Usb kısayol virüsü nedir?
USB Kısayol Virüsü: Nedir, Nasıl Başımıza Gelir ve Ne Yapmalıyız?
Kısa ve öz konuşalım, USB bellekler hayatımızı kolaylaştırıyor ama bazen başımıza iş açabiliyor. En bilinenlerinden biri de o lanet olası USB kısayol virüsü. Nedir bu arkadaş, neden bize bulaşır ve en önemlisi, bu dertten nasıl kurtuluruz?
- USB Kısayol Virüsü Tam Olarak Ne Yapıyor?
Bu virüsün temel derdi, USB belleğinizdeki tüm dosyaları ve klasörleri sanki yokmuş gibi gösterip, yerine aynı isimde ama .lnk uzantılı kısayollar oluşturmak. Yani siz belleği açtığınızda, normalde gördüğünüz dosyalar yerine bir sürü "dosya adınız.lnk" ibaresi görürsünüz. Bunlara tıkladığınızda ise virüs kendini tekrar kopyalamaya başlar ve bilgisayarınıza zarar vermeye çalışır. İşin kötüsü, bu kısayollar asıl dosyalarınızın yerini aldığı için, dosyalarınıza ulaşamazsınız. Virüs, dosya özniteliklerini değiştirerek gizler ve yerine o kısayolları koyar. Deneyimlerime göre, en çok karşılaştığım durumlar şunlardır:
- USB belleği bilgisayara takıp açtığınızda doğrudan dosyalar yerine kısayolların görünmesi.
- Klasörlerin kaybolup sadece kısayollarının kalması.
- Kısayollara tıkladığınızda bilgisayarın yavaşlaması veya başka bir programın aniden açılması.
- Antivirüs programlarının bile bazen bu kısayolları tehdit olarak algılamakta zorlanması.
- Bu Belayı Nereden Kapıyoruz?
Bu virüsün yayılma yolları oldukça basit ve maalesef senin de farkında olmadan katkıda bulunabileceğin durumlar mevcut. En yaygın bulaşma yöntemleri şunlar:
- Ortak Kullanılan USB Bellekler: Virüs bulaşmış bir bilgisayarda kullanılan USB belleği alıp kendi bilgisayarına taktığında, virüs senin bilgisayarına da bulaşır. Kötü amaçlı yazılım yüklü bir bilgisayarın belleğini alıp kendi bilgisayarına takmak, en sık karşılaşılan senaryo.
- Güvenilmeyen Kaynaklardan Dosya İndirme: İnternetten indirdiğin bir dosya veya programın içinde gizlenmiş olabilir. Özellikle korsan yazılım veya güvenilmeyen sitelerden indirdiğin uygulamalar risk taşır.
- Ağ Üzerinden Bulaşma: Bir ağa bağlı bilgisayarlar arasında da kolayca yayılabilir. Eğer ağınızdaki bir bilgisayar virüs kapmışsa, diğerleri de tehlike altında demektir.
- Dosya Paylaşım Programları: Güvenli olmayan dosya paylaşım platformları aracılığıyla bulaşması da mümkündür.
Deneyimlerime göre, genellikle insanlar bir arkadaşının veya iş yerindeki bir bilgisayarın belleğini kullanıp sonrasında kendi bilgisayarına taktığında bu virüsle karşılaşır. Bilinçsizce, "bir şey olmaz" düşüncesiyle hareket etmek en büyük hata.
- Peki, Bu Durumdan Nasıl Kurtuluruz ve Korunuruz?
Panik yok! Bu beladan kurtulmanın ve gelecekte karşılaşmamak için alabileceğin önlemler var.
3. - Virüslü USB Bellekten Dosyaları Kurtarma
İlk yapman gereken, panik yapmadan belleği bilgisayardan çıkarmak. Sonra şu adımları izleyebilirsin:
- Komut İstemi (CMD) Kullanımı: Bu, en etkili yöntemlerden biridir. USB belleğini bilgisayarına tak ve ardından bilgisayarının arama çubuğuna "cmd" yazarak Komut İstemi'ni yönetici olarak çalıştır. Ardından şu komutu gir:
attrib -h -r -s /s /d X:\.
Burada X yerine virüs bulaşmış USB belleğinin harfini yazmalısın (örneğin D:, E: gibi). Bu komut, gizlenmiş ve sistem dosyası olarak işaretlenmiş dosyaları görünür hale getirir. Komut çalıştıktan sonra USB belleğini tekrar açıp dosyalarına ulaşmayı deneyebilirsin.
- Antivirüs Yazılımları: Bilgisayarında güncel bir antivirüs programı varsa, USB belleğini taratmak da bir seçenek. Ancak bu virüsün farklı türleri olduğu için bazen antivirüsler de tam olarak temizleyemeyebilir.
- Formatlama (Son Çare): Eğer yukarıdaki yöntemlerle dosyalarına ulaşamazsan, en kesin çözüm USB belleği formatlamaktır. Ancak bu, bellekteki tüm verilerin silinmesine neden olur. Bu yüzden, formatlamadan önce mümkünse dosyalarını kurtarmaya çalış.
3. - Gelecekteki Bulaşmaları Önleme Yolları
Bu tür virüslerle bir daha uğraşmamak için alabileceğin basit ama etkili önlemler var:
- Otomatik Çalıştırmayı (Autorun) Devre Dışı Bırak: Bu virüsler genellikle USB bellek takıldığında otomatik olarak çalışarak yayılır. Windows'ta bunu devre dışı bırakmak mümkündür. Bunun için "gpedit.msc" komutunu çalıştırıp "Kullanıcı Yapılandırması" -> "Yönetim Şablonları" -> "Windows Bileşenleri" -> "Ayrılabilir Depolama Erişimi" altındaki ayarları kontrol edebilirsin.
- Güvenlik Duvarı ve Antivirüs Programı Kullanımı: Bilgisayarında her zaman güncel bir antivirüs ve güvenlik duvarı programı bulundur. Düzenli olarak tarama yap.
- Bilinmeyen USB Belleklere Dikkat: Asla tanımadığın veya güvenmediğin kişilerin USB belleklerini bilgisayarına takma. Eğer takmak zorundaysan, belleği direkt bilgisayara bağlamadan önce farklı bir bilgisayarda veya bir sanal makinede tarat.
- Dosyaları Açmadan Önce Kontrol Et: USB bellekten bir dosya açmadan önce, dosyanın uzantısına ve türüne dikkat et. Şüpheli görünen dosyaları çalıştırma.
- Düzenli Yedekleme: Önemli dosyalarını her zaman yedekle. Bu, hem bu tür virüslerden korunmanın hem de genel olarak veri kaybını önlemenin en iyi yoludur.
Deneyimlerime göre, bu basit önlemlerle USB kısayol virüsü gibi tehditlere karşı bilgisayarını oldukça güvende tutabilirsin. Unutma, en iyi savunma bilinçli olmaktır.