Faiz hesaplama formülü nedir?
Basit Faiz Hesaplama Yöntemleri
Faiz hesaplamak sanıldığı kadar karmaşık değil. Özellikle tek seferlik yatırımlar veya kısa vadeli krediler için basit faiz formülü çoğu zaman yeterli olur. Temel mantık şu: Anaparan (yatırdığın veya borç aldığın ilk para) üzerinden belirli bir yüzde ile faiz kazanır veya ödersin.
Basit faiz formülü şudur:
Faiz = Anapara x Faiz Oranı x Süre
Burada dikkat etmen gerekenler var. Faiz oranını mutlaka ondalık olarak kullanmalısın. Mesela yıllık %10 faiz oranı demek, 0.10 demektir. Eğer oran aylık verilmişse, süreyi de aylık olarak alman gerekir.
Örnek: Diyelim ki bankaya 1 yıl boyunca 10.000 TL yatırdın ve yıllık faiz oranı %12.
Faiz = 10.000 TL x 0.12 x 1 yıl = 1.200 TL
Yani 1 yıl sonunda 1.200 TL faiz kazanmış olursun. Toplam paran ise 10.000 TL anapara + 1.200 TL faiz = 11.200 TL olur.
## Bileşik Faiz: Paranın Üzerine Para Kazanmak
Bileşik faiz, basit faizden farklı olarak, kazandığın faizin de ana paraya eklenerek bir sonraki dönemde tekrar faiz kazanmasını sağlar. Bu, özellikle uzun vadeli yatırımlarda paranın katlanarak büyümesini sağlayan en güçlü finansal prensiplerden biridir. Deneyimlerime göre, bu farkı anladığında tasarruf ve yatırım alışkanlıkların değişebilir.
Bileşik faiz hesaplama formülü biraz daha karmaşık görünse de mantığı basit:
Toplam Tutar = Anapara x (1 + Faiz Oranı)Süre
Burada faiz oranı ve süreye dikkat etmelisin. Eğer faiz oranı yıllık verildiyse ve hesaplama aylık yapılıyorsa, yıllık oranı 12'ye bölüp, süreyi de ayla çarpmalısın.
Örnek: 10.000 TL'yi yıllık %12 faiz oranıyla 5 yıl boyunca yatırdığını düşünelim. Eğer faiz yıllık olarak bileşiklenirse:Toplam Tutar = 10.000 TL x (1 + 0.12)5
Toplam Tutar = 10.000 TL x (1.12)5
Toplam Tutar = 10.000 TL x 1.76234 = 17.623,4 TL
Bu durumda 5 yıl sonunda ana paran 10.000 TL'ye ek olarak 7.623,4 TL faiz kazanmış olursun. Basit faizle bu sürede kazanacağın faiz 6.000 TL olurdu (10.000 TL x 0.12 x 5 yıl). Aradaki farkı görebiliyorsun.
Faiz Hesaplamada Sık Yapılan Hatalar ve Pratik Öneriler
* Oran ve Süre Uyumsuzluğu: Faiz oranı yıllık mı, aylık mı verilmiş? Süren yıl mı, ay mı? Bu ikisini eşleştirmek en kritik nokta. Eğer oran yıllık ise ve sen paranın aylık getirisini merak ediyorsan, yıllık oranı 12'ye bölmeyi unutma.
* Vergi ve Kesintileri Unutmak: Bankalar veya finans kuruluşları kazandığın faiz üzerinden stopaj (vergi) kesebilir. Yatırım yapacağın ürünün net getirisini öğrenmek için bu kesintileri de hesaba katmalısın.
* Yatırım Süresini Doğru Belirlemek: Bileşik faizin gücü zamana yayılınca ortaya çıkar. Deneyimlerime göre, birikimlerini ne kadar uzun süre tutarsan, faizin sana kazandırdığı miktar o kadar artar. Kısa vadeli paralarını daha likit ve düşük faizli araçlara, uzun vadeli birikimlerini ise bileşik faiz potansiyeli yüksek olanlara yönlendirebilirsin.
* Karşılaştırma Yapmak: Farklı bankaların veya finansal ürünlerin faiz oranlarını karşılaştırmadan karar verme. Küçük bir faiz oranı farkı bile uzun vadede önemli miktarlara ulaşabilir. Online hesaplama araçları bu karşılaştırmalar için harika birer yardımcıdır.
Son olarak, faiz hesaplama sadece bir başlangıç. Önemli olan bu hesaplamaları doğru yönlendirmelerle birleştirerek finansal hedeflerine ulaşmaktır.