Hizmet ihracat faturası nasıl kesilir?
Hizmet İhracatı Faturasını Doğru Kesmenin Püf Noktaları
Hizmet ihracatı faturası kesmek ilk başta biraz karmaşık görünebilir ama aslında temel mantığı anladığında oldukça basit. Deneyimlerime göre, en sık yapılan hataları bilmek ve bunlardan kaçınmak işini çok kolaylaştırır. Gel seninle bu konuyu adım adım inceleyelim.
- Faturanın Olmazsa Olmaz Unsurları: Neler Eksik Kalmamalı?
Bir hizmet ihracatı faturasında olmazsa olmaz bazı bilgiler var. Bunları eksiksiz doldurmak, hem senin hem de karşı tarafın işini garantiye alır.
- Fatura Numarası ve Tarihi: Her faturanın kendine özgü bir numarası ve kesildiği tarih olmalı. Bu, kayıt tutmanın temelidir.
- Satıcının Bilgileri: Senin (veya şirketinin) tam adı, adresi, vergi kimlik numarası (TCKN veya VKN) ve varsa Mersis numarası eksiksiz yazılmalı.
- Alıcının Bilgileri: Hizmeti alan yabancı kişinin veya şirketin tam adı, adresi, ilgili ülkesindeki vergi numarası (eğer varsa ve temin edilebiliyorsa) çok önemli. Ülkesindeki vergi numarası, karşı tarafın kendi ülkesinde bu gideri kaydetmesi için kritik bir bilgi.
- Hizmetin Tanımı: Hangi hizmeti sunduğunu net bir şekilde belirtmelisin. Örneğin, "Yazılım Geliştirme Hizmeti", "Online Danışmanlık Hizmeti" gibi. Ne kadar spesifik olursan o kadar iyi. Hangi tarihler arasında hangi işlerin yapıldığına dair kısa bir açıklama da ekleyebilirsin.
- Fatura Tutarı ve Para Birimi: Hizmetin karşılığında ne kadar ücret aldığını ve bu ücretin hangi para biriminde (örneğin USD, EUR, GBP) olduğunu açıkça belirtmelisin.
- KDV Durumu: Hizmet ihracatında genellikle KDV istisnası uygulanır. Faturada bu durumu belirtmen ve ilgili kanun maddesine (örneğin 3065 sayılı KDV Kanunu'nun 11/1-a maddesi) atıfta bulunman önemlidir. Bu, alıcının da kendi ülkesinde KDV açısından doğru işlem yapmasını sağlar. Bazı durumlarda (örneğin Türkiye’de mukim olmayan ama Türkiye’de bir işlem yapan yabancı şirkete verilen hizmetler gibi) durum değişebilir, o yüzden her zaman güncel mevzuatı kontrol etmekte fayda var.
- Ödeme Bilgileri: Karşı tarafın sana ödeme yapacağı banka bilgileri (IBAN, SWIFT kodu vb.) faturada yer almalı.
- KDV İstisnası ve Dövizli Tahsilatın Önemi
Hizmet ihracatının en cazip yönlerinden biri KDV istisnası. Deneyimlerime göre, bu konuyu doğru anlamak, hem senin kazancını artırır hem de yasal süreçleri düzgün yönetmeni sağlar.
KDV İstisnası: Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışındaki müşterilerine sunduğu hizmetler, KDV Kanunu'nun ilgili maddeleri gereğince KDV'den istisna tutulur. Bu şu demek: Verdiğin hizmet üzerinden Türkiye'de KDV hesaplamazsın. Bu, özellikle rekabetçi bir piyasada fiyat avantajı sağlar.
Dövizli Tahsilat: Hizmet ihracatında bedellerin döviz olarak tahsil edilmesi esastır. Yani, müşterinden döviz cinsinden ödeme almalısın. Bu ödemeyi yurt dışındaki bir bankadan veya Türkiye'deki döviz hesaplarına alman gerekir. Dövizle aldığın bu tutarı muhasebe kayıtlarında kur farkını da dikkate alarak kaydetmen önemli.
