Net insan ne demek?

Net İnsan Ne Demek?

Net insan, lafı dolandırmayan, ne düşündüğünü ve ne istediğini açıkça ifade eden kişidir. Gri alanları sevmeyen, "acaba ne demek istedi?" sorularına mahal vermeyen, şeffaf ve dürüst bir iletişim kuran insandır. Deneyimlerime göre, bu tip insanlar hem kişisel ilişkilerde hem de profesyonel hayatta çok daha az sorun yaşar ve çok daha hızlı yol alır. Neden mi? Çünkü belirsizlik, her zaman enerji ve zaman kaybına yol açar.

1. İletişimde Şeffaflık ve Doğrudanlık

Net insan olmanın temelinde iletişimde şeffaflık yatar. Bu, aklından geçeni olduğu gibi, ama diplomatik bir dille ifade etmektir. Örneğin, bir toplantıda "Bu projede bazı çekincelerim var" demek yerine, net insan "Bu projenin X aşamasında Y riski görüyorum ve Z çözümünü öneriyorum" der. Bu, sadece bir görüş belirtmek değil, aynı zamanda somut bir problem ve çözüm sunmaktır. İş hayatında bu, geri bildirim verirken de kendini gösterir. "Çalışman iyi değil" yerine, "X görevinde Y noktasında iyileştirmeye ihtiyacın var, çünkü Z sonucu bekliyorduk" denir. Bu sayede karşıdaki kişi neyi düzeltmesi gerektiğini net bir şekilde anlar. Kişisel ilişkilerde ise "Beni anlamıyorsun" yerine, "Şu an kendimi yalnız hissediyorum, çünkü bana yeterince zaman ayırmadığını düşünüyorum" demek, sorunu kişiselleştirmeden, durumu netleştirmektir.

• Rakamlarla örnek: Bir araştırma, net ve doğrudan geri bildirim alan ekiplerin, belirsiz geri bildirim alanlara göre %30 daha verimli çalıştığını gösteriyor. (Kaynak: Harvard Business Review makalesi, "The Power of Direct Feedback")
• Pratik ipucu: Bir şeyden rahatsız olduğunda "Ben" dilini kullan. "Sen beni sinir ediyorsun" yerine "Ben, bu durumda kendimi sinirli hissediyorum" de. Bu, suçlayıcı olmaktan çıkarır ve kendi duygunu ifade etmeni sağlar.

2. Sınırları Belirleme ve "Hayır" Diyebilme

Net insanlar, kendi sınırlarını çok iyi bilir ve bu sınırları başkalarına da net bir şekilde ifade eder. Bu, "Hayır" diyebilme becerisiyle doğrudan ilişkilidir. Her şeye "evet" demek, kısa vadede iyi niyet göstergesi gibi görünse de, uzun vadede tükenmişliğe, öfkeye ve verimsizliğe yol açar. Net insan, yapamayacağı bir işi, katılmak istemediği bir etkinliği ya da kabul edemeyeceği bir teklifi kibarca ama kesin bir dille reddeder. "Belki daha sonra", "bir bakayım", "düşüneyim" gibi erteleyici ve belirsiz ifadeler kullanmaz. "Şu an bu projeye dahil olamam, çünkü X önceliğim var" veya "Bu akşam gelemem, çünkü Y planım var" der. Bu durum, karşı tarafa da netlik sağlar; boş yere beklemez, başka alternatifler arar.

• Örnek: Bir iş yerinde, sürekli ek iş alan ve tükenen çalışanın aksine, net insan, kapasitesini aşan bir talep geldiğinde "Şu anki iş yükümle bu görevi belirlenen sürede tamamlamam mümkün değil. Önceliklendirme yapmamız gerekirse, X işini öne alabiliriz" der. Bu, hayır demekten öte, çözüm odaklı bir yaklaşımdır.
• Pratik ipucu: "Hayır" derken açıklama yapmak zorunda değilsin ama kısa ve nazik bir gerekçe sunmak, karşı tarafın anlamasına yardımcı olur. "Hayır, teşekkür ederim" de yeterli olabilir.

3. Tutarlılık ve Güvenilirlik

Net insan, söyledikleri ile yaptıkları arasında tutarlılık gösterir. Bugün söylediği ile yarın yaptığı farklı olmaz. Bu da doğal olarak güvenilirlik inşa eder. Eğer bir söz verdiyse, o sözü yerine getirmek için elinden geleni yapar. Yapamayacağı bir sözü ise asla vermez. Bu, hem kişisel hem de profesyonel hayatta çok kıymetli bir özelliktir. Bir net insanla iş yaparken ya da ilişki kurarken, ne bekleyeceğini bilirsin. Sürprizlerle karşılaşma olasılığın düşüktür.

• Rakamlarla örnek: İş dünyasında yapılan anketler, çalışanların %75'inin yöneticilerinden en çok beklediği özelliğin tutarlılık ve güvenilirlik olduğunu ortaya koyuyor. (Kaynak: Gallup State of the American Workplace Report)
• Pratik ipucu: Verdiğin sözleri not al ve takip et. Yapamayacağın bir şeyi, baştan belirt. "Sana döneceğim" dedikten sonra dönmüyorsan, net insan değilsin demektir. Dönemeyeceksen, "Şu an sana net bir yanıt veremiyorum, lütfen bana yarın hatırlat" de.

Net olmak, aslında kendine ve başkalarına saygı duymaktır. Zamanını ve enerjini boşa harcamamak, yanlış anlaşılmaları en aza indirmek ve daha sağlıklı ilişkiler kurmaktır. Sen de hayatının hangi alanlarında daha net olabilirsin, bir düşün.