🗞️ Manisa Haber

NACE Rev kodu nedir?

15 Haziran 2025 Manisa Haber

NACE Rev. 2 Kodu: İşinin Kimlik Kartı

Merhaba! Eğer bir işletme sahibiysen veya kurmayı düşünüyorsan, muhtemelen NACE Rev. 2 kodu terimine rastlamışsındır. Nedir bu peki? Basitçe söylemek gerekirse, bu kod senin iş kolunu tanımlayan uluslararası bir standarttır. Düşünsene, her ülkenin kendine özgü iş sınıflandırması var, bu da uluslararası ticarette veya karşılaştırmalarda ciddi kafa karışıklığına yol açabiliyor. İşte tam bu noktada NACE Rev. 2 devreye giriyor. Avrupa Birliği tarafından geliştirilen bu sistem, Avrupa ekonomisindeki tüm ekonomik faaliyetleri sınıflandırmak için kullanılıyor. Türkiye de Avrupa Birliği uyum süreci kapsamında bu sistemi benimsedi. Dolayısıyla, resmi evraklarından vergi beyannamelerine, teşvik başvurularından istatistiklere kadar pek çok yerde bu kodla karşılaşacaksın.

NACE, Fransızca "Nomenclature statistique des Activités économiques dans la Communauté Européenne"nin kısaltmasıdır ve güncel olanı Revizyon 2'dir. Yani artık eski versiyonları kullanmıyoruz. Bu kodlama sistemi, senin işinin ne olduğunu, hangi mal veya hizmeti ürettiğini veya sunduğunu net bir şekilde belirtir.

NACE Rev. 2 Kodunun Önemi ve Kullanım Alanları

Bu kod neden bu kadar önemli diye sorabilirsin. Deneyimlerime göre, NACE kodunun birkaç temel işlevi var:

  • Resmi Tanımlama ve Kayıt: Şirketini kurarken vergi dairesine veya ilgili ticaret odalarına başvururken faaliyet alanını belirtmek için bu kodu kullanırsın. Yanlış veya eksik bir kod, ileride resmi işlemlerinde sorunlar yaratabilir. Örneğin, bir restoran işletmesiyseniz ama yanlışlıkla "bakkaliye satışı" gibi bir kod seçerseniz, ruhsatlandırma veya denetim süreçlerinde problemler yaşamanız olasıdır.
  • İstatistik ve Analiz: Devlet kurumları, ekonomik verileri toplamak ve analiz etmek için bu kodları kullanır. Hangi sektörlerin büyüdüğünü, hangilerinin daraldığını, istihdam durumunu vb. anlamak için bu sınıflandırmaya ihtiyaç duyarlar. Senin iş koluna ait veriler, bu genel ekonomik analizlere katkı sağlar.
  • Teşvik ve Destek Programları: Özellikle KOSGEB gibi kurumların sağladığı destek ve teşvik programları, genellikle belirli sektörlere veya faaliyet alanlarına yöneliktir. Başvuru yapacağın teşvikin hangi NACE kodlarını kapsadığını bilmen, başvurunın kabul edilme şansını artırır. Örneğin, teknoloji tabanlı bir girişimin varsa, teknoloji ve yazılım geliştirme ile ilgili NACE kodlarına sahip olman, bu alandaki teşviklere erişimini kolaylaştırır.
  • İş Ortaklıkları ve Pazarlama: Başka şirketlerle iş birliği yaparken veya pazarlama faaliyetlerinde bulunurken, iş kolunun net bir şekilde tanımlanması önemlidir. Potansiyel iş ortakları veya müşteriler, senin ne tür bir iş yaptığını anlamak için bu kodlara bakabilirler.

Bir örnek vermek gerekirse, bir yazılım geliştirme şirketi genellikle 62.01.01 (Bilgisayar programlama faaliyetleri) gibi bir NACE kodu kullanır. Eğer bu şirket aynı zamanda danışmanlık hizmeti de veriyorsa, ek olarak 62.02.00 (Bilgisayar danışmanlığı ve sistemleri yönetimi) gibi bir kod daha eklenmesi gerekebilir.

