🗞️ Manisa Haber

RAM özelliklerine nasıl bakılır?

15 Haziran 2025 Manisa Haber

RAM Özelliklerine Bakma Rehberi

Bilgisayarının performansını etkileyen en önemli bileşenlerden biri RAM'dir. Peki, RAM özelliklerine nasıl bakarsın? Hem mevcut durumu anlamak hem de yükseltme yapmadan önce doğru kararı vermek için bu bilgiler kritik. Deneyimlerime göre, bu işin temellerini öğrenmek hiç de zor değil.

Hangi RAM Türünü Kullanıyorsun? (DDR3, DDR4, DDR5)

RAM'lerin nesli, yani DDR3, DDR4, DDR5 gibi teknolojileri, hızlarını ve uyumluluklarını belirler. Eski nesil RAM'ler daha yavaştır ve yeni nesil anakartlarla uyumlu değildir. Genellikle bir sistem sadece bir nesil DDR RAM kullanabilir. Örneğin, DDR4 destekleyen bir anakarta DDR5 takamazsın.

Nasıl bakacaksın?

  • Windows'ta: Görev Yöneticisi'ni aç. (Ctrl + Shift + Esc tuşlarına aynı anda bas). "Performans" sekmesine tıkla, ardından "Bellek" (Memory) seçeneğini seç. Sağ tarafta RAM'in türünü (örneğin, DDR4) ve hızını görebilirsin.
  • CPU-Z gibi ücretsiz yazılımlar: Bu tür yazılımlar, sistemin hakkında çok daha detaylı bilgi verir. "Memory" sekmesinde RAM tipini, hızını ve zamanlamalarını (timing) net olarak görebilirsin.
  • Anakartın Teknik Özellikleri: Bilgisayarının veya anakartının modelini biliyorsan, üreticinin web sitesinden teknik özelliklerine bakarak hangi nesil RAM'leri desteklediğini öğrenebilirsin. Bu, özellikle yükseltme yapacaksan en garantili yoldur.

Toplam RAM Miktarı Ne Kadar? (GB)

Ne kadar RAM'in olduğu, aynı anda kaç program çalıştırabileceğini ve bu programların ne kadar akıcı çalışacağını doğrudan etkiler. Günümüzde genel kullanım için 8 GB RAM minimum kabul ediliyor. Ancak oyun oynamak, video düzenlemek veya sanal makineler kullanmak gibi daha yoğun işlemler için 16 GB veya 32 GB tavsiye edilir.

Eğer 4 GB RAM'in varsa ve bilgisayarın yavaşlamaya başladıysa, büyük ihtimalle RAM'in doluyordur. 8 GB'a geçmek bile fark yaratacaktır. Daha da fazlası, uygulamaların daha rahat çalışmasını sağlar.

Nasıl bakacaksın?

  • Windows: Bilgisayarım (Bu Bilgisayar) simgesine sağ tıkla ve "Özellikler"i seç. "Yüklü Bellek (RAM)" başlığı altında toplam RAM miktarını (örneğin, 16 GB) görebilirsin.
  • Görev Yöneticisi: Yine Görev Yöneticisi'nin "Performans" > "Bellek" sekmesinde toplam RAM miktarını görebilirsin.

RAM Hızı ve Gecikme Süresi (MHz ve CL Değerleri)

RAM'in hızı (megahertz - MHz) ve gecikme süresi (CAS Latency - CL) performansı doğrudan etkiler. Daha yüksek MHz ve daha düşük CL değeri, genellikle daha hızlı veri erişimi anlamına gelir.

Örnek vermek gerekirse, 3200 MHz CL16 bir RAM, 2666 MHz CL19 bir RAM'den daha hızlıdır. Hız, birim zamanda ne kadar veri transfer edildiğini gösterirken, CL değeri verinin işlenmeye başlamadan önceki bekleme süresini ifade eder.

Anakartının ve işlemcinin hangi RAM hızlarını desteklediğini bilmek çok önemlidir. Her zaman en hızlı RAM'i almak zorunda değilsin; sisteminin kaldırabileceği en iyi dengeyi bulmalısın.

Nasıl bakacaksın?

  • Görev Yöneticisi: "Performans" > "Bellek" sekmesinde RAM'in hızını (MHz) görebilirsin.
  • CPU-Z: Bu programda "Memory" sekmesinde hem "DRAM Frequency" (RAM'in gerçek frekansı, genellikle hızın yarısı olarak görünür) hem de "CAS# Latency" değerlerini bulabilirsin. "SPD" sekmesinde ise takılı olan her bir RAM modülünün özelliklerini ayrı ayrı görebilirsin.

Tek Modül mü, Çift Modül mü? (Dual Channel)

RAM'leri tek bir büyük modül (örneğin 16 GB) yerine iki aynı modül (örneğin 2x 8 GB) olarak kullanmak, Dual Channel (Çift Kanal) teknolojisi sayesinde performansı önemli ölçüde artırır. Bu, işlemcinin aynı anda iki veri yolu üzerinden RAM'e erişmesini sağlayarak bant genişliğini neredeyse ikiye katlar. Özellikle oyunlarda ve bant genişliğine duyarlı uygulamalarda bu farkı hissedersin.

Eğer iki RAM slotun boşsa ve tek modül kullanıyorsan, ikinci aynı RAM'i takarak Dual Channel'a geçebilirsin. RAM'lerin aynı marka, aynı model ve aynı hızda olması en ideali olsa da, aynı nesil ve aynı hızda olmaları genellikle yeterlidir. BIOS ayarlarından veya CPU-Z'deki "Memory" sekmesinde "Channel #" kısmında "Single" yerine "Dual" yazıyorsa Dual Channel aktif demektir.

Nasıl bakacaksın?

  • CPU-Z: "Memory" sekmesindeki "Channel #" bilgisini kontrol et.
  • Anakartın Kullanım Kılavuzu: Anakartının hangi slotlarına RAM takarsan Dual Channel modunda çalışacağını gösteren şemalar bulunur. Genellikle
    1. ve
    2. veya
    3. ve
    4. slotlar kullanılır.