Kanuni Esasi 113 madde nedir?

Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk ve tek anayasası olan Kanuni Esasi, 1876 yılında ilan edilmiştir. Bu anayasa, Osmanlı tarihinde bir dönüm noktası olmuş ve ülkenin yönetim şeklini önemli ölçüde etkilemiştir. Kanuni Esasi'nin en çok tartışılan maddelerinden biri olan 113. madde, padişaha olağanüstü yetkiler tanımasıyla bilinir. ## 113. Madde Ne Anlama Geliyordu? Kanuni Esasi'nin 113. maddesi, padişaha "memleketin güvenliğini bozacak hallerde" kişileri sürgüne gönderme yetkisi veriyordu. Bu madde, padişahın herhangi bir yasal dayanağa veya yargı kararına ihtiyaç duymadan, doğrudan doğruya muhalif gördüğü kişileri sürgüne gönderebilmesine olanak tanıyordu. Bu durum, ifade özgürlüğünü ve siyasi muhalefeti ciddi şekilde kısıtlayan bir uygulamaydı. ## Madde Nasıl Uygulandı? 113. madde, özellikle II. Abdülhamid döneminde sıklıkla kullanılmıştır. Padişah, bu maddeyi kullanarak birçok aydın, gazeteci ve siyasetçiyi sürgüne göndermiştir. Bu sürgünler, Osmanlı İmparatorluğu'nda muhalefetin susturulması ve padişahın otoritesinin korunması amacıyla kullanılmıştır. Bu durum, meşrutiyet karşıtı bir baskı rejiminin kurulmasına zemin hazırlamıştır. Sürgünler genellikle imparatorluğun uzak bölgelerine veya yurt dışına yapılıyordu. ## Madde Neden Tartışmalıydı? 113. madde, demokratik ilkelere aykırı olması ve keyfi uygulamalara açık olması nedeniyle sürekli eleştirilmiştir. Madde, hukuk devleti ilkesini zedelemiş ve padişahın yetkilerini sınırsız hale getirmiştir. Bu durum, Osmanlı aydınları ve siyasetçileri arasında büyük bir rahatsızlık yaratmış ve meşrutiyet rejiminin sorgulanmasına yol açmıştır. ## Sonuç Kanuni Esasi'nin 113. maddesi, Osmanlı İmparatorluğu'nda önemli bir tartışma konusu olmuş ve padişahın yetkilerini genişleten bir araç olarak kullanılmıştır. Bu madde, demokratikleşme çabalarını baltalamış ve muhalefetin susturulmasına neden olmuştur. Günümüzde, bu madde, anayasalarda güçler ayrılığının ve temel hak ve özgürlüklerin korunmasının ne kadar önemli olduğunu gösteren bir örnek olarak değerlendirilmektedir.