Boy tam olarak nasıl ölçülür?
Boy Tam Olarak Nasıl Ölçülür?
Boy ölçmek basit bir işlem gibi görünse de, doğru ve güvenilir sonuçlar elde etmek için bazı temel noktalara dikkat etmek gerekiyor. Boy, bireyin dikey uzunluğunu ifade eder ve gelişim takibinden sporcu seçimlerine kadar birçok alanda önemli bir veridir. Tecrübelerime göre, bu ölçümün doğru yapılmaması, yanlış çıkarımlara yol açabilir.
Doğru Ölçüm Teknikleri ve Gerekenler
Boy ölçümü için en temel ekipman bir stadiometre veya duvar ölçüm şerididir. Stadiometreler, genellikle hastanelerde ve spor salonlarında kullanılan, üzerinde bir hareketli başlığı olan profesyonel aletlerdir. Duvar ölçüm şeridi ise, düz bir duvara sabitlenmiş, santimetre veya inç işaretli şeritlerdir. Her iki durumda da, ölçümün yapılacağı alanın düz bir zemine sahip olması ve sırtın yaslanabileceği bir duvarın bulunması önemlidir.
Ölçüm sırasında dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Ayaklar: Kişi çıplak ayakla veya ince tabanlı, topuksuz ayakkabılarla ölçülmelidir. Ayaklar yere tam basmalı, parmak uçları hafifçe ayrık olabilir.
- Sırt: Sırt, duvara tam yaslanmalı, topuklar, kalça, sırtın üst kısmı ve başın arkası duvara değmelidir.
- Duruş: Kişi dik durmalı, omuzlar gevşek olmalı, çene hafifçe yukarı kalkık, gözler ileriye bakmalıdır. Dizler bükülmemelidir.
- Başlık/Şerit: Stadiometrenin başlığı veya duvar şeridinin işaretleyicisi, başın en üst noktasına (saçın en yüksek olduğu yer) düz bir şekilde indirilmelidir. Ölçüm yapan kişi, başlığın/işaretleyicinin dümdüz olduğundan emin olmalıdır.
- Nefes Alma: Ölçüm sırasında hafifçe derin nefes alıp vermek ve tam nefes verirken ölçümü kaydetmek, en doğru sonucu verir. Bu, omurganın doğal olarak biraz uzamasına yardımcı olur.
Bir örnek vermek gerekirse, bir çocuk hastaneye boy ölçümü için geldiğinde, hemşire önce çocuğun ayakkabılarını çıkarmasını söyler. Ardından çocuğu duvara döndürerek sırtını yaslamasını ister. Çocuğun topuklarının, kalçasının ve omuzlarının duvara değdiğinden emin olduktan sonra, stadiometrenin başlığını yavaşça indirir. Çocuktan derin bir nefes alıp vermesi istendikten sonra, başlık en üst noktaya getirilir ve sonuç kaydedilir. Genellikle bu işlem, bir sağlık çalışanı tarafından iki kez tekrarlanarak sonuçların doğruluğu teyit edilir.
Sabah ve Akşam Boy Farkı
Tecrübelerime göre, gün içinde boyumuzda ufak tefek değişiklikler olabilir. Bunun temel nedeni, omurgamızdaki disklerin gün boyunca üzerimize binen ağırlıkla sıkışmasıdır. Sabahları, uyku sırasında omurgamızdaki diskler gevşer ve biraz daha fazla sıvı çeker, bu da boyumuzun biraz daha uzun olmasına neden olur. Akşam saatlerine doğru ise, gün içindeki hareketlerimiz disklerin tekrar sıkışmasına yol açarak boyumuzda birkaç milimetre ile bir santimetre arasında bir kısalmaya neden olabilir. Bu nedenle, bilimsel araştırmalarda veya sağlık kontrollerinde boy ölçümünün genellikle sabahları yapılması tercih edilir. Bu fark özellikle büyüme çağındaki çocuklarda ve gençlerde daha belirgin olabilir.
Boy Ölçümünde Yaygın Hatalar ve Nasıl Kaçınılır
Boy ölçümünde sık yapılan hatalardan biri, zeminin düz olmamasıdır. Hafif eğimli bir zeminde yapılan ölçüm, gerçek boydan farklı sonuçlar verebilir. Ayrıca, kişinin duvarla arasında boşluk bırakması, duruşunun bozuk olması veya başlığın/işaretleyicinin eğik olması da yanlış ölçümlere yol açar. Özellikle evde yapılan ölçümlerde, duvara sabitlenmiş bir şeridin zamanla esnemesi veya yerinden oynaması da hassasiyeti düşürebilir.
Bu hatalardan kaçınmak için şunlara dikkat edebilirsin:
- Her zaman düz ve sert bir zemini tercih et.
- Duvarın tam dibine, sırtın rahatça yaslanabileceği bir alan seç.
- Ölçüm yapan kişinin, başlığı/işaretleyiciyi indirirken düz bir çizgide hareket ettiğinden emin ol.
- Aynı kişi tarafından, aynı şartlarda ve mümkünse aynı günün sabahında yapılan ölçümler karşılaştırılmalı.
- Eğer evde bir ölçüm şeridi kullanıyorsan, bunun düzenli olarak kontrol edildiğinden ve duvara sağlam bir şekilde monte edildiğinden emin ol. Bir lazer mezura veya tam dik duran bir cetvel kullanmak da daha doğru sonuçlar verebilir.
Örneğin, bir spor kulübünde yeni oyuncu seçmeleri yapılıyorsa, tüm ölçümlerin aynı saat diliminde ve aynı ölçüm aletiyle yapılması standartizasyon açısından kritik öneme sahiptir. Bu, farklı zamanlarda ve farklı ekipmanlarla yapılan ölçümlerin karşılaştırılabilirliğini sağlar.