Psikoloji mezunu hastanede ne iş yapar?
Psikoloji Mezunu Hastanede Ne İş Yapar?
Psikoloji mezunu olarak hastanede çalışmak, sadece danışan görmekle sınırlı değil. Aslında çok geniş bir yelpazede görev alabiliyorsun. Deneyimlerime göre, bir psikolog hastane ortamında dört temel alanda yoğunlaşıyor:
- Klinik Değerlendirme ve Tanı Süreci
Hastaneye başvuran hastaların psikolojik durumlarını anlamak, doğru bir tedavi planı oluşturmanın ilk adımı. İşte burada psikolog devreye giriyor. Sen, bireylerin ruhsal durumlarını, bilişsel işlevlerini, kişilik özelliklerini ve genel psikolojik iyilik hallerini değerlendiriyorsun. Nasıl mı?
- Psikometrik Test Uygulamaları: Zeka testleri (WAIS, WISC gibi), kişilik envanterleri (MMPI, T.A.T. gibi), nöropsikolojik test bataryaları (MoCA, Stroop Testi gibi) uygulayarak objektif veriler toplarsın. Örneğin, bir beyin tümörü hastasının bilişsel fonksiyonlarında ne gibi değişiklikler olduğunu belirlemek için nöropsikolojik testler hayati önem taşır. Bu testlerin uygulanması, yorumlanması ve raporlanması tamamen senin işin.
- Klinik Görüşmeler: Yapılandırılmış veya yarı yapılandırılmış görüşmelerle hastanın öyküsünü, şikayetlerini, aile geçmişini, sosyal çevresini ve mevcut yaşam koşullarını derinlemesine anlamaya çalışırsın. Bazen sadece 45 dakikalık bir görüşme, hastanın yıllardır süren bir travmasını ortaya çıkarabilir.
- Tanı Koyma Sürecine Katkı: Elde ettiğin tüm verileri (test sonuçları, görüşme bulguları, gözlemler) multidisipliner ekiple (psikiyatrist, nörolog, diğer doktorlar) paylaşarak doğru bir psikiyatrik veya nöropsikolojik tanı konulmasına katkıda bulunursun. Unutma, tanı koyma yetkisi psikiyatristtedir ancak sen bulgularınla bu süreci doğrudan desteklersin.
- Bireysel ve Grup Terapileri
Değerlendirme sonrası, ihtiyaç duyan hastalara psikoterapi hizmeti sunmak da önemli bir görevin. Bu, hastanenin hangi bölümünde çalıştığına göre değişebilir.
- Bireysel Terapi: Depresyon, anksiyete bozuklukları, travma sonrası stres bozukluğu, yeme bozuklukları, uyum bozuklukları gibi çeşitli psikolojik sorunları olan hastalara Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), Dinamik Terapi, Destekleyici Terapi gibi farklı ekollerde bireysel seanslar yaparsın. Örneğin, bir onkoloji hastasının kanser tanısıyla başa çıkma sürecinde yaşadığı kaygı ve depresyonla ilgili destekleyici terapi sunabilirsin. Haftada ortalama 15-20 seans yaptığını düşün.
- Grup Terapileri: Özellikle bağımlılık klinikleri, psikiyatri servisleri veya kronik hastalıklarla ilgilenen bölümlerde grup terapileri düzenleyebilirsin. Örneğin, diyabet hastalarının stres yönetimi veya kronik ağrı hastalarının başa çıkma becerilerini geliştirmeye yönelik gruplar yönetebilirsin. Grup terapileri, bireylerin birbirlerinden destek almasını ve yalnız olmadıklarını hissetmelerini sağlar.
- Kriz Müdahalesi: Acil servise gelen veya serviste ani bir kriz yaşayan (panik atak, intihar girişimi, akut psikotik atak başlangıcı gibi) hastalara anında psikolojik destek ve kriz müdahalesi sağlarsın. Bu, hızlı düşünmeyi ve etkili iletişim kurmayı gerektiren çok kritik bir alandır.
