Allahın hoşlanmadığı işleri yapmaya ne denir?

Allah'ın Hoşlanmadığı İşleri Yapmaya Ne Denir?

Allah'ın hoşnut olmadığı eylemlere genel olarak günah denir. Ancak bu kelime, basit bir etiketlemenin ötesinde derin anlamlar taşır ve farklı boyutları vardır. Günah, sadece bir yasak listesine uymamak değil, aynı zamanda yaratılış gayesinden sapma, kulun Rabbiyle olan bağını zayıflatma ve kendi ruhsal dengesini bozma halidir. Deneyimlerime göre, bu durumu üç ana başlık altında incelemek, konuyu daha iyi anlamana yardımcı olacaktır.

1. Günahın Tanımı ve Türleri: Sadece Hukuki Bir İhlal mi?

Günah, İslami terminolojide temel olarak Allah'ın emrettiği veya yasakladığı şeylere aykırı davranmaktır. Kur'an-ı Kerim'de ve Hadislerde bu tür eylemler farklı kelimelerle ifade edilir:

• Zünûb (ذنوب): Genellikle büyük günahları ifade eder. Örneğin, şirk (Allah'a ortak koşmak), cinayet, zina gibi. Kur'an'da "De ki: Ey kendi nefisleri aleyhine haddi aşan kullarım! Allah'ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Şüphesiz Allah, bütün günahları bağışlar. Çünkü O, çok bağışlayandır, çok merhamet edendir." (Zümer Suresi,
  1. Ayet) buyrulur ki burada geçen "günahlar" kelimesi zünûb anlamındadır.
• İsm (إثم): Daha çok ahlaki ve vicdani yükümlülükleri ihlal etmeyi, kişiye ve topluma zarar veren davranışları kapsar. Yalan söylemek, iftira atmak, gıybet etmek gibi. Örneğin, "Günah ve düşmanlık üzere yardımlaşmayın." (Maide Suresi,
  1. Ayet) ifadesindeki "günah" kelimesi ism anlamındadır.
• Seyyiât (سيئات): Küçük günahları, hataları ve eksiklikleri ifade eder. Günlük hayatta farkında olmadan işlenen kusurlar bu kategoriye girer. Örneğin, "İyilikler kötülükleri giderir." (Hud Suresi,
  1. Ayet) ifadesindeki "kötülükler" seyyiât anlamındadır.
• Fısk (فسق): Allah'ın emirlerinden çıkmak, itaatsizlik etmek ve haddi aşmak anlamına gelir. Daha çok inançtan sapma ve açıkça günah işleme eğilimini ifade eder.
• Masiyet (معصية): Genel olarak karşı gelme, isyan etme, itaatsizlik etme anlamındadır. Her türlü günahı kapsar.

Bu farklı terimler, günahın sadece hukuki bir ihlal olmadığını, aynı zamanda ruhsal, ahlaki ve sosyal boyutları olduğunu gösterir. Bir eylemin günah olup olmadığını anlamak için, öncelikle Kur'an ve Sünnet'e bakmak esastır. Örneğin, faiz (riba) yemek, Kur'an'da açıkça yasaklanmıştır (Bakara Suresi,

1. Ayet). Bu, sadece ekonomik bir işlem değil, aynı zamanda toplumsal adaleti zedeleyen ve helal kazanç ilkesine aykırı bir davranıştır.

1. Günahın Etkileri: Bireysel ve Toplumsal Yansımaları

Günah işlemek, sadece Allah ile kul arasındaki bir mesele gibi görünse de, derin bireysel ve toplumsal etkileri vardır. Deneyimlerime göre, bu etkileri somut olarak gözlemlemek mümkündür:

