Sözleşme sözlü yapılabilir mi?

Günlük hayatta sıklıkla karşılaştığımız bir soru: Sözleşmeler sadece yazılı mı olmak zorunda? Yoksa bir el sıkışma, bir söz verme de bir sözleşme yerine geçer mi? Hukuki açıdan bu konuya biraz daha yakından bakalım ve sözlü sözleşmelerin geçerliliği, avantajları ve dezavantajları nelerdir inceleyelim.

Sözlü Sözleşme Nedir?

Sözlü sözleşme, tarafların karşılıklı iradelerini sözlü olarak beyan etmeleriyle kurulan bir sözleşme türüdür. Yani, herhangi bir yazılı belge olmaksızın, taraflar arasında yapılan anlaşma esastır. Örneğin, bir arkadaşınızdan borç para almanız ve ne zaman ödeyeceğinize dair sözlü olarak anlaşmanız bir sözlü sözleşme oluşturabilir.

Sözlü Sözleşmeler Geçerli midir?

Türk Hukuku'na göre, genel olarak sözlü sözleşmeler de geçerlidir. Ancak, bazı sözleşme türleri için kanun yazılı şekil şartı aramaktadır. Örneğin, taşınmaz (gayrimenkul) satışı, kefalet sözleşmesi gibi bazı önemli sözleşmelerin yazılı olarak yapılması zorunludur. Bu tür sözleşmelerin sözlü yapılması durumunda hukuken geçersiz sayılırlar.

Geçerli olan sözlü sözleşmelerde ise ispat sorunu ortaya çıkabilir. Bir anlaşmazlık durumunda, tarafların iddialarını kanıtlamaları gerekir. Yazılı bir belge olmadığında, şahitler, telefon kayıtları veya diğer delillerle ispat yoluna gidilebilir. Bu da süreci oldukça zorlaştırabilir.

Sözlü Sözleşmelerin Avantajları ve Dezavantajları

Sözlü sözleşmelerin en büyük avantajı, hızlı ve pratik olmalarıdır. Özellikle günlük hayattaki küçük çaplı işlerde, karmaşık prosedürlere gerek kalmadan hızlıca anlaşmaya varılabilir. Ancak, bu pratikliğin beraberinde getirdiği bazı dezavantajlar da vardır:

• İspat Güçlüğü: En büyük dezavantajı ispatının zor olmasıdır. Anlaşmazlık durumunda, neyin kararlaştırıldığını kanıtlamak oldukça güç olabilir.
• Belirsizlik: Sözlü olarak ifade edilen şartlar zamanla unutulabilir veya farklı yorumlanabilir. Bu da belirsizliğe yol açar.
• Hukuki Güvenlik Eksikliği: Yazılı bir belge olmadığı için, tarafların hakları ve yükümlülükleri net bir şekilde belirlenmemiş olabilir.

Sonuç olarak, sözlü sözleşmeler bazı durumlarda pratik olsa da, özellikle önemli ve karmaşık konularda yazılı bir sözleşme yapılması her zaman daha güvenlidir. Bu, ileride yaşanabilecek anlaşmazlıkların önüne geçmek ve haklarınızı korumak için en iyi yoldur.