🗞️ Manisa Haber

Bilgisayar sürekli donuyor ne yapmalıyım?

15 Haziran 2025 Manisa Haber

Bilgisayarım Sürekli Donuyor: Çözüm Yolları

Deneyimlerime göre, bilgisayarın sürekli donması gerçekten sinir bozucu bir durum. Ancak panik yapmaya gerek yok, genellikle basit çözümleri var. Gelin, bu sorunun temel nedenlerine ve çözüm yollarına birlikte bakalım.

  1. Güncelleme Sorunları ve Eski Sürücüler

Bilgisayarınızın donmasının en yaygın nedenlerinden biri, işletim sistemi veya donanım sürücülerinin güncel olmamasıdır. Eski sürücüler, yeni yazılımlarla uyumsuzluk yaşayabilir ve bu da performans düşüklüğüne yol açar.

  • İşletim Sistemi Güncellemeleri: Windows veya macOS güncellemeleri, performans iyileştirmeleri ve güvenlik yamaları içerir. Ayarlar kısmından "Güncelleme ve Güvenlik" (Windows) veya "Yazılım Güncelleme" (macOS) seçeneklerini kontrol ederek en son güncellemeleri yüklediğinizden emin olun. Genellikle bu güncellemeler otomatik olarak indirilir ama bazen manuel olarak başlatmanız gerekebilir.
  • Ekran Kartı Sürücüleri: Özellikle oyun oynarken veya grafiksel olarak yoğun uygulamalar kullanırken ekran kartı sürücülerinin güncel olması kritik önem taşır. NVIDIA, AMD veya Intel gibi ekran kartı üreticilerinin web sitelerine giderek modelinize uygun en son sürücüleri indirip kurun. Genellikle "NVIDIA GeForce Experience" veya "AMD Radeon Software" gibi araçlarla bu güncellemeler kolayca yapılabilir. Deneyimlerime göre, bu güncellemeler performansta %10-20 civarında bir artış sağlayabiliyor.
  • Diğer Donanım Sürücüleri: Ses kartı, ağ kartı gibi diğer bileşenlerin sürücüleri de zaman zaman güncellenmelidir. Aygıt Yöneticisi'ni (Windows'ta arama çubuğuna "Aygıt Yöneticisi" yazarak ulaşabilirsiniz) açıp sarı ünlem işaretli veya sorunlu görünen aygıtları kontrol edebilirsiniz. Üzerine sağ tıklayarak "Sürücüleri güncelleştir" seçeneğini kullanabilirsiniz.

  1. Aşırı Isınma Sorunları

Bilgisayarınızın aşırı ısınması, işlemcinin (CPU) veya ekran kartının (GPU) performansını düşürerek donmalara neden olabilir. Aşırı ısınma, genellikle fanların tozlanması veya termal macunun kurumasıyla ilgilidir.

  • Fiziksel Temizlik: Bilgisayarınızın içine (özellikle masaüstü bilgisayarlarda) ulaşabiliyorsanız, basınçlı hava spreyi ile fanları ve soğutma bloklarını tozdan arındırın. Laptoplar için daha dikkatli olmak gerekir, fan ızgaralarından üfleyerek tozları çıkarmayı deneyebilirsiniz. Yılda en az bir kez bu temizliği yapmak faydalı olur.
  • Termal Macun Yenileme: Eğer bilgisayarınız birkaç yaşındaysa ve temizliğe rağmen ısınıyorsa, işlemci ve ekran kartı üzerindeki termal macunun kurumuş olması muhtemeldir. Bu, biraz teknik bilgi gerektirir ancak gerekirse bir uzmandan yardım alarak termal macunu yeniletebilirsiniz.
  • Havalandırma: Bilgisayarınızı kullandığınız ortamın yeterince havalandırıldığından emin olun. Özellikle laptop kullanırken altının kapanmamasına dikkat edin. Bir laptop soğutucu standı kullanmak da faydalı olabilir.

  1. Arka Planda Çalışan Uygulamalar ve Kaynak Tüketimi

Aynı anda çok fazla program çalıştırmak veya bazı arka plan uygulamalarının aşırı kaynak tüketmesi de bilgisayarınızın donmasına neden olabilir. Özellikle RAM (Bellek) veya CPU kullanımı %90'ın üzerine çıktığında bu tür sorunlarla karşılaşılır.

  • Görev Yöneticisi'ni Kullanın: Bilgisayarınız donmaya başladığında veya yavaşladığında, Ctrl + Shift + Esc tuşlarına basarak Görev Yöneticisi'ni açın. Burada hangi uygulamaların en çok CPU, Bellek veya Disk kullandığını görebilirsiniz.
  • İstenmeyen Programları Kapatın: Kaynakları en çok tüketen ve ihtiyacınız olmayan programları Görev Yöneticisi'nden sonlandırın. Örneğin, 20 sekmenin açık olduğu bir tarayıcı veya arka planda çalışan ve bilmediğiniz bir işlem, bilgisayarınızı zorlayabilir.
  • Başlangıç Programlarını Yönetin: Bilgisayarınız açıldığında otomatik olarak başlayan programlar da performansınızı etkiler. Görev Yöneticisi'ndeki "Başlangıç" sekmesinden gereksiz programları devre dışı bırakabilirsiniz. Bu, bilgisayarınızın açılma süresini de kısaltacaktır.
  • Zararlı Yazılım Tarama: Bazen zararlı yazılımlar (virüsler, casus yazılımlar) arka planda çalışarak bilgisayarınızın kaynaklarını tüketebilir. Güvenilir bir antivirüs programı ile tam sistem taraması yapın.

  1. Sabit Disk Sorunları ve Depolama Alanı

Sabit diskinizin performansı ve doluluk oranı da bilgisayarınızın genel hızını ve tepkiselliğini doğrudan etkiler.

  • Disk Alanı: Bilgisayarınızın sistem sürücüsünde (genellikle C: sürücüsü) yeterli boş alan olması önemlidir. Deneyimlerime göre, sistem sürücüsünün %15-20'sinin boş olması, işletim sisteminin daha rahat çalışmasını sağlar. Gerekli olmayan dosyaları silin veya harici bir diske taşıyın.
  • Disk Birleştirme (HDD için): Eğer bilgisayarınızda mekanik bir sabit disk (HDD) varsa, zamanla dosyalar dağınık hale gelebilir. Windows'taki "Disk Birleştirici" aracını kullanarak dosyalarınızı düzenleyebilirsiniz. SSD sürücüler için disk birleştirme önerilmez, hatta performansı düşürebilir.
  • Sabit Disk Sağlığı: Sabit diskinizde bad sectorler (bozuk sektörler) varsa veya disk ömrünü tamamlamaya yakınsa bu da donmalara neden olabilir. CrystalDiskInfo gibi programlarla sabit diskinizin sağlık durumunu kontrol edebilirsiniz. Eğer disk sağlığı "Kötü" veya "Uyarı" veriyorsa, yeni bir disk almayı düşünmelisiniz.

Bu adımları izleyerek bilgisayarınızın donma sorununu büyük ölçüde çözebilirsiniz. Unutmayın, her bilgisayar farklıdır ve sorunun kaynağı bazen tek bir nedene bağlı olmayabilir.