Örnek: Diyelim ki bir Amerikan firmasına 2.000 USD karşılığında bir proje geliştirdin. Faturanda bu 2.000 USD tutarını belirteceksin ve KDV hesaplamayacaksın. Müşterin sana bu tutarı dolar olarak gönderecek. Eğer tahsilatı yaptığın tarihteki TCMB döviz kuru ile fatura tarihindeki kur arasında fark varsa, bu kur farkını da muhasebe kayıtlarında doğru şekilde göstermelisin.
- Faturanın Hangi Para Birimiyle Kesileceği ve Kur Hesabı
Bu, kafalarda en çok soru işareti bırakan konulardan biri. Genel kural şu:
Müşterinin Para Birimi Esastır: Eğer müşterinle USD üzerinden anlaşmışsan, faturayı USD olarak kesmen en doğrusudur. EUR üzerinden anlaştıysan EUR olarak kesmelisin. Bu, hem anlaşmaya sadık kalmanı sağlar hem de döviz kuru dalgalanmalarından kaynaklanacak anlaşmazlıkları önler.
Kur Hesaplaması: Faturada tutarı belirttiğin para birimini baz alacaksın. Ödeme, eğer farklı bir para birimiyle (mesela senin banka hesabının para birimiyle) sana transfer edilecekse, o zaman bankanın uygulayacağı döviz kuruna göre işlem yapacaksın. Önemli olan, faturadaki tutarın alıcı tarafından anlaşılan para biriminde olması.
Örnek: Yaptığın hizmetin bedeli 1.000 EUR. Müşterinle de EUR üzerinden anlaşmışsın. Faturayı 1.000 EUR olarak kesiyorsun. Eğer bu ödeme sana banka hesabına TL olarak geliyorsa, banka senin hesabına o günkü kura göre TL yatıracaktır. Faturanda ise 1.000 EUR olarak belirtmen yeterlidir. Eğer müşterin direkt senin TL hesabına döviz gönderebiliyorsa, o zaman da bankanın uyguladığı kur üzerinden senin hesabına TL geçecektir.
- Ek İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Deneyimlerime göre, bazı ek bilgiler işini kolaylaştırır:
- Elektronik Fatura (E-Fatura): Eğer e-fatura mükellefiysen, hizmet ihracat faturalarını da e-fatura olarak kesmen gerekir. Bu durumda, "Yurt Dışı Satış Faturası" veya ilgili özel kodlarla düzenleme yapmalısın. Maliye Bakanlığı'nın (Gelir İdaresi Başkanlığı - GİB) belirlediği formatlara uygun hareket etmelisin.
- Destekleyici Belgeler: Faturanın yanı sıra, eğer varsa sözleşme, sipariş formu veya işin kapsamını belirten diğer belgeleri de dosyanda bulundur. Bunlar olası denetimlerde veya anlaşmazlıklarda işini kolaylaştırır.
- İletişim: Müşterinle her zaman açık iletişimde ol. Faturada herhangi bir belirsizlik varsa veya müşterinin ek bilgi talebi olursa, hızlıca yanıt ver.
- Muhasebecinle Koordinasyon: En önemlisi, bu tür işlemleri yaparken mutlaka mali müşavirinle veya muhasebecinle sürekli iletişim halinde ol. Onlar hem güncel mevzuat hakkında bilgi sahibidir hem de senin kayıtlarını doğru tutmanı sağlarlar. Her ülkenin kendi vergi kanunları ve muhasebe standartları farklı olabileceği için bu işbirliği hayati önem taşır.
Özetle, hizmet ihracatı faturasını kesmek, doğru bilgilere sahip olduğunda ve süreci anladığında aslında oldukça basit bir işlem. Başarılar dilerim!