I. Dünya Savaşı, sadece Avrupa değil, tüm dünyayı derinden etkileyen bir süreç oldu. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu savaşa dahil olmasıyla birlikte Boğazlar, stratejik önemi nedeniyle büyük bir tartışma konusu haline geldi. Peki, savaşın sonunda Boğazlar kimin kontrolüne bırakıldı? İşte bu sorunun cevabı ve Boğazlar'ın savaş sırasındaki önemi...
Boğazlar'ın Stratejik Önemi
Çanakkale ve İstanbul Boğazları, Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan tek su yolu olması sebebiyle tarih boyunca büyük bir öneme sahip olmuştur. I. Dünya Savaşı sırasında bu önemi daha da arttı. Rusya'nın müttefikleriyle olan deniz bağlantısının sağlanması, İtilaf Devletleri için hayati bir meseleydi. Osmanlı İmparatorluğu'nun İttifak Devletleri yanında savaşa girmesiyle bu bağlantı tehlikeye girdi ve Boğazlar'ın kontrolü, savaşın seyrini değiştirebilecek bir faktör haline geldi.
Savaş Sonrası Boğazlar'ın Durumu
I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte Osmanlı İmparatorluğu yenik sayıldı ve imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması ile Boğazlar İtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakıldı. Daha sonra Sevr Antlaşması ile Boğazlar üzerinde uluslararası bir komisyon kurulması ve bu bölgenin askersizleştirilmesi kararlaştırıldı. Ancak, Türk Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması ve Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanmasıyla Boğazlar üzerindeki Türk egemenliği yeniden tesis edildi. Lozan'da, Boğazlar'ın askeri geçişlere açık olması ve uluslararası bir komisyon tarafından denetlenmesi gibi bazı kısıtlamalar getirilse de, Türkiye Cumhuriyeti'nin bu stratejik bölgedeki hakları büyük ölçüde güvence altına alındı.
Sonuç
Özetle, I. Dünya Savaşı sonrasında Boğazlar bir süre İtilaf Devletleri'nin kontrolünde kalmış, ancak Kurtuluş Savaşı sonrası imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile Türkiye'nin egemenliğine geri dönmüştür. Günümüzde Türkiye, Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Boğazlar üzerindeki haklarını korumakta ve bu stratejik su yolunun güvenliğini sağlamaktadır.