nefes Alan Gözler
Kontakt lenslerin malzemesi ve içindeki su oranı, göz sağlığın ve lensin gün boyu ne kadar rahat olacağı konusunda belirleyicidir.
* Su İçeriği: Lensin içindeki su miktarını yüzde (%) olarak ifade eder. Genellikle %38 ile %75 arasında değişir. Yüksek su içeriği, lensin daha yumuşak ve konforlu olmasını sağlayabilir ancak aynı zamanda lensin daha çabuk kurumasına ve oksijen geçirgenliğinin azalmasına neden olabilir.
* Malzeme: Günümüzde en yaygın kullanılan malzemeler hidrojel ve silikon hidrojeldir. Silikon hidrojel lensler, hidrojel lenslere göre göze çok daha fazla oksijen geçirmesini sağlar. Bu, özellikle uzun süre lens kullananlar veya gözleri çabuk kuruyanlar için büyük bir avantajdır.
Pratik İpucu: Günlük kullanım süren ve gözlerinin ne kadar hassas olduğu, su içeriği ve malzeme seçiminde önemli rol oynar. Eğer gün boyu bilgisayar başında çalışıyorsan veya gözlerin çabuk kuruyorsa, silikon hidrojel ve daha düşük su içeriğine sahip lensler daha uygun olabilir. Ancak bu konuda da doktorunun tavsiyesi en doğrusudur. Unutma, lenslerin de bir son kullanma tarihi ve kullanım süresi vardır. Bunlara mutlaka dikkat etmelisin.