Felatun Bey ve Rakım Efendi romanı, Tanzimat döneminin önemli eserlerinden biri olarak, Batılılaşma sürecindeki Osmanlı toplumunun karşılaştığı sorunları ve farklı dünya görüşlerini çarpıcı bir şekilde ele alır. Ahmet Mithat Efendi'nin bu eseri, özellikle Felatun Bey karakteri üzerinden yanlış Batılılaşma anlayışını ve bunun toplumsal yansımalarını gözler önüne serer.
Felatun Bey'in Kişiliği
Felatun Bey, zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş, iyi eğitim almış ancak bu eğitimi özümsememiş, yüzeysel bir Batı hayranlığına kapılmıştır. Fransızca kelimelerle süslü konuşmaları, Batılı kıyafetlere olan düşkünlüğü ve eğlenceye olan merakı ile dikkat çeker. Çalışmak yerine sürekli eğlenmeyi tercih eder, sorumluluktan kaçar ve günü kurtarma telaşındadır. Bu yönüyle, Batı kültürünü sadece dış görünüşte taklit eden, özünü anlamayan bir zihniyeti temsil eder.
Yanlış Batılılaşmanın Sembolü
Felatun Bey'in en belirgin özelliği, Batı'yı sadece bir yaşam tarzı olarak algılamasıdır. Bilgi, bilim, sanat gibi değerleri içselleştirmek yerine, Batı'nın eğlence anlayışını ve modasını takip eder. Çalışmak, üretmek gibi kavramlar onun için anlam ifade etmez. Bu durum, o dönemde görülen ve günümüzde de hala etkisini sürdüren yanlış Batılılaşma anlayışının bir sembolüdür. Kendi kültürüne yabancılaşan, Batı'yı yüzeysel olarak taklit eden ve bu yüzden de kendi potansiyelini gerçekleştiremeyen bireyleri temsil eder.
Sonuç
Felatun Bey, Tanzimat döneminin eleştirel bir portresidir ve yanlış Batılılaşmanın tipik bir örneğidir. Onun karakteri, sadece o döneme değil, günümüzde de görülen yüzeysel ve taklitçi yaklaşımlara karşı önemli bir uyarı niteliği taşır. Felatun Bey'in temsil ettiği bu yanlış anlayış, bireysel ve toplumsal düzeyde pek çok soruna yol açabileceğini göstermektedir. Bu nedenle, onun hikayesi, geçmişten ders çıkarmak ve daha bilinçli bir yaklaşım sergilemek adına önemlidir.