Bedelsiz ihracat faturası kesilir mi?
Bedelsiz İhracat Faturası Kesilir mi? Yanıtı ve Detayları
Bedelsiz ihracat faturası kesilir mi sorusu, pek çok ihracatçının kafasını kurcalayan bir konu. Gümrük mevzuatına ve Vergi Usul Kanunu'na göre bedelsiz ihracatın özel bir durumu var ve evet, bu tür ihracatlar için de fatura kesilir, ancak bu fatura normal satış faturasından farklıdır.
Peki, neden böyle bir şey yapıyoruz ve nelere dikkat etmek gerekiyor? Gelin, bu konuyu deneyimlerime dayanarak ve işin mutfağından gelerek senin için açıklayayım.
Bedelsiz İhracat Nedir ve Neden Fatura Keseriz?
Bedelsiz ihracat, sattığın bir malı yurt dışına göndermediğin anlamına gelir. Yani, malı para almadan gönderiyorsun. Bunun birkaç geçerli sebebi olabilir:
- Garanti Kapsamındaki Değişimler: Sattığın bir üründe garanti süresi içinde arıza çıktı ve müşteriye bedelsiz olarak yenisini gönderdin.
- İadeler ve Tamirler: Yurt dışındaki bir müşterinin iade ettiği veya tamir için geri gönderdiği bir ürünü onarıp tekrar gönderirken.
- Numuneler ve Tanıtım Malzemeleri: Fuarlarda kullanılmak üzere veya potansiyel müşterilere deneme amaçlı gönderilen küçük miktardaki ürünler.
- İnsani Yardımlar: Doğal afetler veya benzeri durumlar için yapılan bağışlar.
Bu tür durumlarda, malı fiilen yurt dışına gönderdiğin için gümrük işlemlerinin yapılması gerekir. Gümrük beyannamesi dediğimiz belgede, gönderilen malın ne olduğunu, miktarını ve değerini belirtmek zorundasın. İşte tam burada bedelsiz ihracat faturası devreye giriyor.
Neden fatura kesiyoruz? Çünkü gümrük idaresinin gönderdiğin malın ne olduğunu ve bedelsiz de olsa bir değerinin olduğunu bilmesi gerekiyor. Bu, hem kayıtların düzgün tutulması hem de gümrük işlemlerinin sorunsuz ilerlemesi için şart.
Bedelsiz İhracat Faturasının Özellikleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bedelsiz ihracat faturasını keserken, normal satış faturalarından ayıran birkaç önemli nokta var:
Fatura üzerinde mutlaka ve mutlaka "Bedelsizdir" ibaresi bulunmalı. Bu, hem alıcı hem de senin kayıtların için net bir ayrım sağlar.
Bedelsiz gönderilen malın KDV'si ile ilgili durum değişir. Eğer gönderdiğin mal KDV'ye tabi ise ve yurt dışındaki alıcıdan herhangi bir bedel almayacaksan, bu gönderi için KDV hesaplamazsın.
Faturada malın birim fiyatı ve toplam değeri belirtilmelidir. Bu değer, genellikle piyasa değeri veya maliyet fiyatı olabilir. Örneğin, garanti kapsamında gönderdiğin bir yedek parça için kendi maliyetini veya ortalama piyasa fiyatını yazabilirsin. Önemli olan, gümrük idaresinin işlemi takip edebileceği somut bir değerin olmasıdır.
Faturada veya faturanın ekinde, bu bedelsiz gönderinin nedenini açıklayan kısa bir not düşmek faydalı olabilir. Örneğin, "Garanti kapsamında gönderilen yedek parça" gibi.
Kestiğin bedelsiz ihracat faturasındaki bilgiler, hazırladığın gümrük beyannamesi ile birebir uyumlu olmalı. Eğer bu uyumluluk sağlanmazsa, gümrükte sorun yaşanabilir.
Pratik İpuçları ve Öneriler
Bu tür işlemleri daha sorunsuz yönetmen için birkaç ek tavsiyem olacak:
- Müşteriyle İletişim: Yurt dışındaki müşterini bu durum hakkında önceden bilgilendir. Onların da gerekli kayıtları tutmaları ve gümrükte sorun yaşamamaları için faturanın bir kopyasını onlara göndermen iyi olur.
- Muhasebe Kayıtları: Muhasebe kayıtlarında bu bedelsiz gönderiyi doğru şekilde sınıflandırmak önemli. Genellikle "Diğer Giderler" veya "Satılan Malın Maliyeti" altında özel bir hesaplama ile gösterilebilir.
- Yasal Düzenlemeleri Takip Et: Gümrük ve vergi mevzuatları zaman zaman güncellenebilir. Bu nedenle, ilgili bakanlıkların (Ticaret Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı) duyurularını ve güncellemelerini takip etmek her zaman faydalıdır. Örneğin, bir ara numune gönderimlerinde belli bir limite kadar fatura kesme zorunluluğu kalkmıştı, ancak bu tür durumlar için güncel bilgileri kontrol etmek en iyisidir.
- Örnek Fatura Dikkat Edilmesi: Eğer bir muhasebe programı kullanıyorsan, "Bedelsiz İhracat Faturası" gibi bir özel fatura türü tanımlayıp kullanabilirsin. Eğer yoksa, normal bir fatura üzerine gerekli eklemeleri yapabilirsin.
Deneyimlerime göre, bedelsiz ihracat işlemleri doğru yapıldığında, hem senin işletmen hem de yurt dışındaki muhatabın için bir problem teşkil etmez. Aksine, bu tür durumlarda sunduğun çözüm, müşteri memnuniyetini artırabilir ve iş ilişkilerini güçlendirebilir.