- Multidisipliner Ekip Çalışması ve Konsültasyon
Hastaneler, farklı uzmanlık alanlarının bir araya geldiği yerlerdir. Senin rolün, sadece kendi alanında çalışmakla sınırlı değil, aynı zamanda diğer sağlık profesyonelleriyle sürekli etkileşim halinde olmak ve onlara psikolojik perspektif sunmaktır.
- Vaka Tartışmaları: Düzenli olarak yapılan vaka toplantılarında, hastaların fiziksel durumu, tedavi planı ve psikolojik ihtiyaçları hakkında doktorlar, hemşireler, diyetisyenler, fizyoterapistler ve sosyal hizmet uzmanlarıyla bilgi alışverişinde bulunursun. Senin psikolojik gözlemlerin, hastanın genel tedavi sürecini derinden etkileyebilir. Örneğin, bir hastanın ilaç tedavisine uyum sorunları yaşadığını fark ettiğinde, bunun altında yatan psikolojik nedenleri ekibe aktarırsın.
- Konsültasyon Hizmetleri: Hastanenin diğer bölümlerinden (Dahiliye, Cerrahi, Yoğun Bakım, Nöroloji vb.) gelen konsültasyon taleplerini yanıtlarsın. Yani, fiziksel bir hastalığı olan ancak psikolojik destek veya değerlendirmeye ihtiyaç duyan hastaları görürsün. Örneğin, kalp krizi geçiren bir hastanın yaşadığı travma ve anksiyeteyi değerlendirmek veya kronik ağrısı olan bir hastanın psikolojik başa çıkma mekanizmalarını incelemek için çağrılabilirsin. Bu, hastanede en sık karşılaşılan görevlerden biridir.
- Hasta ve Aile Eğitimi: Hastalara ve ailelerine, hastalıklarıyla başa çıkma, stres yönetimi, iletişim becerileri gibi konularda psikoeğitim verirsin. Özellikle kronik hastalık yönetiminde veya palyatif bakımda ailenin psikolojik olarak desteklenmesi çok önemlidir.
- Araştırma ve Eğitim Faaliyetleri
Üniversite hastaneleri ve eğitim hastanelerinde çalışıyorsan, klinik görevinin yanı sıra bilimsel çalışmalara ve eğitime de katkıda bulunursun.
- Bilimsel Araştırmalar: Kendi ilgi alanına veya hastanenin ihtiyaçlarına yönelik klinik araştırmalar yapabilir, veri toplayabilir, makaleler yazabilirsin. Örneğin, belirli bir hastalığın psikolojik etkileri üzerine bir çalışma yürütebilirsin. Bu, hem kişisel gelişimin hem de bilimin ilerlemesi için önemlidir.
- Stajyer ve Asistan Eğitimi: Psikoloji öğrencilerine veya psikiyatri asistanlarına klinik süpervizyon sağlayabilir, onlara vaka örnekleri üzerinden dersler verebilirsin. Kendi deneyimlerini aktararak yeni nesil psikologların yetişmesine katkıda bulunursun.
- Hizmet İçi Eğitimler: Hastane personeline (doktorlar, hemşireler vb.) psikolojik konularda (iletişim becerileri, empati, tükenmişlik sendromu gibi) eğitimler verebilirsin. Bu, tüm hastane ekibinin hasta odaklı yaklaşımını güçlendirir.
Gördüğün gibi, bir psikoloji mezunu olarak hastanede sadece "konuşarak" değil, çok somut ve bilimsel yöntemlerle, multidisipliner bir ekibin parçası olarak önemli bir rol oynuyorsun. Bu iş, sürekli öğrenmeyi, kendini geliştirmeyi ve insanlara gerçekten dokunabilmeyi gerektirir. Eğer bu alan sana hitap ediyorsa, kendini bu yönde geliştirmelisin.