Boy kilo ölçümü nasıl yapılır?

Boy Kilo Ölçümü: Neden ve Nasıl Yapılır?

Boy ve kilo ölçümü, genel sağlık durumunu anlamak için en temel ve en sık başvurulan yöntemlerdir. Birçok kişi için sadece bir rakam gibi görünse de, aslında vücudunun sana ne anlatmak istediğini anlamanın ilk adımıdır. Deneyimlerime göre, bu iki basit ölçüm, potansiyel sağlık sorunlarını erkenden fark etmene ve yaşam tarzı değişikliklerini daha bilinçli yapmana yardımcı olabilir.

Neden Boy ve Kilo Ölçümü Önemlidir?

Boy ve kilo ölçümü, vücut kitle indeksi (VKİ) gibi önemli sağlık göstergelerinin hesaplanmasında kullanılır. VKİ, senin boyuna oranla kilonun uygun olup olmadığını belirten bir değerdir. Örneğin, 1.70 boyunda birinin kilosunun 60 kg olması ile 90 kg olması arasında sağlık açısından büyük farklar vardır. Sağlık profesyonelleri, VKİ'ni kullanarak seni şu kategorilere ayırabilir:

  • Düşük Kilo: VKİ < 18.5
  • Normal Kilo: VKİ 18.5 - 24.9
  • Fazla Kilo: VKİ 25 - 29.9
  • Obezite: VKİ ≥ 30

Bu kategoriler, ilerleyen zamanlarda kalp hastalıkları, diyabet, yüksek tansiyon gibi kronik rahatsızlıkların riskini anlamak için bir başlangıç noktasıdır. Kendi sağlığını takip etmek için bu ölçümleri düzenli olarak yapmak önemlidir.

Boy Nasıl Ölçülür?

Doğru boy ölçümü için dikkat etmen gereken birkaç nokta var. En doğru sonuç için:

  • Sabahları Ölçüm Yap: Gece boyunca omurgalar arasındaki diskler biraz sıkışır. Sabahları vücudun daha uzundur. Bu nedenle, sabah uyanır uyanmaz, henüz hareket etmeden ölçüm yapmak en doğru sonuçları verir.
  • Ayakların Yüzeyle Düz Olsun: Ölçüm yaparken sırtının bir duvara dayalı olması ve ayaklarının yere düz basması gerekir. Ayakların birbirinden hafif aralıklı durmalı.
  • Topuklar, Kalça, Sırt ve Baş Bir Duvara Temas Etmeli: Vücudunun en arka noktaları duvara hafifçe temas etmeli. Bu, omurganın doğal duruşunu sağlar.
  • Başın Düz Bakmalı: Çeneni ne yukarı ne de aşağı doğru tutmalısın. Gözlerin tam karşıya bakmalı.
  • Ölçüm Aracını Doğru Kullan: Bir mezura veya duvara monte edilmiş bir boy ölçer kullanabilirsin. Mezuranın altına bir cetvel veya kitap gibi düz bir nesne koyup başının üzerine dayayarak yere dik bir şekilde indir ve işaretlediğin noktadan ölçümü al.

Yanlış pozisyonlar, birkaç santimetrelik farklara yol açabilir. Bu da özellikle büyüme çağındaki çocuklar için önemli bir bilgi olabilir.

Kilo Nasıl Ölçülür?

Kilo ölçümü de boy ölçümü kadar dikkat gerektirir. İşte doğru kilo ölçümü için ipuçları:

  • Boş Mide ile Ölçüm Yap: İdeal olarak, sabah ilk iş, tuvalete gittikten sonra ve kahvaltıdan önce kilonu ölçmelisin. Bu, gün içindeki yemek ve sıvı alımının etkisini ortadan kaldırır.
  • Hafif Kıyafetlerle Ölçüm Yap: Üzerinde ağır giysiler, ayakkabı veya cep telefonu gibi eşyalar olmamalı. İnce bir tişört ve pijama altı gibi hafif kıyafetlerle ölçüm yapmak en doğrusudur.
  • Tartının Düz Bir Zeminde Olduğundan Emin Ol: Kaygan veya yumuşak zeminler, tartının yanlış ölçüm yapmasına neden olabilir. Sert, düz bir zemine koyduğun tartıyı kullan.
  • Tartıyı Kalibre Et (Gerekirse): Bazı dijital tartılar, her kullanımdan önce veya ara sıra kendi kendini kalibre eder. Eğer tartının düzgün çalışmadığından şüpheleniyorsan, birkaç kez üzerine çıkıp inerek veya pilini kontrol ederek bu durumu anlayabilirsin.
  • Aynı Tartıyı Kullan: Farklı tartılar farklı hassasiyetlere sahip olabilir. Bu yüzden en tutarlı sonuçları almak için her zaman aynı tartıyı kullanmaya özen göster.

Gün içindeki sıvı alımı, yediğin yiyecekler ve hatta egzersiz yaptığın zaman bile kilonu etkileyebilir. Bu yüzden tutarlı bir ölçüm için belirli bir rutin izlemek en iyisidir.

Neden Vücut Yağ Oranı ve Bel Çevresi de Önemlidir?

Sadece boy ve kilo ile elde edilen VKİ, her zaman vücudunun tam bir resmini vermez. Örneğin, çok kaslı bir sporcunun VKİ'si yüksek çıkabilir ama bu obezite anlamına gelmez. Bu nedenle vücut yağ oranı ve bel çevresi ölçümleri de oldukça faydalıdır:

  • Vücut Yağ Oranı: Vücudundaki yağ dokusunun toplam vücut ağırlığına oranını gösterir. Bu, vücudunun kompozisyonunu anlamak için daha iyi bir yoldur. Biyoempedans analiz cihazları (akıllı tartılar) veya özel kaliperlerle bu ölçüm yapılabilir.
  • Bel Çevresi: Özellikle karın bölgesindeki yağlanma, iç organlar etrafındaki yağlanmayı (viseral yağ) gösterebilir. Bu tür yağlanma, kalp hastalıkları ve tip 2 diyabet riskini artırır. Bir mezura ile göbek deliğinin hizasından, nefes verirken belinin en dar yerini ölçerek bunu anlayabilirsin. Kadınlar için 80 cm, erkekler için ise 94 cm üzerindeki değerler riskli kabul edilebilir.

Deneyimlerime göre, bu ek ölçümler, kendi sağlığın hakkında daha derinlemesine bilgi sahibi olmanı sağlar ve hedeflerini daha gerçekçi belirlemene yardımcı olur.