Şahıs şirketi Ortak kurulur mu?

Şahıs Şirketinde Ortaklık Mümkün mü? Direkt Cevap!

Şahıs şirketi kurarken aklına ortaklık fikri gelmiş olabilir, değil mi? Gelmişse de haklısın, çünkü pek çok kişi bu noktada kararsız kalıyor. Şöyle hemen konuya girelim: Şahıs şirketlerinde ortaklık olmaz. Bu, Türk Ticaret Kanunu'nun temel bir kuralıdır. Şahıs şirketi, adından da anlaşılacağı gibi, tek bir gerçek kişinin şahsına kurulur ve tüm sorumluluk o kişiye aittir.

Peki, bu durum ne anlama geliyor? Diyelim ki bir arkadaşınla birlikte bir iş kuracaksınız. Ortak bir sermaye koyacak, birlikte çalışacak ve geliri paylaşacaksınız. Eğer bu işi şahıs şirketi çatısı altında yapmaya kalkarsan, teknik olarak bu mümkün değil. Türkiye'de şahıs şirketi türleri bellidir:Adi şirket, Kolektif Şirket ve Komandit Şirket. Bu şirket türlerinden kolektif ve komandit şirketler ortaklı bir yapıya sahip olsa da, bunlar "şahıs şirketi" statüsünde değil, "tüzel kişilik" kazanmış ortaklık türleridir. Yani, kuracağın yapı bir şahıs şirketi değil, ticari bir işletme olacaktır.

Eğer "Bizim işimiz için şahıs şirketi yeterli olur" diye düşünüyorsan ve ortak bir iş yapacaksan, ya farklı bir şirket türü seçmelisin (Anonim veya Limited Şirket gibi) ya da işin tek bir kişiye ait görünmesi ve diğer kişinin maaşlı çalışan veya serbest meslek sahibi olarak seninle çalışması gibi daha karmaşık çözümler üretmen gerekir. Ancak pratikte bu tür durumlar pek tercih edilmez ve ileride sorunlara yol açabilir. Deneyimlerime göre, bu tür karmaşık yapılar yerine başlangıçta doğru şirket türünü seçmek her zaman daha akılcıdır.

Ortaklı İş Yapmak İstiyorsan Hangi Yol?

Madem ortaklı bir iş kurmak istiyorsun ve şahıs şirketi bunu sağlamıyor, o zaman senin için en uygun yapılar neler, onlara bakalım.

• Limited Şirket (Ltd. Şti.): En popüler ortaklık türlerinden biridir. En az iki ortakla kurulabilir. Ortakların sorumluluğu, şirkete koydukları sermaye ile sınırlıdır. Bu, şahıs şirketindeki sınırsız sorumluluğun aksine büyük bir avantajdır. Örneğin, 10.000 TL sermaye ile bir Ltd. Şti. kurduysan ve şirket borca battıysa, senin kişisel mal varlığın bu borçlardan sorumlu olmaz. Sermaye payları ortaklar arasında belirlenir.
• Anonim Şirket (A.Ş.): Daha çok büyük ölçekli işler ve halka açık şirketler için uygundur. Kurulumu Ltd. Şti.'ye göre daha karmaşık ve maliyetlidir. Ortakların sorumluluğu yine sermaye payları ile sınırlıdır.
• Adi Ortaklık (İş Ortaklığı): Bu, tüzel kişilik kazandırmayan, iki veya daha fazla kişinin bir araya gelerek belirli bir işi birlikte yapmayı üstlendiği bir anlaşmadır. Gelir ve giderler ortaklar arasında paylaşılır. Ancak adi ortaklığın kendine ait bir tüzel kişiliği olmadığı için, ortaklar şahsen tüm borç ve yükümlülüklerden birinci derecede sorumlu olurlar. Bu da şahıs şirketindeki mantığa daha yakındır ve ortakların sorumluluklarını artırır. Adi ortaklıklar genellikle belirli bir projeyi tamamlamak için kurulur ve proje bittiğinde sona erer.

Pratik ipucu: Eğer işin ölçeği küçükse ve ortakların sorumluluklarının sınırlı olmasını istiyorsan, Limited Şirket genellikle en mantıklı ve ulaşılabilir seçenektir. Kurulumu da şahıs şirketine göre biraz daha fazla evrak işi gerektirse de, orta vadede ortaklık yapısı için idealdir.

Şirket Türü Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Şirket türünü seçerken sadece ortaklık olup olmaması değil, başka faktörler de var. Bunları göz ardı etmemek lazım:

• Sorumluluk Sınırı: Şahıs şirketlerinde tüm mal varlığınla sorumlusun. Bir borcun veya cezanın tüm yükü sana ait olur. Limited veya Anonim şirketlerde ise sorumluluğun koyduğun sermaye ile sınırlıdır. Bu, riskini büyük ölçüde azaltır.
• Vergilendirme: Şirket türüne göre vergi oranları ve şekli değişebilir. Gelir Vergisi Kanunu'na tabi şahıs şirketleri ile Kurumlar Vergisi Kanunu'na tabi Limited ve Anonim şirketler farklı vergi usullerine tabidir. Bu konuda bir mali müşavirle görüşmek en iyisidir.
• Prestij ve Güvenilirlik: Bazı iş kolları veya büyük firmalarla çalışırken, tüzel kişilik kazanmış şirketler (Ltd. Şti., A.Ş.) genellikle daha güvenilir ve profesyonel bir imaj çizer.
• Yönetim ve Yetki: Ortaklık yapısında yönetim ve yetki paylaşımı şeffaf olmalıdır. Şirket sözleşmeleri ile bu detaylar belirlenir.

Öneri: İş kurma sürecinde mutlaka iyi bir mali müşavir ile çalış. Mali müşavirin, senin iş modeline, ortaklık yapına ve gelecekteki hedeflerine göre en uygun şirket türünü belirlemene yardımcı olacaktır. Kendi deneyimlerim gösteriyor ki, doğru mali danışmanlık almak ileride yaşanacak pek çok sorunu baştan engeller.