Stok kartında neler bulunur?
Stok Kartında Neler Olmalı?
Bir işletmenin bel kemiği, yani stok kartı, aslında neyin ne kadar elimizde olduğunu, nereye gittiğini ve ne kadarını ne kadara aldığımızı gösteren bir nevi pusula. Yanlış tutulan bir pusula ile nereye varacağını düşünmek bile istemem. Stok kartını düzgün tutmak, kar etmenin de, zarar etmemenin de önünü açar. Deneyimlerime göre, bu kartta olması gereken olmazsa olmazları şöyle sıralayabilirim:
- Ürün Kimliği: Kim Bu Dostumuz?
Her ürünün bir kimliği olmalı, tıpkı senin kimliğin gibi. Bu kimlik sayesinde karıştırma, yanlış ürünü gönderme derdi ortadan kalkar.
- Ürün Kodu: Bu, en önemli kimlik. Genellikle harf ve rakamlardan oluşan, benzersiz bir kod. Örneğin, bir tişört için "TS-M-KRM-L" gibi bir kod, medium beden kırmızı tişörtü net olarak belirtir. Bu kod, siparişlerde, irsaliyelerde ve envanter takibinde hayat kurtarır.
- Ürün Adı: Kodun yanında, herkesin anlayabileceği bir isim. "Erkek Pamuklu Bisiklet Yaka Tişört - Kırmızı - L Beden". Açık ve net.
- Barkod Numarası: Ürünü hızlıca okutabilmek için vazgeçilmez. POS sistemlerinde, mağaza raflarında en büyük yardımcın.
- Kategori/Grup: Ürünleri gruplandırmak, genel envanteri görmek açısından önemlidir. "Giyim", "Erkek Giyim", "Tişörtler" gibi bir hiyerarşi, raporlamayı kolaylaştırır.
- Maliyet ve Fiyatlandırma: Ne Kadara Aldık, Ne Kadara Satıyoruz?
İşin özü burada yatıyor. Ürünü ne kadara mal ettiğini bilmezsen, ne kadara satacağını da bilemezsin. Buradaki rakamlar yalan söylemez, doğruyu söyler.
- Alış Maliyeti: Ürünü tedarik ettiğin net tutar. Sadece ürün bedeli değil, nakliye, gümrük gibi ek maliyetleri de buraya eklemek gerekir. Örneğin, 100 TL'ye aldığın bir ürüne 5 TL nakliye ve 2 TL gümrük vergisi eklediysen, sana maliyeti 107 TL'dir.
- Satış Fiyatı: Ürünü hangi fiyattan sattığın. Kampanyalar, indirimler olursa bu fiyat değişebilir ama temel satış fiyatını burada belirtmelisin.
- Minimum Satış Fiyatı (Opsiyonel ama Önemli): Belirli bir fiyatın altına düşmemen gerektiğini belirten bir rakam. Kâr marjını korumak için kritik. Deneyimlerime göre, bu olmadan körü körüne indirim yapıp zarar edebilirsin.
- KDV Oranı: Alış ve satış fiyatlarının KDV'li veya KDV'siz halini belirlemek için önemlidir.
- Miktar ve Lokasyon: Nerede, Ne Kadar Var?
Elinde neyin ne kadar olduğunun takibi, stok yönetiminin temel taşı. Fazla stok elde nakit tutmak demektir, eksik stok ise kaçan fırsat. Her ikisi de istenmeyen durumlar.
- Mevcut Stok Miktarı: Şu anda raflarda veya depoda bulunan ürün adedi. Güncel tutulması şart. Bir ürün geldiğinde hemen eklemeli, satıldığında hemen çıkarmalısın.
- Minimum Stok Seviyesi (Sipariş Noktası): Stok alarmı gibi düşün. Bu seviyenin altına düştüğünde sipariş vermen gerektiğini sana hatırlatır. Örneğin, bir ürünün minimum stok seviyesini 20 olarak belirlediysen, elinde 20 adet kaldığında yeni sipariş vermeye başlamalısın.
- Maksimum Stok Seviyesi: Bir üründen ne kadar fazla stok tutmayacağını belirlemek için. Aşırı stok maliyeti artırır, ürünü elden çıkarma baskısı yaratır.
- Depo/Raf Bilgisi: Eğer birden fazla depoya veya belirli raflara ürün yerleştiriyorsan, bu bilginin stok kartında olması, ürünü bulmayı kolaylaştırır.
- Tedarik ve Hareketler: Kimden Aldık, Kimlere Sattık?
Bu bölüm, ürünün yaşam döngüsünü takip etmek için kullanılır. Kimden aldığını bilmek, tedarikçi ilişkilerini yönetmek için; kimlere sattığını bilmek ise müşteri analizi için önemlidir.
- Tedarikçi Bilgisi: Ürünü hangi tedarikçiden aldığın. Aynı ürünün farklı tedarikçilerden farklı fiyatlara alınmış olması mümkündür.
- Son Giriş Tarihi: Ürünün stoğa en son ne zaman girdiği. Bu, ürünlerin tazeliğini veya kullanım ömrünü takip etmek için önemlidir.
- Son Çıkış Tarihi: Ürünün stoğundan en son ne zaman çıktığı. Hangi ürünlerin daha hızlı satıldığını veya hangilerinin beklediğini görmeni sağlar.
- Stok Hareket Kayıtları: Giriş, çıkış, iade gibi tüm stok hareketlerinin tarih ve miktarlarıyla birlikte kaydedildiği bir bölüm. Bu, geçmişi analiz etmek ve hataları bulmak için çok değerlidir.
Kısacası, stok kartı sadece bir liste değil, işin finansal sağlığı hakkında sana çok önemli bilgiler sunan bir araç. Bu bilgileri doğru tutmak, işini daha bilinçli yönetmeni sağlar. Başlangıçta biraz zaman alsa da, ilerleyen süreçlerde sana ne kadar büyük kolaylık sağlayacağını göreceksin.