• Ruhsal Daralma ve Huzursuzluk: Günah, kalbi karartır, manevi bunalıma yol açar. Birçok insan, günah işledikten sonra içsel bir sıkıntı, pişmanlık ve huzursuzluk hisseder. Örneğin, yalan söyleyen birinin sürekli yalanını ortaya çıkarma korkusuyla yaşaması, ruhsal yükünü artırır. Bu durum, psikolojik rahatsızlıkların temelinde yatan manevi boşlukla da ilişkilidir. Yapılan araştırmalar, düzenli olarak suç işleyen veya ahlaki değerlerden sapan bireylerde depresyon ve anksiyete oranlarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.
• Bereketin Azalması: Maddi ve manevi bereketin azalması, günahların yaygın sonuçlarından biridir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir hadisinde "Sadaka malı eksiltmez." (Müslim, Birr, 69) buyururken, günahın da bereketini alıp götürebileceğine işaret eder. Örneğin, haksız kazanç sağlayan bir şirketin kısa vadede kar etse bile, uzun vadede itibar kaybı, çalışan motivasyonunun düşmesi ve hukuki sorunlarla karşılaşması, bereketin azalmasına bir örnektir.
• Toplumsal Çözülme: Bireysel günahlar, toplumsal yozlaşmaya yol açar. Yalanın, hırsızlığın, rüşvetin yaygınlaştığı bir toplumda güven duygusu zedelenir, adalet mekanizması işlemez hale gelir. Örneğin, yolsuzluk endeksi yüksek olan ülkelerde (Transparency International verilerine göre), ekonomik kalkınma yavaşlar, eğitim ve sağlık hizmetleri kalitesi düşer. Bu, günahın toplumsal maliyetini açıkça gösterir.
• Allah ile Bağlantının Zayıflaması: Günah, kulun Rabbiyle olan bağını zayıflatır, duanın kabulünü zorlaştırır. Namazda huşu eksikliği, Kur'an okumaktan lezzet alamama gibi belirtiler, bu bağın zayıfladığının göstergesi olabilir.

1. Günahla Mücadele ve Pratik İpuçları: Nasıl Bir Yol İzlemelisin?

Günah işlemek insana mahsus bir durumdur, ancak önemli olan bu günahlar karşısında nasıl bir tavır sergilediğindir. Allah, tövbe kapısını her daim açık tutmuştur. İşte sana bu konuda pratik öneriler:

• Tövbe ve İstiğfarı Sıkı Tut: Peygamber Efendimiz (s.a.v.) günde yetmiş kereden fazla istiğfar ederdi. (Buhari, Da'avat, 3) Bu, günah işlemeyen bir peygamber için bile ne kadar önemli olduğunu gösterir. Tövbe, sadece dil ile "Estağfirullah" demek değil, aynı zamanda pişmanlık duymak, o günahı bir daha işlememeye niyet etmek ve eğer kul hakkı varsa onu iade etmek veya helallik almaktır. Örneğin, birine haksızlık ettiysen, sadece tövbe etmek yetmez, o kişiden özür dilemeli ve hakkını iade etmelisin.
• Kötü Ortamlardan ve İnsanlardan Uzak Dur: Günah işlemeye teşvik eden ortamlar ve arkadaşlar, seni daha kolay günaha sürükleyebilir. "Kişi, dostunun dini üzeredir; öyleyse her biriniz kiminle dostluk ettiğine dikkat etsin." (Tirmizi, Zühd, 45) hadisi bu konuda çok önemlidir. Eğer sosyal medya seni gıybete veya boş şeylere yönlendiriyorsa, kullanımını sınırla. Sana kötü alışkanlıklar edindiren arkadaş çevrenden uzaklaşmaya çalış.
• İbadetlere Sarıl ve İlim Öğren: Namaz, oruç, zikir gibi ibadetler, kalbi arındırır ve günahlardan korunmaya yardımcı olur. "Şüphesiz namaz, hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar." (Ankebut Suresi,
  1. Ayet) buyrulur. İslami ilimler öğrenmek de, haram ve helal sınırlarını daha iyi anlamanı sağlar. Örneğin, helal rızık konusunda bilgi sahibi olmak, seni faizli işlemlerden veya kumar gibi haramlardan uzak tutar.
• Boş Zamanlarını Değerlendir: Boş kalmak, şeytanın vesveselerine açık kapı bırakmaktır. Hobiler edinmek, faydalı kitaplar okumak, spor yapmak veya gönüllü faaliyetlerde bulunmak gibi aktivitelerle zamanını değerlendirerek günaha düşme riskini azaltabilirsin. Örneğin, cami derneklerinde veya yardım kuruluşlarında gönüllü olmak, hem sana fayda sağlar hem de seni kötü düşüncelerden uzaklaştırır.
• Allah'ın Gözetimini Hisset: Her an Allah'ın seni gördüğünü ve bildiğini idrak etmek (ihsan bilinci), günahlardan uzak durmanın en güçlü yollarından biridir. Bu bilinç, seni yalnız kaldığında bile günah işlemekten alıkoyar. "Nerede olursanız olun, O sizinle beraberdir." (Hadid Suresi,
  1. Ayet) ayeti bu bilinci pekiştirir.

Unutma ki, insan hata yapmaya meyillidir. Önemli olan, hatalarından ders çıkarmak, tövbe etmek ve daha iyi bir insan olmak için çaba göstermektir. Allah'ın rahmeti geniştir ve O, samimi tövbe eden kullarını bağışlar.