Doğru NACE Rev. 2 Kodunu Bulma ve Kullanma

Peki, senin işine en uygun kodu nasıl bulacaksın? Bu en kritik noktalardan biri. Deneyimlerime göre, birçok kişi bu konuda aceleci davranabiliyor veya işinin tam olarak ne olduğunu netleştiremeden rastgele bir kod seçebiliyor. İşte sana birkaç pratik ipucu:

  • İşinin Ana Faaliyetini Belirle: Öncelikle, işletmenin ana gelir kaynağı nedir? En çok hangi mal veya hizmeti üretiyorsun veya sunuyorsun? Eğer birden fazla faaliyetin varsa, en baskın olanı veya en yüksek ciroyu getireni belirlemeye çalış.
  • NACE Kod Sistemi Üzerinde Araştırma Yap: TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) web sitesi, NACE Rev. 2 kodlarının detaylı açıklamalarını bulabileceğin güvenilir bir kaynaktır. Alt kırılımlara kadar inerek iş koluna en uygun olanı bulabilirsin. Örneğin, "mobilya imalatı" yapıyorsan, bu başlık altında da farklı alt kırılımlar (ahşap mobilya, metal mobilya vb.) olabilir.
  • İşinde Uzman Birine Danış: Mali müşavirin veya muhasebecin, bu konuda sana en doğru rehberliği verecektir. Zaten şirket kuruluş işlemlerinde de onlarla çalışacaksın. Onların tecrübesi, doğru kodu seçmende sana büyük fayda sağlar.
  • Ana Kodu ve Alt Kodları Anla: NACE Rev. 2 sistemi, hiyerarşik bir yapıya sahiptir. Geniş bir bölümden başlayıp (örneğin A: Tarım, ormancılık ve balıkçılık) daha spesifik alt kodlara doğru ilerler. İşinin ana faaliyetini temsil eden ana kodun yanı sıra, eğer varsa ek faaliyetlerin için uygun alt kodları da belirlemelisin. Bir kodun açıklamasını okuyarak, işinin tam olarak o kodun kapsamına girip girmediğini teyit etmelisin.

Unutma, yanlış NACE kodu seçimi ileride hem idari para cezalarına hem de teşviklerden yararlanamama gibi durumlara yol açabilir. Bu yüzden bu konuya ekstra özen göstermelisin.

NACE Rev. 2 Kodunu Değiştirmek Gerekirse Ne Yapmalı?

İşletmen büyüdükçe veya faaliyet alanını değiştirdikçe, mevcut NACE kodunun güncel olmayabileceğini fark edebilirsin. Bu durumda ne yapmalı? İşin doğrusu, her zaman güncel ve doğru kodu kullanmak esastır. Eğer faaliyetlerinde bir değişiklik olduysa ve mevcut NACE kodun artık işini tam olarak yansıtmıyorsa, bunu güncellemen gerekir.

Bu güncelleme süreci genellikle vergi dairesine veya ticaret siciline yapılacak bir bildirimle gerçekleştirilir. Mali müşavirin bu süreçte sana yine en doğru şekilde yardımcı olacaktır. Genellikle faaliyet konusunu değiştiren bir dilekçe veya ilgili formları doldurarak başvuruda bulunursun. Bu işlemi ihmal etmek, yukarıda bahsettiğim sorunların tetikleyicisi olabilir.

Sonuç olarak, NACE Rev. 2 kodu senin işletmenin kimlik kartıdır. Doğru kodu seçmek, işlerin resmi olarak doğru yürümesini sağlamanın yanı sıra, sana sunulan fırsatları da kaçırmamanı sağlar. Bu yüzden bu konuyu ciddiye almanı ve gerekli araştırmayı yapmanı öneririm.