Tek kişi ile kurulan şirketler nelerdir?

Tek Kişiyle Kurulabilen Şirket Türleri

Tek başına iş kurmak isteyenlerin aklındaki ilk soru şudur: "Ben tek başıma nasıl şirket kurabilirim?" Gelin bu konuyu deneyimlerime göre somutlaştırarak ele alalım. Türkiye'de tek bir kişiyle kurulabilecek iki temel şirket türü var: Şahıs Şirketi ve Limited Şirket. Her birinin kendine has avantajları ve dezavantajları mevcut.

Şahıs Şirketi: Hızlı ve Pratik Başlangıç

Şahıs şirketi, genellikle girişimciliğe yeni adım atanlar için ilk tercihtir. Kurulumu diğerlerine göre daha hızlı ve maliyetleri düşüktür. Ticaret Odası'na veya Esnaf ve Sanatkarlar Odası'na kaydolarak başlarsınız. Vergilendirmesi gelir vergisine tabidir. Burada önemli olan nokta şu: şirket borçlarından tüm kişisel mal varlığınla sorumlusun. Yani bir nevi, şirket sen, sen de şirketsin.

Avantajları:

  • Kurulumu kolay ve hızlıdır.
  • Başlangıç maliyetleri düşüktür.
  • Muhasebesi daha basittir.

Dezavantajları:

  • Şirket borçlarından şahsi mal varlığınla sorumlusun.
  • Güvenilirlik algısı bazı durumlarda daha az olabilir.
  • Büyüdükçe sermaye artışı zorlayıcı olabilir.

Ne Zaman Düşünülmeli?

Eğer yeni bir iş fikrin var, piyasayı denemek istiyorsun ve başlangıçta yüksek bir sermayeye ihtiyacın yoksa, şahıs şirketi senin için ideal olabilir. Örneğin, freelance yazılım geliştiriciliği, danışmanlık hizmetleri, küçük çaplı e-ticaret gibi işler için pratik bir başlangıç sunar.

Limited Şirket: Sorumluluğu Sınırlandırmak

Limited şirket (Ltd. Şti.), ortağınız olmadan da tek başınıza kurabileceğiniz bir yapıdadır. Burada en büyük fark, senin şahsi mal varlığının şirketin borçlarından ayrılmasıdır. Yani, şirketin bir borcu olduğunda, senin kişisel evini, arabani veya birikimlerini kaybetme riskin yok. Sorumluluğun, şirkete koyduğun sermaye ile sınırlıdır. Örneğin, 10.000 TL sermaye ile bir limited şirket kurduysan, şirketin borçlarından en fazla o 10.000 TL ile sorumlu olursun.

Avantajları:

  • Şahsi mal varlığın güvendedir, sorumluluk sermaye ile sınırlıdır.
  • Daha kurumsal bir imaj çizer, bu da iş ilişkilerinde güven artışı sağlayabilir.
  • Sermaye artırımı ve şirket yapısı daha esnektir.

Dezavantajları:

  • Kurulumu şahıs şirketine göre daha uzun sürer ve daha maliyetlidir.
  • Muhasebe ve yasal süreçleri daha karmaşıktır.
  • Yıllık sermaye artışları veya kar payı dağıtımları gibi konular daha fazla prosedür gerektirebilir.

Ne Zaman Düşünülmeli?

Eğer işin büyüme potansiyeli yüksekse, yatırım almayı planlıyorsan veya işin doğası gereği yüksek riskler içeriyorsa, limited şirket senin için daha güvenli bir liman olacaktır. Örneğin, büyük çaplı danışmanlık firmaları, yazılım şirketleri, üretim yapan işletmeler veya yüksek maliyetli ekipman gerektiren işler için uygun bir yapıdır.

Kurulum Süreçleri ve Maliyetler: Gerçekçi Bakış

Her iki şirket türü için de temel adımlar benzerdir: Vergi dairesine kayıt, ticaret siciline tescil ve gerekli izinlerin alınması. Ancak burada sayısal değerlere bakalım.

Şahıs Şirketi Kurulum Maliyeti: Genellikle 1.000 TL ile 3.000 TL arasında değişir. Bu tutar, mali müşavir ücretleri, oda kayıt ücretleri ve ilk muhasebe hizmetlerini kapsar.

Limited Şirket Kurulum Maliyeti: En az 10.000 TL sermaye şartı vardır. Kurulum masrafları ise mali müşavir ücreti, tescil harçları, noter masrafları gibi kalemlerle birlikte ortalama 3.000 TL ile 6.000 TL arasında değişebilir. Sermaye miktarı arttıkça bu rakamlar da artar.

Öneri: Başlangıçta bir mali müşavirle görüşmek, hem kurulum sürecinde hem de sonraki muhasebe işlemlerinde sana büyük kolaylık sağlar. Onların deneyimi, olası hataları önlemene yardımcı olacaktır.

Vergilendirme ve Yasal Yükümlülükler

Şirket türüne göre vergilendirme şekli değişir.

  • Şahıs Şirketi: Gelir vergisi dilimlerine göre vergilendirilirsin. Kazancın arttıkça vergi oranın da yükselir.
  • Limited Şirket: Kurumlar vergisine tabidir. Şu anki oran %20 civarındadır (değişkenlik gösterebilir).

Her iki durumda da KDV beyannamesi verme, SGK primlerini ödeme gibi temel yükümlülüklerin bulunur. Yasal süreçleri takip etmek ve güncel mevzuata hakim olmak önemlidir. Bir mali müşavir bu konuda sana yol gösterecektir.

Unutma, işini doğru temeller üzerine kurmak, uzun vadede başarı için en önemli adımdır. Hangi şirketi seçersen seç, işine odaklanman ve sürekli öğrenmen gerekecek.