🗞️ Manisa Haber

Üniversite geçme notu nasıl hesaplanır?

15 Haziran 2025 Manisa Haber

Üniversite Geçme Notu Nasıl Hesaplanır?

Üniversitede ders geçme notu konusu, birçok öğrencinin kafasını karıştıran, hatta bazen ufak çaplı panik yaratan bir durumdur. Ancak aslında bu hesaplama, birkaç temel mantık çerçevesinde oldukça anlaşılır. Gelin, deneyimlerime göre bu işin aslını astarını birlikte öğrenelim.

Öncelikle şunu bilmelisin: Üniversitelerin büyük çoğunluğunda ders geçme notu baraj notu olarak adlandırılır ve bu genellikle 40 (FF)'in üzeridir. Yani, bir dersten harf notu olarak D, C, B veya A alırsan, o dersi geçmiş olursun. Ancak bu harf notunun hangi sınavların ortalamasıyla belirlendiği ve o ortalamanın kaç olması gerektiği asıl merak edilen konudur.

  1. Dersin Başarı Notunun Hesaplanması: Vize, Final ve Diğer Bileşenler

Bir dersin dönem sonu başarı notu, genellikle dersin içeriğine ve öğretim üyesinin belirlediği formata göre farklılık gösterir. Ancak temelinde şu bileşenler bulunur:

  • Ara Sınavlar (Vize): Dönem içinde yapılan quizler, kısa sınavlar veya orta vadeli sınavlar genellikle ara sınavlar olarak kabul edilir. Bunların dersin toplam başarı notundaki ağırlığı değişkenlik gösterir.
  • Final Sınavı: Dönem sonunda yapılan kapsamlı sınavdır. Genellikle dersin toplam başarı notundaki ağırlığı en yüksek olan bileşendir.
  • Diğer Bileşenler: Ödevler, projeler, sunumlar, laboratoire çalışmaları veya devamlılık da bazı derslerde başarı notuna dahil edilebilir.

Örnek Hesaplama: Diyelim ki bir dersin başarı notu şu şekilde hesaplanıyor:

  • Ara Sınav: %40
  • Final Sınavı: %60

Senin ara sınavdan 70, finalden ise 50 aldığını varsayalım. Bu durumda dersin başarı notun şöyle hesaplanır:

Başarı Notu = (Ara Sınav Notu Ara Sınav Ağırlığı) + (Final Sınavı Notu Final Sınavı Ağırlığı)

Başarı Notu = (70 0.40) + (50 0.60) = 28 + 30 = 58

Bu hesaplamaya göre 58 puan alan öğrenci, eğer 40 geçme barajını aşmışsa dersi geçer.

  1. Harf Notuna Dönüşüm ve Geçme / Kalma Durumu

Hesaplanan bu başarı notu (örnekteki 58 gibi), üniversitenin kendi harf notu çizelgesine göre bir harf notuna dönüştürülür. Her üniversitenin bu çizelgesi biraz farklı olabilir. Genel bir örnek vermek gerekirse:

  • 85-100: AA (Çok Başarılı)
  • 75-84: BA (Başarılı)
  • 65-74: BB (Başarılı)
  • 55-64: CB (Yeterli)
  • 45-54: CC (Yeterli)
  • 40-44: DD (Şartlı Geçer / Yetersiz)
  • 0-39: FF (Dersten Kalma)

Önemli Not: DD alan öğrencilerin durumu üniversiteden üniversiteye değişir. Bazı üniversitelerde DD harf notu da dersi geçmek için yeterli kabul edilirken, bazı üniversitelerde belirli bir kredi sınırını (örn: 2.00 genel not ortalaması) aşamayan DD'ler kalmış gibi sayılabilir. Ancak FF alanlar kesinlikle o dersten kalmış demektir ve dersi tekrar almak zorundadır.

Deneyimlerime göre, en güvenli yol her zaman daha yüksek notlar almaya çalışmaktır. Çünkü bazen 39 puanla FF almak, 40 puanla DD almaktan çok daha büyük bir hayal kırıklığı yaratır.

  1. Genel Not Ortalaması (GNO) ve Ders Geçme

Bir dersten geçmek için o dersin başarı notunun 40'ın üzerinde olması yeterli gibi görünse de, Genel Not Ortalaması (GNO) da çok önemlidir. Mezuniyet şartları arasında genellikle belirli bir GNO'ya ulaşmak bulunur.

GNO, aldığın tüm derslerin harf notlarının kredileriyle ağırlıklı ortalamasıdır. Örneğin, 3 kredilik bir dersten AA (4.00) almakla, 2 kredilik bir dersten CC (2.00) almak GNO'nu farklı şekilde etkiler.

Pratik İpucu: Eğer zayıf olduğun dersler varsa, o derslerdeki başarı notunu yükseltmeye odaklan. Hatta bazen, daha kolay geçebileceğin ama kredi değeri yüksek derslerden iyi notlar alarak GNO'nu dengeleyebilirsin.

  1. Farklı Hesaplama Yöntemleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yukarıdaki hesaplama yöntemi en yaygın olanıdır ancak her zaman bu kadar basit olmayabilir. Bazı üniversitelerde veya bazı derslerde:

  • Sadece Final Sınavı: Nadiren de olsa bazı derslerde, dönemin sonundaki tek bir sınav belirleyici olabilir.
  • Bütünleme Sınavları: Eğer bir dersten FF veya DD ile kaldıysan, üniversitenin belirlediği tarihlerde bütünleme sınavlarına girme hakkın olabilir. Bu sınavlar, doğrudan o dersin geçme durumunu etkiler.
  • Devamsızlık: Bazı üniversiteler ve öğretim üyeleri, derslere belirli bir oranda devam etmeni şart koşar. Devamsızlık hakkını dolduramazsan, dersten başarısız sayılabilirsin.
  • Duyuruları Takip Et: Her dönemin başında dersin hocası, dersin işlenişi, ara sınav ve final tarihleri, notların hangi oranlarla hesaplanacağı gibi bilgileri mutlaka ders bilgi paketinde (syllabus) paylaşır. Bu belgeleri dikkatle incelemen en doğrusudur.

Öneri: İlk dersin açılışında hocanla iletişime geçmekten çekinme. Sınavların nasıl olacağı, notların nasıl hesaplanacağı konusunda soruların varsa sormak, ileride yaşayabileceğin kafa karışıklıklarını önler. Çoğu hoca bu konuda yardımcı olmaya isteklidir.